W 101 urodziny...

Radioodbiorniki lampowe i wszystko co jest z nimi związane.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
zjawisko
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 1125
Rejestracja: sob, 27 lutego 2010, 00:22

Re: W 101 urodziny...

Post autor: zjawisko »

W praktyce można to dobrać po prostu na zasadzie: nie wzbudza się - dowinąć zwojów cewki reakcyjnej. Zaś gdy zbudza się za mocno, nie da się opanować działania - odwinąć.

Do eksperymentów można użyć anteny ferrytowej z jakiegoś truchła. No i kierunek włączenia/nałożenia cewki reakcyjnej jest istotny - nie wzbudza się - zamienić wyprowadzenia lub zdjąć i założyć odwrotnie. Zachęcam do eksperymentów, zabawa jest przednia. :wink:

Tylko trzeba znaleźć miejsce gdzie nie ma zabójczych zakłóceń, np sprawdzając fabrycznym odbiornikiem.

Chyba nie musi być od razu 100% retro, nie? Można uruchomić z tego co ma się pod ręką, a później podmieniać elementy na coraz bardziej w klimacie.
Cóż to za robot piękny i młody,
i cóż to za robotniczka,
ona mu z dzbana daje pentody,
on jej - wtyczki z koszyczka.
S. Lem
onyx1944
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 657
Rejestracja: ndz, 27 marca 2016, 18:50
Lokalizacja: Rzeszów

Re: W 101 urodziny...

Post autor: onyx1944 »

Zacząłem pierwsze niuadane próby z tym detektorem.
Cewki nawinąlem wg kalkulatorów na 2mH 200zw na 60mm tubie podzielonej na dwa z ośką w środku i reakcji około 30zw drutem z cewki rozmagnesywujacej tv 0.4mm.
Kondensatory zmienne z zodiaka. Przeróżne kombinacje wpięcia tych cewek próbowałem np:
20251012_135729.jpg
i coś nie drga :shock:
Chyba okrutnie błądzę ale walczę. Może się rozdgra.


Punkt pracy 2K2M celowałem w 70V i 1-2mA wg ściągniętej chki
20251012_133954.jpg
Sposób podpiecia do pomiaru:
20251012_134040.jpg
Jaka jest maksymalna moc tej lampy? Na dostepnych mi pdfach nie mogę się doczytać?
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
OTLamp
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 1231
Rejestracja: śr, 7 października 2020, 21:02

Re: W 101 urodziny...

Post autor: OTLamp »

Nie bardzo rozumiem. Zdejmowałeś charakterystyki z załączonym rezystorem 10 kΩ w anodzie? Taki rezystor masz w docelowym układzie? Za mało, powinno być co najmniej kilka razy więcej. Jakie są wartości elementów mostka detekcyjnego (kondensator i opornik w siatce)?
ballasttube
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3499
Rejestracja: czw, 25 marca 2010, 00:12

Re: W 101 urodziny...

Post autor: ballasttube »

Mam tu kilka pytań a propos:
Czy w układzie chodzi o niskie napięcie na anodzie i ekranie dla warunków pracy na w.cz.,
czy wynika ono z wymogów obciążenia lampy i odpowiedniej proporcji Ua i Us2?
Czy można eksperymentować z lampami mocy, jako mającymi niskie wzmocnienie napięciowe?
Z uwagi na wspomniane wymogi tego układu?
Zapominamy tu wtedy o ich poborze mocy na żarzenie.
Załóżmy, że mam triody mocy.
Czy może być obciążenie dławikiem o dużej rezystancji i indukcyjności?
Zamiast transformatorem?
Trudno dziś zdobyć transformator m.cz.o przekładni np.1:5 ,nawinięty druterm załóżmy 0,05mm
w ilości kilknaście tysięcy zwojów na uzwojenie.
Jak by się tu zachowywała lampa z siatką katodową?
Znowu pomijam pobór mocy przez tą siatkę.
Poproszę o odpowiedź i pozdrawiam Kolegów.
Jacek"b/t"
onyx1944
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 657
Rejestracja: ndz, 27 marca 2016, 18:50
Lokalizacja: Rzeszów

Re: W 101 urodziny...

Post autor: onyx1944 »

OTLamp pisze: ndz, 12 października 2025, 14:40 Nie bardzo rozumiem. Zdejmowałeś charakterystyki z załączonym rezystorem 10 kΩ w anodzie? Taki rezystor masz w docelowym układzie? Za mało, powinno być co najmniej kilka razy więcej. Jakie są wartości elementów mostka detekcyjnego (kondensator i opornik w siatce)?
Coś drgnęło :D
20251012_223643.jpg
Przebieg na anodzie.

Narazie 190kHz ale już mniej więcej wiem jak to dostroić :wink:
10k używałem do pomiaru prądu.
Po komentarzu, zmodyfikowałem układ i teraz wygląda tak:
20251012_230522.jpg
Kondensatory w układzie to trymery z zodiaka, pewności nie mam ale podejrzewam 200p, dało się nimi tak ustawić żeby układ się wzbudził.

Co do założeń projektu główne to zastosowanie wariometru i dostępnych lamp by jak najbardziej odwzorować tytułowego solenizanta. Czyli zastosować jak najmniej elementów I triody dht. Sposób zasilania drugorzędny ale z racji użycia 2K2M optymalnie baterie i jak najniższe.

Może głupie pytanie, ale jakby znaleźć odpowiedni rdzeń można użyć cewek ze stycznika do transformatorów sprzegajacych?
Screenshot_20251012_230925_Chrome.jpg
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
OTLamp
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 1231
Rejestracja: śr, 7 października 2020, 21:02

Re: W 101 urodziny...

Post autor: OTLamp »

ballasttube pisze: ndz, 12 października 2025, 21:00 Czy w układzie chodzi o niskie napięcie na anodzie i ekranie dla warunków pracy na w.cz.,
Lampy w detektorach siatkowych z reguły pracują z dość niskimi napięciami anody i siatki ekranujacej. Taki punkt pracy jest najbardziej optymalny.
ballasttube pisze: ndz, 12 października 2025, 21:00 Czy można eksperymentować z lampami mocy, jako mającymi niskie wzmocnienie napięciowe?
Z uwagi na wspomniane wymogi tego układu?
Można użyć bateryjnych lamp głośnikowych. Sieciowe, współczesne lampy głośnikowe będą raczej miały zbyt dobre parametry (nachylenie), by dobrze udawać te oryginalne z lat 20.
ballasttube pisze: ndz, 12 października 2025, 21:00 Czy może być obciążenie dławikiem o dużej rezystancji i indukcyjności?
Zamiast transformatorem?
Może być, ale to rozwiązanie będzie miało tę wadę, że wzmocnienie stopnia nie zostanie zmultiplikowane przez podwyższającą przekładnię transformatora. A w tych wczesnych układach właśnie o to chodzi.
ballasttube pisze: ndz, 12 października 2025, 21:00 Jak by się tu zachowywała lampa z siatką katodową?
W Europie w latach 20 ubiegłego wieku stosowano przecież takie lampy w odbiornikach. Jeśli masz na myśli późniejsze lampy samochodowe, to raczej będą zbyt dobre, niektóre mają przy napięciu anodowym 12 V nachylenie rzędu kilkunastu mA/V.
Awatar użytkownika
OTLamp
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 1231
Rejestracja: śr, 7 października 2020, 21:02

Re: W 101 urodziny...

Post autor: OTLamp »

onyx1944 pisze: ndz, 12 października 2025, 23:25 Po komentarzu, zmodyfikowałem układ i teraz wygląda tak:
Czy to ujemne napięcie na siatce jest po przekroczeniu progu wzbudzenia, czy przed? Generalnie napięcie na siatce w spoczynku powinno być zerowe, ewentualnie minimalnie dodatnie przy lampach bezpośrednio żarzonych. Potencjometr do ustalania punktu pracy włączyłbym bezpośrednio do włókna (za opornikiem redukcyjnym). Ujemny biegun żarzenia na masie.
onyx1944 pisze: ndz, 12 października 2025, 23:25 Może głupie pytanie, ale jakby znaleźć odpowiedni rdzeń można użyć cewek ze stycznika do transformatorów sprzegajacych?
Sam miałem zaproponować podobne rozwiązanie, tyle że z cewkami od kontaktronów. Na rdzeń można wypróbować nawet stalowe druciki, były i takie patenty w latach 20 i też to działało.
Radiowiec
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 659
Rejestracja: pt, 23 lutego 2018, 17:13

Re: W 101 urodziny...

Post autor: Radiowiec »

Lampy 6S3B lub nawet 6286 powinny być dobre. Ta ostatnia jest bezpośrednio żarzona na 1,4V. Obie mają nachylenie około 2mA/V.
ballasttube
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3499
Rejestracja: czw, 25 marca 2010, 00:12

Re: W 101 urodziny...

Post autor: ballasttube »

Dziękuję za odpowiedzi.
" Ballasttube" , to ja :-).
Odpowiadał Kolega "OTLamp":
Wklejam i odpowiadam dalej:
ballasttube pisze:
Czy w układzie chodzi o niskie napięcie na anodzie i ekranie dla warunków pracy na w.cz.,

Lampy w detektorach siatkowych z reguły pracują z dość niskimi napięciami anody i siatki ekranujacej.
Taki punkt pracy jest najbardziej optymalny.

Jeżeli obciążenie anody nie będzie wysokoomowe, to będzie mały spadek napięcia na obciążeniu anody i małe wzmocnienie audionu?
A niskie napięcia anody i ekranu to tego koszt?

ballasttube pisze:
Czy można eksperymentować z lampami mocy, jako mającymi niskie wzmocnienie napięciowe?
Z uwagi na wspomniane wymogi tego układu?

Można użyć bateryjnych lamp głośnikowych. Sieciowe, współczesne lampy głośnikowe będą raczej miały zbyt dobre parametry (nachylenie), by dobrze udawać te oryginalne z lat 20.

A ile mogą jeszcze mieć? Przy obniżeniu napięć na elektrodach dodatnich? Jakby spróbować z 6N5S/6N13S/6AS7G, E/PL81, 6P6S/6V6,pentodę E/PCL85? Sa rzędu czterech przy Ua>= ok.200V i dać im do 120V góra?

ballasttube pisze:
Czy może być obciążenie dławikiem o dużej rezystancji i indukcyjności?
Zamiast transformatorem?

Może być, ale to rozwiązanie będzie miało tę wadę, że wzmocnienie stopnia nie zostanie zmultiplikowane przez podwyższającą przekładnię transformatora. A w tych wczesnych układach właśnie o to chodzi.

A mnie - o uniknięcie nawijania tysięcy zwojów cieniutkim drutem.

ballasttube pisze:
Jak by się tu zachowywała lampa z siatką katodową?

W Europie w latach 20 ubiegłego wieku stosowano przecież takie lampy w odbiornikach.
Dla zwiększenia nachylenia?Czy bardziej - dla obniżenia Ua i U ekranów?

Jeśli masz na myśli późniejsze lampy samochodowe, to raczej będą zbyt dobre, niektóre mają przy napięciu anodowym 12 V nachylenie rzędu kilkunastu mA/V.
Nie będzie można panować nad samowzbudzeniem?

Pozdrawiam uprzejmie i proszę o odpowiedź.
Jacek"ballasttube"
Awatar użytkownika
OTLamp
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 1231
Rejestracja: śr, 7 października 2020, 21:02

Re: W 101 urodziny...

Post autor: OTLamp »

ballasttube pisze: wt, 14 października 2025, 21:06 Jeżeli obciążenie anody nie będzie wysokoomowe, to będzie mały spadek napięcia na obciążeniu anody i małe wzmocnienie audionu?
A niskie napięcia anody i ekranu to tego koszt?
Niskie napięcie anodowe jest najbardziej optymalne z tego powodu, że zapewnia tzw. miękką reakcję, czyli łagodne podejście do progu oscylacji, dzięki czemu daje się maksymalnie wyciągnąć wzmocnienie dla odległych stacji. Jednocześnie w anodzie nie może być zbyt małej oporności, zwłaszcza dla lampy o niskim wzmocnieniu/nachyleniu, bo wtedy w ogóle nie da się wywołać oscylacji, a więc pracować tuż poniżej.
ballasttube
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3499
Rejestracja: czw, 25 marca 2010, 00:12

Re: W 101 urodziny...

Post autor: ballasttube »

Dziękuję Koledze OTLamp za, jak zawsze, kompetentną odpowiedź.
Dlaczego mnie interesuje temat w kontekście lamp mocy
(powtarzam:zapominam o oszczędności energii na żarzenie)?
Poprzednio wspomniałem znalezione takie lampy o najmniejszym nachyleniu.
skoro to jest potrzebne.
Raz dlatego, że są to lampy w miarę pokaźne i ładnie się prezentują
na układzie pokazowym.
Drugie, że mają odpowiednio małe nachylenie:-)
Co nie jest obecnie łatwe do znalezienia:-)
Poza tym,tertio: w szkole średniej budowaliśmy z kolegą na ocenę z zajęć
technicznych generator samowzbudny na pentodzie lampy E(B)L21.
Generator miał trudności ze wzbudzeniem, ale w sumie dostaliśmy
ocenę pozytywną. może bardziej za pomysł i dobre chęci?
Nie była to szkoła techniczna,zaznaczam.
Ale bakcyl elektroniki był już wtedy połknięty.
Wracam zatem do nie do końca spełnionego oczekiwania.
Mam w zanadrzu układzik audionu na lampie małej mocy plus prostownik w jednej
bańce (25A7 GT) wg Gaudillata(1U1). (Fascicule1).
(Schemas_de_radiorecepteurs_-_Fascicule_N°1,zrzut tu nie wejdzie)
Obciążeniem jest słuchawka wysokoomowa,
przypuszczam,że co najmniej 2kOmy, przy prądzie anodowym lampy ok.7mA.
W tym układzie.Tyle słuchawka taka powinna zdzierżyć.

Problemem może być potencjometr mocy 50kOmów w ekranie do regulacji
wzbudzenia. Ale jestem dobrej myśli.Wolałbym regulację reakcji kondensatorem
zmiennym w cewce sprzęgającej lub potencjometrem równoległym do tej cewki.

Chciałbym też zrobić doświadczenie z przedwzmacniaczem retro na lampie mocy,
a jakże, ze zredukowanym napięciem ekranu, jak w lampie napięciowej:-).
O ile mi zejdzie z prądu anodowego kilkudziesięciu mA wtedy?

Ewentualnie aż się prosi lampa radziecka 6G1,część triodowa, o kiepskim nachyleniu
i prądzie anodowym 9mA. i -Us1 też ok.9V.Alternatywnie do powyższego.
Jako lampa audionu i/lub przedwzmacniacza. Szkoda, że jest metalowa.
Na falach długich chyba da jakieś wzmocnienie jednak?

Pozwalam sobie poddać Koledze OTLamp powyższe pod uprzejme rozpatrzenie.
Pozdrawiam uprzejmie.
Jacek"b/t"
onyx1944
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 657
Rejestracja: ndz, 27 marca 2016, 18:50
Lokalizacja: Rzeszów

Re: W 101 urodziny...

Post autor: onyx1944 »

Witam
Zostawiłem jeden kondensator zmienny z promyka równolegle do cewki stojana, pozostałe dałem 180p, napięcie anodowe około 27-30V, układ zasiliłem z baterii 9x9V. Potencjometr od punktu pracy, dalem w żarzenie. Układ ładnie się wzbudza i przestraja, narazie w zakresie 110k-200k. Chciałem zwiększyć częstotliwość dolutowalem się do kolejnych odczepów cewki i zmienił się tylko dolny zakres odpowiednio do każdego odczepu 120k, 148k 176k a górny dalej został w granicach 200k :shock:
Kondensator wygodnie się przestraja to nie bede go zmniejszal, także nawine nową cewke.

Udało mi się nawet odebrać sygnal na 158kHz co prawda z mojego modulatora na ech84 ale dźwięk był dość wyraźny, anteny leżały obok siebie. Sygnał wziąłem z anody poprzez kondensator na zewnętrzny wzmacniacz.

Na oscylogramach na anodzie za kondensatorem widać było zmianę przy kreceniu wariometrem, sygnal 158kHz modulownay 1kHz się poprawiał, wylanial sie z nosnej przy kreceniu, a przy sygnale audio z modulatora mam wrażenie że nic się nie zmieniało, kondensatorem ładnie się łapało i poprawiało odbiór a tym wariometrem nic. Nie wiem czy takie takie eksperymenty maja sens ale rzeczywiście zabawa przednia :D
Narazie na jednej lampie ale myślę że układ doczeka się następnych stopni :wink: