Mazur I - rewitalizacja

Radioodbiorniki lampowe i wszystko co jest z nimi związane.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
sysio
15...19 postów
15...19 postów
Posty: 18
Rejestracja: pt, 23 września 2011, 13:36

Mazur I - rewitalizacja

Post autor: sysio »

Szanowni Forumowicze,

mam w tej chwili na stole wybebeszonego Mazura I i będę bardzo zobowiązany za wszelkie sugestie.

Kondensator w zasilaczu po wymianie, lampy się świecą, po doprowadzeniu do anteny sygnału z improwizowanego "nadajnika" AM zagrał, ale trochę jakby za cicho. Przełączony na gramofon i potraktowany sygnałem audio daje następujące objawy:

1. przydźwięku sieciowego prawie nie ma (słychać go tylko przy głośności ustawionej na maks)
2. muzykę odtwarza z wyraźnymi zniekształceniami, które znikają, gdy gra na kondensatorach (odłączony od sieci)
3. zaniepokoił mnie prąd anodowy EBL21: ok 60 mA (na schemacie mam 34 mA)
4. dziwi mnie (nie wiem, czy powinien) spadek napięcia na pierwotnym uzwojeniu transformatora głośnikowego: na końcówce bliższej anodzie jest +198V, na końcówce bliższej zasilaniu +220V (wg schematu na anodzie powinno być +220V)

Co czynić dalej należy?

Z góry dziękuję.
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5423
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: AZ12 »

Witam

Zewrzyj rezystor upływowy siatki pierwszej lampy EBL21 (1MΩ), jeśli prąd spadnie to oznacza upływność kondensatora sprzęgającego (20nF). Zmierz jeszcze napięcie na rezystorze ujemnego napięcia polaryzacji siatki (80Ω), sprawdzić należy też kondensator bocznikujący ten rezystor (50µF 12V).
Ratujmy stare tranzystory!
Awatar użytkownika
sysio
15...19 postów
15...19 postów
Posty: 18
Rejestracja: pt, 23 września 2011, 13:36

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: sysio »

Mam problem z namierzeniem wskazanych przez Ciebie elementów, w szczególności nie potrafię odnaleźć tego elektrolita 50µF/12V. Zaczynam podejrzewać, że źle zidentyfikowałem to radio i że to wcale nie jest Mazur :(

Załączam zdjęcie i będę wdzięczny za wszelkie wskazówki.
P7220703.JPG
Wrzucam też schemat, którym się podpieram (na nim ten elektrolit też nie występuje)
mazur1.gif
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5423
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: AZ12 »

Wygląda na późniejszą wersję tego odbiornika, stąd brak tego kondensatora elektrolitycznego niskonapięciowego. Zielony rezystor z odczepem jest właśnie od ujemnej polaryzacji siatek lamp.
Ratujmy stare tranzystory!
Awatar użytkownika
Tomek Janiszewski
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5263
Rejestracja: śr, 19 listopada 2008, 15:18

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: Tomek Janiszewski »

AZ12 pisze:Wygląda na późniejszą wersję tego odbiornika, stąd brak tego kondensatora elektrolitycznego niskonapięciowego. Zielony rezystor z odczepem jest właśnie od ujemnej polaryzacji siatek lamp.
A czy ten odczep ma jakieś dołączone elementy? Pozwoli to upewnić się czy schemat jest właściwy. Wskazane jest sprawdzić kondensator 0,5uF filtrujący ujemnie napięcie siatkowe czy nie ma upływności, np. wskutek zawilgocenia, co także powodowałoby wzrost prądu EBL21, a tym samym niższe od znamionowego napięcie na anodzie.
TELEWIZOREK52
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4188
Rejestracja: czw, 3 grudnia 2009, 00:01
Lokalizacja: Warszawa

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: TELEWIZOREK52 »

sysio pisze:w szczególności nie potrafię odnaleźć tego elektrolita 50µF/12V.
Bo go tu nie ma. Najprawdopodobniej jest to ten kondensator ( na zdjęciu 0.1uF) obok zielonego druciaka a widoczny mały szary opornik (120k.) powinien łączyć dolne wyprowadzenie druciaka z dolnym wyprowadzeniem 0.1uF. Wygląda na to że masz dobry schemat.
Awatar użytkownika
jacekk
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1609
Rejestracja: sob, 17 października 2009, 23:04
Lokalizacja: Okolice Lublina

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: jacekk »

Najprościej zmierzyć jakie napięcie jest na S1 EBL21 względem masy. Powinno być to coś około -5V i powinno być mniej więcej równe spadkowi napięcia na oporniku katodowym (ten druciak). Profilaktycznie dla świętego spokoju można wymienić kondensator sprzęgający, lub wlutować szeregowo jakiś nowy mały kondensator z 2x większą pojemnością jeśli się chce zachować oryginalny w układzie.
Awatar użytkownika
sysio
15...19 postów
15...19 postów
Posty: 18
Rejestracja: pt, 23 września 2011, 13:36

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: sysio »

Uprzejmie donoszę, że odczep zielonego druciaka (80Ω) wisi w powietrzu i chyba w życiu cyny nie zaznał. Niestety, nic więcej nie jestem w tej chwili zrobić - pomiary odkładam na później i dam znać niezwłocznie o ich wyniku. Dziękuję za wszystkie posty.

PS Wygląda na to, że schemat jest OK.

Aktualizacja

Na S1 jest -1,3V.
Spadek napięcia na druciaku: 6,6V.

Główny podejrzany to C22, czy tak? Czy C25 można posądzać o współudział?
Awatar użytkownika
Tomek Janiszewski
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5263
Rejestracja: śr, 19 listopada 2008, 15:18

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: Tomek Janiszewski »

sysio pisze:Na S1 jest -1,3V. Spadek napięcia na druciaku: 6,6V.
Ale czym mierzyłeś? Tanie cyfrowe mierniki z hipermarketu mają nieraz rezystancję zaledwie 1M na wszystkich zakresach napięciowych, i mogą dawać znaczne błędy, choć nie aż takie
Główny podejrzany to C22, czy tak? Czy C25 można posądzać o współudział?
Można, choć awaria C22 jest bardziej prawdopodobna. Gdyby po ich odłączeniu lub wymianie nic się nie zmienilo - winę mogą ponosić także wszystkie trzy rezystory łączące druciak z siatką lampy (zmierzyć ich oporność) lub zużyta lampa EBL21, cechująca się znacznym wstecznym prądem siatki (tj płynącym od katody, w przeciwnym kierunku niż prąd anodowy) wywołanym pogorszeniem próżni, upływnościami w lampie lub emisją z siatki. W takim wypadku połączenie siatki bezpośrednio z ujemną końcówką druciaka powinno przywrócić właściwą wartość prądu anodowego, choć taka lampa do użytku się już nie nadaje.
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5423
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: AZ12 »

Witam

Metalowe końcówki rezystorów pod wpływem wilgoci korodują, dając objaw przerwy. Łatwo to można sprawdzić za pomocą omomierza. Utrata próżni w lampie jest częstym następstwem jej przeciążenia.
Ratujmy stare tranzystory!
TELEWIZOREK52
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4188
Rejestracja: czw, 3 grudnia 2009, 00:01
Lokalizacja: Warszawa

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: TELEWIZOREK52 »

sysio pisze:Główny podejrzany to C22, czy tak?
Wyjmij EBL21 i zmierz napięcie na S1. Powinno być 0V.
Awatar użytkownika
sysio
15...19 postów
15...19 postów
Posty: 18
Rejestracja: pt, 23 września 2011, 13:36

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: sysio »

Wymieniłem C22. Efekt jest piorunujący.
- prąd anodowy: 32mA
- napięcie na S1 EBL21: -4,3V
- spadek napięcia na zbiorczym oporniku polaryzacji siatek: 5,0V
(pomiary robione miernikiem, który deklaruje 10MΩ przy pomiarach napięcia)

Dźwięk jest znacznie czystszy, przydźwięk bez zmian, gra na mój gust trochę za cicho. Spróbuję pożonglować lampami.

Pozwolę sobie poprosić o pomoc w następnym problemie.
Wyłącznik sieciowy (na potencjometrze głośności) działa niezupełnie tak jak powinien:
- włączenie przebiega ok
- przy wyłączaniu, po obróceniu osi za zatrzask, napięcie jest ciągle włączone; dopiero cofnięcie obrotu osi o minimalny kąt wyłącza napięcie

Czy jest szansa, że to tylko kwestia zanieszczyszeń? Czy da się uniknąć rozbierania wyłącznika? Nigdy tego nie robiłem i trochę mnie to przeraża, tym bardziej, że szanse na zamiennik są chyba żadne.
captain
25...49 postów
25...49 postów
Posty: 36
Rejestracja: pn, 15 listopada 2010, 18:13

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: captain »

Witam
sysio pisze:(...) gra na mój gust trochę za cicho. Spróbuję pożonglować lampami.
Czy obwody wejściowe i p.cz. były zestrojone? Ferryty z tamtych lat nie były chyba najlepsze i standardem jest, iż obwody rozstrajają się (zwłaszcza p.cz.). Często też któryś z kondensatorów w filtrach p.cz. "nie trzyma parametrów". Od tego bym zaczął (o ile już nie zostało to zrobione).
Lampy - mniej prawdopodobne (choć możliwe), wszak loktale to chyba żywotne "bestie"? :wink:

Pozdrawiam
captain
Awatar użytkownika
romanradio
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1536
Rejestracja: czw, 12 stycznia 2012, 08:41
Lokalizacja: Lwów semper poloniae

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: romanradio »

captain pisze:Witam
sysio pisze:(...) gra na mój gust trochę za cicho. Spróbuję pożonglować lampami.
Czy obwody wejściowe i p.cz. były zestrojone? Ferryty z tamtych lat nie były chyba najlepsze i standardem jest, iż obwody rozstrajają się (zwłaszcza p.cz.). Często też któryś z kondensatorów w filtrach p.cz. "nie trzyma parametrów". Od tego bym zaczął (o ile już nie zostało to zrobione).
Lampy - mniej prawdopodobne (choć możliwe), wszak loktale to chyba żywotne "bestie"? :wink:

Pozdrawiam
captain
Witam
czestą przypadłością w tych radyjkach jest zmiana rezystancji lub przerwa rezystora w anodzie lampy ECH21-część triodowa (mcz)Na shemacie to R=100kom.Obwody pcz,jak najbardziej możliwa usterka(C 200pF),ale można też błyskawicznie sprawdzić podłączajac antenę bezpośrednio na górne wyprowadzenie agregatu strojeniowego,jeśli siła sygnału jest wyrażnie większa niż z gniazda antenowego usterka może być w obwodach wejściowych radyjka,najczęściej rozstrojenie obwodów
pozdrawiam
znów odwaliłem kawał dobrej a niepotrzebnej roboty
---------------------------------------------
Awatar użytkownika
jacekk
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1609
Rejestracja: sob, 17 października 2009, 23:04
Lokalizacja: Okolice Lublina

Re: Mazur I - rewitalizacja

Post autor: jacekk »

Podstawowa sprawa przy uruchamianiu wiekowych odbiorników to poza organoleptycznym (wystarczy obejrzeć i czasem czymś dotknąć, lizać nie trzeba :wink: ) przeglądzie wszystkich części, to pomiar napięć przy pierwszym uruchomieniu. To daje pojęcie czy poszczególne bloki są sprawne i znacznie ułatwia ewentualną naprawę, napięcia można często znaleźć na schematach.
ODPOWIEDZ