Wzmacniacze tranzystorowe DIORA- naprawy i pomiar parametrów

[Romekd]

Czołem.
Jak wspomniałem w poprzednim poście, niektóre polskie wzmacniacze, produkowane przez firmę Diora, wykazywały dość wysoki poziom zakłóceń, pochodzący z obwodów zasilacza (50 i 100 Hz oraz ich harmoniczne). Przy normalnym słuchaniu muzyki zakłócenia te nie były słyszalne, natomiast można je było dostrzec słuchając cicho muzyki w dobrych słuchawkach. Jakiś czas temu zmierzyłem parametry swojego starego wzmacniacza PIONEER A-717, w którym zakłócenia od obwodów zasilania praktycznie nie występowały. Poziomy zniekształceń nieliniowych też były dość niskie. Może to zaleta zastosowanego w stopniu mocy scalonego drivera tej samej firmy (o oznaczeniu PA0016), a może wysokiego poziomu prądu spoczynkowego tranzystorów mocy (o ile dobrze pamiętam prąd ten w każdym kanale wynosił ok. 250 mA, a producent nie przewidział możliwości jego regulacji - brak potencjometrów regulacyjnych). Dla porównania ze zniekształceniami naszych krajowych wzmacniaczy przedstawiam zniekształcenia Pioneera dla mocy 0,1 W, 1 W, 10 W, 50 W i 100 W. Można je też porównać ze zniekształceniami wprowadzany przez wzmacniacze scalone małej mocy, produkowane przez CEMI, przedstawione przeze mnie w innym wątku.

1_PIONEER A-717 THD 0,1W_5R kanał lewy.png

2_PIONEER A-717 THD 0,1W_5R kanał prawy.png

3_PIONEER A-717 THD 1W_5R kanał lewy.png

4_PIONEER A-717 THD 1W_5R kanał prawy.png

5_PIONEER A-717 THD 10W_5R kanał lewy.png

6_PIONEER A-717 THD 10W_5R kanał prawy.png

7_PIONEER A-717 THD 50W_5R kanał lewy.png

8_PIONEER A-717 THD 50W_5R kanał prawy.png

9_PIONEER A-717 THD 100W_5R kanał lewy.png

10_PIONEER A-717 THD 100W_5R kanał prawy.png

Poziom zniekształceń intermodulacyjnych dla częstotliwości 13 i 14 kHz (te same poziomy obu częstotliwości) we wzmacniaczu Pioneera również był niski. Sprawdziłem go przy mocy wyjściowej 1 W, 10 W i 100 W. Wyniki pomiarów poniżej.

1_PIONEER A-717 IMD 13_14kHz 1W_5R kanał lewy.png

2_PIONEER A-717 IMD 13_14kHz 1W_5R kanał prawy.png

3_PIONEER A-717 IMD 13_14kHz 10W_5R kanał lewy.png

4_PIONEER A-717 IMD 13_14kHz 10W 5R kanał prawy.png

5_PIONEER A-717 IMD 13_14kHz 100W_5R kanał lewy.png

6_PIONEER A-717 IMD 13_14kHz 100W 5R kanał prawy.png

Zaskoczyły mnie wyniki pomiarów zniekształceń intermodulcyjnych dla metody SMPTE (częstotliwości 250 Hz oraz 8 kHz, przy stosunku amplitud 4/1), które wyszły dość wysokie, a dla mocy 100 W w jednym z kanałów przekroczyły nawet wartość 1%...

1_PIONEER A-717 SMPTE IMD 1W_5R kanał lewy.png

2_PIONEER A-717 SMPTE IMD 1W_5R kanał prawy.png

3_PIONEER A-717 SMPTE IMD 10W_5R kanał lewy.png

4_PIONEER A-717 SMPTE IMD 10W_5R kanał prawy.png

5_PIONEER A-717 SMPTE IMD 50W_5R kanał lewy.png

6_PIONEER A-717 SMPTE IMD 50W_5R kanał prawy.png

7_PIONEER A-717 SMPTE IMD 100W_5R kanał lewy.png

8_PIONEER A-717 SMPTE IMD 100W_5R kanał prawy.png

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

I następne wyniki pomiarów, dla porównania z poprzednimi. Tym razem sprawdzone zostały przeze mnie dwa wzmacniacze, współcześnie produkowany NAD C326BEE , modyfikowany przez jakiegoś "magika" (reklamującego się na Allegro) oraz malutki CAMBRIDGE AUDIO A1 V3 (chyba jeden z najprostszych i najtańszych wzmacniaczy), w którym z kolei ja dokonałem drobnych modyfikacji w obwodach regulacji barwy tonu oraz wymieniłem wzmacniacze operacyjne na typy o mniejszych szumach własnych. Modyfikacje we wzmacniaczu NAD-a polegały na wyeliminowaniu z toru audio układów regulacji barwy dźwięku (zostały całkowicie ominięte) oraz układu soft clipping, które to układy zdaniem modyfikującego odpowiedzialne były za bardzo dużą degradację jakości dźwięku w tym wzmacniaczu. Kiedyś w innym wątku pokazałem jak przedstawiają się zniekształcenia nieliniowe dla 1 kHz przy różnych mocach, więc dzisiaj przedstawię jak wyglądają zniekształcenia intermodulacyjne tego modelu (niestety nie miałem możliwości pomierzyć go przed dokonaniem w nim modyfikacji, a porównanie parametrów z obecnymi mogłoby być dość ciekawe ). Najpierw we wzmacniaczu sprawdziłem pasmo przenoszenia za pomocą szumu białego.

Pasmo NAD_C326BEE dla białego szumu.png

Spadek amplitudy pod koniec pasma wywołany jest działaniem filtrów na wyjściu przetwornika cyfrowo-analogowego mojej karty pomiarowej (rzeczywiste pasmo przenoszenia wzmacniacza jest jeszcze lepsze). Zbadałem zniekształcenia IMD dla mocy wyjściowej 0,25 W, 10 W oraz 52 W na rezystancji 5 Ω. Tak wypadły:

NAD_C326BEE IMD 13-14kHz 0,25W_5R kanał lewy.png

NAD_C326BEE IMD 13-14kHz 10W_5R kanał lewy.png

NAD_C326BEE IMD 13-14kHz 52W_5R kanał lewy.png

W drugim kanale uzyskałem zbliżone wyniki. Natomiast pomiar metodą SMPTE (250 Hz i 8 kHz, 4:1) dał rezultaty widoczne poniżej.

NAD_C326BEE SMPTE IMD 10W_5R kanał lewy.png

NAD_C326BEE SMPTE IMD 52W_5R kanał lewy.png

NAD_C326BEE SMPTE IMD 52W_5R kanał prawy.png

W A1 Cambridge Audio zmieniłem zakres regulacji barwy i częstotliwości dla których występują maksima podbicia amplitudy (0...+20 dB, 10 Hz i 30 kHz; góra trochę jak dla nietoperzy ). Dla lewego skrajnego ustawienia potencjometrów charakterystyka przebiega dość płasko (regulacja umożliwia jedynie zwiększenia wzmocnienia dla tonów niskich i wysokich, bez możliwości wprowadzania ich tłumienia):

1_CAMBRIDGE A1_pasmo dla szumu białego_kanał lewy.png

maksymalnie podbite niskie:

2_CAMBRIDGE A1_pasmo dla szumu białego_podbite basy_kanał lewy.png

to samo dla tonów wysokich:

3_CAMBRIDGE A1_pasmo dla szumu białego_podbite soprany_kanał lewy.png

Maksymalne podbicie wzmocnienia dla niskich i wysokich tonów:

4_CAMBRIDGE A1_pasmo dla szumu białego_podbite basy i soprany_kanał lewy.png

I dla potencjometrów ustawionych w połowie:

5_CAMBRIDGE A1_pasmo dla szumu białego_regulatory barwy w połowie_kanał lewy.png

Zniekształcenia nieliniowe dla mocy 0,1 W, 1 W, 10 W i 25 W:

1_CAMBRIDGE V1_0,1W_8R_kanał_lewy.png

2_CAMBRIDGE V1_0,1W_8R_kanał_prawy.png

3_CAMBRIDGE V1_1W_8R_kanał_lewy.png

4_CAMBRIDGE V1_1W_8R_kanał_prawy.png

5_CAMBRIDGE V1_10W_8R_kanał_lewy.png

6_CAMBRIDGE V1_10W_8R_kanał_prawy.png

7_CAMBRIDGE V1_25W_8R_kanał_lewy.png

8_CAMBRIDGE V1_25W_8R_kanał_prawy.png

Cambridge Audio mimo bardzo prostej konstrukcji i niewielkiej mocy wyjściowej ma całkiem przyjemne brzmienie. Mam w domu jeszcze jeden wzmacniacz innej firmy z identycznym układem scalonym w stopniu mocy, ale brzmiący bardzo marnie W wolnym czasie jego również przebadam, by sprawdzić co jest z nim nie tak, w stosunku do wzmacniaczy o dużo przyjemniejszym brzmieniu.

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

Czołem.
Chyba znalazłem przyczynę złego brzmienia niektórych typów wzmacniaczy. Nie dawało mi to spokoju, bo zbyt duża liczba, niemających ze sobą kontaktu osób uznawała jedne wzmacniacze ze wspaniale brzmiące, a inne za zupełnie "skopane" i dające beznadziejny dźwięk. Pierwsze pomiary nie dały odpowiedzi co jest przyczyną tak jednoznacznych ocen kilku typów wzmacniaczy. Poziom wnoszonych przez wzmacniacze zniekształceń nieliniowych był często podobny, moc wyjściowa źle ocenianych modeli potrafiła być nawet wyższa niż w innych dobrze ocenianych modelach. Zacząłem więc badać inne typy zniekształceń i tu pojawiły się pierwsze większe różnice między poszczególnymi modelami wzmacniaczy, ale o tym za chwilę.
Wspomniany przeze mnie wzmacniacz firmy Cambridge Audio V1 A3, wielu moich znajomych oceniło jako "dobrze brzmiący", co mnie nieco zaskoczyło, bo konstrukcja tego modelu jest bardzo prosta, a jego maksymalna moc wyjściowa jest zbliżona do otrzymywanej ze wzmacniaczy polskiej konstrukcji, których konstruktorem była DIORA. Model A1 V3 wygląda wewnątrz bardzo skromnie, gdy porówna się go z polskimi wzmacniaczami. Ma bardzo mały transformator sieciowy i jest prawie pusty w środku. Przy tym największa płyta PCB jest praktycznie nieobsadzona elementami.

V1A2_1.jpg

V1A2_2a.jpg

W poprzednim poście pokazałem zniekształcenia nieliniowe dla sygnału sinusoidalnego o częstotliwości 1 kHz, więc teraz przedstawię zniekształcenia intermodulacyjne V1A3. Dla mocy wyjściowych 1 W, 10 W i 25 W wypadły one następująco:

1_CAMBRIDGE V1_IMD_13_14kHz 1W_8R_kanał_lewy.png

2_CAMBRIDGE V1_IMD_13_14kHz 1W_8R_kanał_prawy.png

3_CAMBRIDGE V1_IMD_13_14kHz 10W_8R_kanał_lewy.png

4_CAMBRIDGE V1_IMD_13_14kHz 10W_8R_kanał_prawy.png

5_CAMBRIDGE V1_IMD_13_14kHz 25W_8R_kanał_lewy.png

6_CAMBRIDGE V1_IMD_13_14kHz 25W_8R_kanał_prawy.png

Wypadły całkiem przeciętnie, więc sprawdziłem jeszcze zniekształcenia dla częstotliwości 250 Hz i 8 kHz (4:1, SMPTE).

1_CAMBRIDGE V1_SMPTE 1W_8R_kanał_lewy.png

2_CAMBRIDGE V1_SMPTE 1W_8R_kanał_prawy.png

3_CAMBRIDGE V1_SMPTE 10W_8R_kanał_lewy.png

4_CAMBRIDGE V1_SMPTE 10W_8R_kanał_prawy.png

5_CAMBRIDGE V1_SMPTE 25W_8R_kanał_lewy.png

6_CAMBRIDGE V1_SMPTE 25W_8R_kanał_prawy.png

Wszystkie te wyniki postanowiłem porównać z wynikami pomiarów najgorzej ocenianego przez moich znajomych wzmacniacza, o czym napiszę w kolejnym poście.

Pozdrawiam
Romek

[daniel22]

Ciekawy temat. Słabe pasmo WS-332 było do przewidzenia, interesuje mnie, jak zachowają się inne polskie konstrukcje - radmory, WS-503, zodiak, amator (z odłączonym konturem, z włączonym nie ma co mierzyć) .

[jackie01]

Romku czekam z niecierpliwością na porównanie i jego wyniki

[Romekd]

Witam.

Tym bardzo negatywnie ocenionym prze moich znajomych wzmacniaczem był sprzęt firmy Acoustic Solutions, model SP103, w którym stopnie mocy zbudowane zostały na popularnych układach scalonych firmy ST MICROELECTRONICS typu TDA7296V (w Cambridge Audio stosowano LM4765T firmy Texas Instrument, serii Overture, o zbliżonej mocy wyjściowej /ok. 30...40 W RMS/). W zasilaczu użyto transformatora toroidalnego o mocy 150 VA. Parametry wzmacniacza są prawdopodobnie identyczne jak w modelu SP100 ( https://www.manualslib.com/manual/61898 ... =16#manual )

Przełączanie źródeł sygnału, regulację siły głosu i barwy tonu (z filtrem LOUDNESS) zrealizowano w tym wzmacniaczu z wykorzystaniem dwóch układów PT2314 (odpowiedników TDA7315 firmy STMicroelectronics; często stosowanych również w radiach samochodowych wyższej klasy), sterowanych mikroprocesorem.

http://pdf1.alldatasheet.pl/datasheet-p ... A7315.html

Ustawienia parametrów wyświetlane są na podświetlanym na zielono czytelnym wyświetlaczu LCD. Poniżej zdjęcia wnętrza wzmacniacza.

SA_SP103_wnętrze.jpg

SA_SP103_końcówki mocy.jpg

przedwzmacniacz.jpg

Prezentację wyników zacznę od przedstawienia zniekształceń harmonicznych dla wzmacniacza sterowanego sygnałem sinusoidalnym 1 kHz, przy mocach wyjściowych: 0,1 W, 1 W, 10 W, 25 W oraz 42 W (na obciążeniu 7,5 Ω).

SOLUTION_0,1W_7,5oma.png

SOLUTION_1,0W_7,5oma.png

SOLUTION_10W_7,5oma.png

SOLUTION_25W_7,5oma.png

SOLUTION_43W_7,5oma.png

Znieształcenia IMD dla mocy wyjściowej o wartościach 0,1 W, 1 W, 10 W, 25 W oraz 32 W wypadły następująco:

SP103_IMD_0,1W.png

SP103_IMD_1,0W.png

SP103_IMD_10W.png

SP103_IMD_25W.png

SP103_IMD_32W.png

I jeszcze zniekształcenia intermodulacyjne przy zastosowaniu metody pomiarowej SMPTE (dla tych samych mocy co poprzednio):

SP103_SMPTE_IMD_0,1W.png

SP103_SMPTE_IMD_1,0W.png

SP103_SMPTE_IMD_10W.png

SP103_SMPTE_IMD_25W.png

SP103_SMPTE_IMD_32W.png

Jak widać zniekształcenia nie okazały się duże i to nie one stanowiły powód złej oceny wzmacniacza przez moich znajomych. Przeanalizowałem więc wszystkie możliwości i znalazłem dwie przyczyny niewłaściwego działania sprzętu. Pierwszą była "niekompatybilność" wzmacniacza przy współpracy z różnymi współczesnymi źródłami sygnał, których sygnał wyjściowy jest często znacznie wyższy od standardowego 0 dBu (0,775 V rms), stosowanego w starszych urządzeniach. Zniekształceń wywołanych zbyt wysokim poziomem sygnału nie dało się zniwelować ustawieniem potencjometru siły głosu (zrealizowanym elektronicznie w układach PT2314), gdyż powstawały one we wcześniejszych stopniach wzmacniacza. Kolejną była dziwnie rozwiązana regulacja barwy dźwięku, której wynikiem działania były "buczące" basy oraz ostre, "skrzekliwe" soprany... Zniekształcenia powstające przy wyższych sygnałach i kształt charakterystyki przenoszenia wzmacniacza przedstawię w następnym poście.

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

Regulacja tonów niskich w tym wzmacniaczu najbardziej zmieniała wartości amplitudy sygnałów o częstotliwościach ok. 80...100 Hz. Poniżej tego zakresu częstotliwości uwydatnianie lub tłumienie szybko spadało. Charakterystyka wzmacniacza bez korekcji miała następujący przebieg:

SOLUTION_FR_ 0,25V_neutral.png

Przy maksymalnym uwydatnieniu tonów niskich przyjmowała przebieg jak poniżej.

SOLUTION_FR_ +14dB BASS.png

Uwydatnianie tonów wysokich zaczynało się już przy częstotliwościach wyższych od 500...600 Hz, czyli podbijane były również częstotliwości, dla których ucho ludzkie ma najwyższą czułość (okolice 3 kHz) i których na pewno nie można zaliczyć jeszcze do tonów wysokich...

SOLUTION_FR_ +14dB TREBLE.png

Sprawdziłem jak reaguje wzmacniacz na sygnał o wyższej amplitudzie i okazało się, że zniekształcenia intermodulacyjne szybko rosną gdy napięcie sygnału dochodzi do 1 V rms lub go przekracza, osiągając np. 2 V (wartość typowa dla współcześnie produkowanych odtwarzaczy CD, odtwarzaczy strumieniowych i uniwersalnych przetworników cyfrowo-analogowych). Poniżej wykres zniekształceń intermodulacyjnych dla sygnałów wejściowych o poziomach: 0,775 V, 1 V i 2 V (RMS), i dla mocy wyjściowej równej w każdym z tych pomiarów 1 W.

SP103_IMD_1,0W.png

SP103_IMD_1,0W_INP=1V.png

SP103_IMD_1,0W_INP=2V.png

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

Słabe pasmo WS-332 było do przewidzenia, interesuje mnie, jak zachowają się inne polskie konstrukcje - radmory, WS-503, zodiak, amator (z odłączonym konturem, z włączonym nie ma co mierzyć) .

Pasmo naszych krajowych wzmacniaczy nie było wcale najgorsze. Spadki widziane na wykresach pod koniec zakresu pomiarowego wynikają po części z działania filtrów dolnoprzepustowych, umieszczonych za i przed przetwornikami C/A i A/C w karcie pomiarowej, a po części z charakterystyki badanego wzmacniacza. Nierównomierność charakterystyki karty pewnie dałoby się całkowicie wyeliminować, po skalibrowaniu jej torów, ale jakoś nie za bardzo wiedziałem jak tego dokonać (może coś w przyszłości pokombinuję... ). Wzmacniacze Cambridge Audio A1 V3 i Acoustic Solution SP103 przedstawiłem, gdyż oba urządzenia powstały w Chinach (być może nawet w jednej fabryce, na co może wskazywać kilka identycznych elementów w obu urządzeniach) z przeznaczeniem na rynek brytyjski i niemiecki (oba badane przeze mnie wzmacniacze przywiezione zostały z Anglii - miały charakterystyczne wtyczki sieciowe z bezpiecznikiem), a widać w nich całkowicie odmienne podejście do pewnych technicznych zagadnień. W Cambridge Audio mamy zwykły mechaniczny przełącznik źródeł sygnałów, tradycyjne potencjometry w obwodach regulacji siły głosu, balansu i barwy, natomiast w Acoustic Solutions SP103 wszystkie regulacje, przełączanie źródeł sygnału i parametrów toru odbywa się elektronicznie w układach scalonych, sterowanych mikrokontrolerem (PIC16F876) z wyświetlaczem LCD i jednym impulsatorem (enkoderem z dodatkowym przełącznikiem), z możliwością zdalnego sterowania pilotem IR. W A1 V3 nie ma filtru LOUDNESS, w SP103 jest i działa dość ciekawie, choć dokonuje korekcji przy cichym słuchaniu jedynie w zakresie niskich częstotliwości.
Po jego włączeniu charakterystyka wzmacniacza wygląda tak:

SOLUTIONS_FR_+LOUDNESS.png

Po dodatkowym podbiciu tonów niskich przybiera taki przebieg:

SOLUTIONS_FR_ +LOUDNESS_+14dB BASS.png

Przy włączonym filtrze LOUDNESS i skręconym na minimum poziomie tonów niskich wygląda jeszcze ciekawiej:

SOLUTIONS_FR_ +LOUDNESS_ -14dB BASS.png

A przy maksymalnym podbiciu tonów niskich i wysokich oraz z włączonym filtrem LOUDNESS charakterystyka przedstawia się tak:

SOLUTIONS_FR_ +14dB TREBLE_ +14dB BASS_ +LOUDNESS.png

W wolnej chwili sprawdzę parametry wzmacniaczy w amplitunerze "Zodiak DSS401" oraz "Radmor 5102", gdyż te urządzenia mam u siebie w pracowni i mogę je pomierzyć.

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

Witam.
Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, zamieszczam wyniki pomiarów odbiornika radiowego "Zodiak DSS-402". Na pewno niektórzy Koledzy pamiętają charakterystyczne brzmienie tego amplitunera, produkowanego od 1979 roku przez Zakłady Radiowe DIORA. Dla mnie to radio zawsze brzmiało jakoś tak "ostro", z nieco jazgotliwymi i podbitymi sopranami - radio miało bardzo duży zakres regulacji barwy, zarówno tonów wysokich, jak i tonów niskich. Z parametrami technicznymi amplitunera, podanymi przez producenta, można zapoznać się np. na stronie UNITRA-KLUB, do której link zamieszczam poniżej.

https://unitraklub.pl/node/58

Choć w parametrach technicznych podano, że zakres regulacji barwy dla częstotliwości 100 Hz oraz 10 kHz wynosi ±12 dB i jest typowy dla sprzętów audio z tamtego okresu , to przeprowadzone przeze mnie pomiary dały zupełnie inne wyniki. Pierwszą charakterystykę pasma przenoszenia przeprowadziłem przy regulatorach barwy ustawionych w połowie, dla którego to ustawienia charakterystyka powinna przebiegać płasko, a w rzeczywistości częstotliwość 50 Hz podbijana jest o 9,5 dB, a 20 kHz o prawie 10 dB.

regulatory barwy w połowie.png

By uzyskać możliwie płaską charakterystykę przenoszenia trzeba było potencjometry ustawić na ok 30%, licząc od lewego skrajnego położenia, a i tak w okolicach 3 kHz tworzył się jakiś "dołek", co przekładało się na lekko konturowe brzmienie wzmacniacza.

regulatory barwy na 30% od minimum.png

Przy potencjometrach barwy skręconych do końca w lewo tłumienie tonów niskich (20 Hz) wynosiło ok. 19 dB, a wysokich (20 kHz) tylko 11 dB.

regulatory barwy na minimum.png

Za to po przekręceniu ich do końca w prawo, uwypuklenie tonów najniższych (20 Hz) wynosiło +33 dB, a tonów najwyższych (20 kHz) +30 dB, co daje w sumie 52 dB regulacji dla basów i 41 dB dla sopranów.

regulatory barwy na maksimum.png

W kolejnym poście przedstawię poziomy zniekształceń wprowadzanych przez wzmacniacze "Zodiaka".

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

Tor m.cz. radia Zodiak DSS-402 charakteryzuje się przeciętną liniowością, typową dla odbiorników klasy "standard". Największe zniekształcenia generowane są dla niewielkich mocy wyjściowych, tak od kilkudziesięciu do kilkuset mW, natomiast przy większych mocach poziomy zniekształceń nieliniowych wyraźnie spadają, choć i tak w stosunku do generowanych przez urządzenia klasy Hi-Fi są stosunkowo wysokie. Poziomy poszczególnych harmonicznych zmierzyłem w obu kanałach przy mocach wyjściowych: 0,1 W, 1 W oraz 10 W. Maksymalna moc wyjściowa, jaka udało mi się uzyskać przy jednoczesnym wysterowaniu i obciążeniu obu kanałów nieznacznie przekraczała 15 W, przy zasilaniu odbiornika napięciem sieciowym 220 V. Poniżej poziomy zniekształceń harmonicznych przy podaniu na wejście magnetofonowe sygnału sinusoidalnego o częstotliwości 1 kHz i wartości 0 dBu (0,775 V).

THD_0,1W_7,5R_lewy kanał.png

THD_0,1W_7,5R_prawy kanał.png

THD_1,0W_7,5R_lewy kanał.png

THD_1,0W_7,5R_prawy kanał.png

THD_10W_7,5R_lewy kanał.png

THD_10W_7,5R_prawy kanał.png

W kolejnym poście przedstawię wartości zniekształceń intermodulacyjnych dla sygnałów wejściowych o wartości 0,775 V (0 dBu) oraz 2 V (+8,2 dBu), podanych na wejście magnetofonowe.

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

Czołem.
Poziom zniekształceń intermodulacyjnych radia Zodiak sprawdziłem podając na wejście magnetofonowe dwa sygnały sinusoidalne, których częstotliwości wynosiły 13 kHz i 14 kHz, a napięcie sygnału wynosiło 0,775 V. Poziom zniekształceń IMD przy tym napięciu wejściowym i mocach wyjściowych 0,1 W, 1 W i 10 W pokazują wykresy poniżej (musiałem je opisać, gdyż nasze Forum po zmianie oprogramowania przestało wyświetlać nazwy plików pod załącznikami).

IMD_0,1W_7,5R_kanał lewy.png

IMD_0,1W_7,5R_kanał prawy.png

IMD_1,0W_7,5R_kanał lewy.png

IMD_1,0W_7,5R_kanał prawy.png

IMD_10W_7,5R_kanał lewy.png

IMD_10W_7,5R_kanał prawy.png

Pozdrawiam
Romek

[Romekd]

Poniżej wartości zniekształceń IMD dla sygnałów sinusoidalnych 250 Hz i 8 kHz, których stosunek amplitud wynosił odpowiednio 4:1 (metoda SMPTE), a całkowite napięcie sygnału wynosiło, podobnie jak poprzednio 0,775 V (0 dBu). Poziom tych zniekształceń był już wyższy niż poziom zniekształceń przedstawionych przeze mnie we wcześniejszym poście.

SMPTE IMD_0,1W_7,5R_kanał lewy_0dBu.png

SMPTE IMD_0,1W_7,5R_kanał prawy_0dBu.png

SMPTE IMD_1,0W_7,5R_kanał lewy_0dBu.png

SMPTE IMD_1,0W_7,5R_kanał prawy_0dBu.png

SMPTE IMD_10W_7,5R_kanał lewy_0dBu.png

SMPTE IMD_10W_7,5R_kanał prawy_0dBu.png

[Romekd]

By zbadać odporność stopni wejściowych m.cz. w odbiorniku, zwiększyłem napięcie sygnału do 2 V (rms), czyli do poziomu, jaki zapewnia większość współcześnie produkowanych źródeł sygnał (odtwarzacze CD, DVD, zewnętrzne przetworniki DAC itp). Zodiak okazał się mało odporny na tak duże sygnały, co pokazał pomiar zniekształceń intermodulacyjnych, wykonanych metoda SMPTE dla mocy wyjściowych: 0,1 W, 1 W i 10 W. Ciekawe, że zniekształcenia bardzo wzrosły w jednym kanale stereofonicznym, a w drugim przyrost nie był tak znaczny.

SMPTE IMD_0,1W_7,5R_kanał lewy.png

SMPTE IMD_0,1W_7,5R_kanał prawy.png

SMPTE IMD_1,0W_7,5R_kanał lewy.png

SMPTE IMD_1,0W_7,5R_kanał prawy.png

SMPTE IMD_10W_7,5R_kanał lewy.png

SMPTE IMD_10W_7,5R_kanał prawy.png

Tak duże zniekształcenia IMD nie są już tolerowane przez ludzki słuch (słychać je bardzo wyraźnie, irytują, zmienia się brzmienie muzyki...).

Pozdrawiam
Romek

[elkana]

Witam kolegów. OR Zodiak wspominam z sentymentem. Kolega Romekd zauważa "ostry dzwięk". W obwodzie polaryzacji bazy T305/306 na schemacie jest dzielnik z kondensatorem C333/334, którego rzeczywiście brak. Uznałem to za zabieg oszczędnościowy, więc uzupełniłem brakujący kondensator. Dzwięk został pozbawiony sopranów, więc powróciłem do układu fabrycznego. Było to ponad 35 lat temu więc nie pamiętam szczegółów. Zastanawia mnie natomiast inna budowa obwodu polaryzacji wejścia, połączona z rezystorem obwodu USZ (R401-403/402-404). Różnice poziomu zniekształceń i przydźwięku mogą być efektem innego sposobu prowadzenia masy. O ile pamiętam ekran przewodów sygnałowych jest połączony obustronnie tylko w jednym kanale. Pozdrawiam Elkana.

[Romekd]

Witam.
Dziękuję za odpowiedź. Niestety, nie będę mógł już sprawdzić podanych przez Kolegę informacji (radio dałem w prezencie mamie i nie chcę jej go teraz zabierać). Przyjrzałem się jednak bliżej schematowi radia i znalazłem przyczynę nierównomierności pasma przenoszenia wzmacniacza przy potencjometrach barwy dźwięku ustawionych w środkowym położeniu. Wcześniej jakoś umknął mi ten drobiazg, ale teraz dostrzegłem elementy filtru "kontur" (zaznaczone na schemacie w załączniku kolorem czerwonym), który w tym odbiorniku załączony jest na stałe. Co do innej budowy obwodów polaryzacji tranzystorów T401, to jest tu zastosowane sprzężenie typu bootstrap, wykorzystujące kondensator c403 (C404; w oznaczeniach elementów na kilku moich schematach Zodiaka znalazłem błędy - kilka tych samych elementów ma inną numerację na różnych schematach, a niektóre różne rezystory i tranzystory na tym samym schemacie mają identyczne oznaczenia), znajdujący się również w pętli globalnego ujemnego sprzężenia zwrotnego. Rolą tego dodatkowego sprzężenia jest zwiększenia wartości rezystancji wejściowej stopnia mocy (widzianej w punkcie Mg-Wg), która bez tego sprzężenia i z rezystorami jak na schemacie miałaby wartość ok. 3,3 kΩ, czyli byłaby bardzo mała.

elementy filtru kontur.png

Pozdrawiam
Romek