Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

fugasi · Post autor: **fugasi** » ndz, 31 lipca 2011, 12:59

Atlantis, niepotrzebnie wikłasz się w detale jak jakiś regenerofil. Cewka komórkowa, cewka z ferrytem... regulacja potencjometrem, kondensatorem... To wszystko są trzeciorzędne sprawy.

Twój problem jest taki że detektor nie oscyluje. Musisz zwyczajnie dobrać odpowiednią liczbę zwojów cewki reakcyjnej i tyle. Gdy detektor będzie można doprowadzić do progu wzbudzenia nagle zdarzy się coś magicznego: to co dotąd było niesłyszalne nagle zagra w głośniku. To jest właśnie siła detektora z reakcją - cholerne wzmocnienie. Poszczególne metody regulacji mają wady i zalety (np. wariometryczna odstraja obwód rezonansowy) ale to są naprawdę drobnostki.

Bierz rurkę od ręczników kuchennych albo jakąś rurkę plastikową czy opakowanie lekarstwach, na tym nawiń z paska kartonu ruchomy mały karkas do cewki reakcyjnej (jak to niby komplikacja, chyba tylko taka że trzeba poczekać aż klej wyschnie) i męcz ten układ żeby się wzbudził!

Atlantis · Post autor: **Atlantis** » ndz, 31 lipca 2011, 15:52

Ok, wykonałem cewkę krótkowalową opierając się na opisie odbiornika, do którego link wrzuciłem trochę wyżej. Cewka reakcyjna ma 7 zwojów siatkowa 18 na takiej samej rurce PCV 32mm. Obydwie zabezpieczone warstewką parafiny. Odległość między uzwojeniami wynosi mniej niż 1 cm. Cewki antenowej jeszcze nie nawinąłem, początkowo eksperymentując z pojemnościowym sprzężeniem anteny. Wyniki są następujące:
1) Bez podłączonej jakiejkolwiek anteny anteny

- W dolnym skrajnym położeniu kondensatora strojeniowego (maksymalna pojemność) reakcji brak, jakkolwiek potencjometr by nie był ustawiony.
- w górnym skrajnym położeniu kondensatora reakcja jest tak silna, że nie da się jej wygasić kręcąc potencjometrem - można co najwyżej regulować jej intensywność.

2) Antenę (kawałek linki miedzianej w PCV o długości ~1m) podłączałem przez pojemność 100pF. Było też podpięte uziemienie (kaloryfer). Podpięcie anteny zrywa oscylację.

Czy zastosowanie indykcyjnego sprzężenia z anteną (nawinięcie dwuzwojowej cewki antenowej w pobliżu siatkowej, zgodnie z opisem z podanego linku) poprawi sytuację? Czy też mam szukać innego rozwiązania?

_idu · Post autor: **_idu** » ndz, 31 lipca 2011, 17:30

Atlantis · Post autor: **Atlantis** » ndz, 31 lipca 2011, 21:36

Dziękuję za pomoc. Właśnie przed chwilą udało mi się uruchomić mojego pierwszego lampowego reakcyjniaka. Cewka na fale krótkie skopiowana z projektu, na który już wcześniej się powoływałem. Antena sprzężona indukcyjnie, przez uzwojenie o dwóch zwojach. Reakcję mam co prawda tylko na około 1/3 obrotu kondensatorem zmiennym, ale również projekt odbiornika z którego pochodzi cewka przewidywał kondensator o niemal trzykrotnie mniejszej pojemności maksymalnej.
Na początku miałem drobny problem z reakcję - w górnej części odbieranego zakresu brakowało potencjometru, żeby ją wygasić. Podłączyłem więc ten potencjometr (100k) między plusem baterii anodowej a masą, suwak dając do siatki drugiej - tym samym mam teraz możliwość płynnej regulacji napięcia na s2 pomiędzy 0V a pełnym anodowym. Czy takie rozwiązanie jest dopuszczalne? A może po prostu pomiędzy baterią anodową a s2 powinienem dać większy potencjometr (470k?), który zapewniłby mi większy spadek napięcia w maksymalnym położeniu?

W najbliższym czasie spróbuję wykonać cewkę na fale średnie, a potem powrócę do pomysłu z długimi. Jestem mile zaskoczony jakością odbioru na tak prostym sprzęcie. Zastanawia mnie teraz jak dobrze będzie odbierał PR1.

_idu · Post autor: **_idu** » ndz, 31 lipca 2011, 21:46

Atlantis pisze: Na początku miałem drobny problem z reakcję - w górnej części odbieranego zakresu brakowało potencjometru, żeby ją wygasić. Podłączyłem więc ten potencjometr (100k) między plusem baterii anodowej a masą, suwak dając do siatki drugiej - tym samym mam teraz możliwość płynnej regulacji napięcia na s2 pomiędzy 0V a pełnym anodowym. Czy takie rozwiązanie jest dopuszczalne? A może po prostu pomiędzy baterią anodową a s2 powinienem dać większy potencjometr (470k?), który zapewniłby mi większy spadek napięcia w maksymalnym położeniu?

Regulujesz reakcję? Regulujesz, działa, czyli jak najbardziej dopuszczalne.
Potencjometr w układzie dzielnika napięcia Ug2 może dać korzystniejsza regulację reakcji. Jako rezystor szeregowy możesz mieć bardzo nieliniową ch-kę zmian wzmocnienia audionu - ale oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie aby sprawdzić - to tylko kilka minut.

OTLamp · Post autor: **OTLamp** » ndz, 31 lipca 2011, 21:49

Atlantis pisze:Podłączyłem więc ten potencjometr (100k) między plusem baterii anodowej a masą, suwak dając do siatki drugiej - tym samym mam teraz możliwość płynnej regulacji napięcia na s2 pomiędzy 0V a pełnym anodowym. Czy takie rozwiązanie jest dopuszczalne?

Takie rozwiązanie jest znacznie lepsze od szeregowego opornika regulowanego, bo ogranicza zmiany Us2 gdy detektor wchodzi w oscylacje.

gustaw353 · Post autor: **gustaw353** » ndz, 31 lipca 2011, 21:59

dla: Atlantis
Dobroć obwodu rezonansowego zależy od stosunku L do C. W miarę przestrajania zmienia się Q
co powoduje zmianę progu wzbudzenia.
Zmniejsz napięcie zasilania - będzie trochę ciszej - za to bardziej pod kontrolą.

GeTe · Post autor: **GeTe** » ndz, 31 lipca 2011, 22:38

Witam,
Też chciałem zrobić odbiornik reakcyjny, schemat wiozłem z EdW. Poniżej kawałek schematu.

reakcyjniak.JPG

Cały problem jak zawsze w tym że nie działa

Jako lampy użyłem 12Ż1Ł, zamiast jak w originale EF21 lub EF80. Czy tu może tkwić problem ?
Schemat też trochę dziwny bo kondensator 150p z bocznikowany jest opornikiem 1M - Edycja: po przejrzeniu schematów dosyć często spotykane rozwiązanie
Dziwi mnie bardziej duża wartość kondensatora 4,7n do cewki reakcyjnej.
W S2 regulacja reakcji potencjometrem - to normalne.
Cewki L1 L2 L3 nawinięte na karkasie 32mm każda o długości 10mm i w odstępach 10mm (L1 i L2 objętościowo)
Ziemia z instalacji CO (miedziana w domu jednorodzonym), antena to ok 10 drutu pod sufitem.

Atlantis · Post autor: **Atlantis** » ndz, 31 lipca 2011, 23:23

Hmm... Czy fakt wejścia w stan oscylacji może się objawiać w inny sposób jak poprzez piski w słuchawkach? Eksperymentowałem jeszcze trochę z moim odbiornikiem i zauważyłem, że w dolnej części obsługiwanego obecnia pasma pisków co prawa nie słychać, ale po przekręceniu potencjometru w stronę + baterii anodowej w słuchawce pojawia się szum. Można również wtedy słuchać transmisji CW. Tak na chłopski rozum coś chyba musi je zdudniać, skoro słyszę przyjemny ton, a nie trzaski - jak podczas odbioru w trybie AM...

gustaw353 · Post autor: **gustaw353** » ndz, 31 lipca 2011, 23:57

Kolega STUDI wyłożył listę (nie pełną) lektur obowiązkowych – zapoznałem się z nią co i innym polecam.
Moją uwagę zwróciłem na „wariacje na temat ” żarzenia. Ciekawie wkomponowane w układ są obwody żarzenia w niektórych schematach. Zauważyłem także diody zenera i diody LED w miejscach gdzie powinny być zastąpione kilkoma diodami (np. 1N4148) połączonymi w szereg.
Diody zenera mocno szumią !

Układ kol. GeTe jest taki jak kol.Alantis'a. Różnią się tylko sosobem włączenia cewki sprzężenia zwrotnego. Gdy nie ma regulacji w sitce drugiej (np. trioda) to kondensator 4,7 nF był by za duży. W tym miejscu powinien być wtedy trymer o pojemności niewielkiej zależnie od pasma odbieranych częstotliwości.
Tu pragnę zwrócić uwagę na pewną pułapkę! Cewka sprzężenia zwrotnego (kilka zwojów) wraz a kondensatorem (trymerem) mogą rezonować w paśmie FM (88-108MHz) i wtedy będzie cyrk. Aby tego uniknąć stosuje się rozwiązanie kol. GeTe. W innych sytuacjach pomaga nawinięcie cewki sprzężenia między zwojami cewki "siatkowej". Gdy mamy dodatkowy wstępny wzmacniacz w.cz. to ratunkiem przed silnym, lokalnym nadajnikiem FM
jest filtr dolnoprzepustowy na wejściu.

dla: Atlantis'a
Skoro słyszysz CW to i SSB też powinieneś. To znaczy, że Twój reakcyjniak wchodzi na wyższy poziom i staje się odbiornikiem z przemianą bezpośrednią czyli z tzw. pośredną o częstotliwości zerowej. Aby szczęście było pełne to potrzebny będzie filtr dolnoprzepustowy audio do ok. 3 kHz.

GeTe · Post autor: **GeTe** » pn, 1 sierpnia 2011, 00:39

A tu http://www.jogis-roehrenbude.de/Leserbr ... eibung.htm znalazłem taki sam układ jak ten pokazany wczesnej tylko z tą różnicą że zamiast 4,7nF jest 68pF. No i cewki już "pajęczynowe" ( czy to dobra nazwa ? )

_idu · Post autor: **_idu** » pn, 1 sierpnia 2011, 08:04

GeTe pisze: Jako lampy użyłem 12Ż1Ł, zamiast jak w originale EF21 lub EF80. Czy tu może tkwić problem ?

EF21 i EF80 znacznie sie róznią nachyleniem. Czyli ew dobór punku pracy lub dowinąć nieco zwojów do cewki reakcyjnej.

GeTe pisze: Schemat też trochę dziwny bo kondensator 150p z bocznikowany jest opornikiem 1M - Edycja: po przejrzeniu schematów dosyć często spotykane rozwiązanie

Takie jest klasyczne. Dla prądu stałego zaś można połączyć opornika od siatki do masy. Można się spierać które lepsze. Dwójnik równoległy RC jest bliższy klasycznemu detektorowi diodowemu AM.

GeTe pisze: Dziwi mnie bardziej duża wartość kondensatora 4,7n do cewki reakcyjnej.

Ma tylko nie przepuścić składowej stałej. Ale przy niskiej indukcyjności cewki reakcyjnej (jak na schemacie) plus duża pojemność - to może się okazać że wzmocnienie w.cz. audionu jest zbyt niskie (znaczne obciążenie wyjścia dla w.cz.). Do tego obciążenie stopnia to rezystor w anodzie - lepszy były dławik a dopiero potem rezystor (wprowadzajać dodakoty kondesator odsprzęgający).
Nie działa - wg mnie za małe wzmocnienie (12Ż1Ł nie grzeszy nachyleniem). W podanych przez mnie linkach są układy audionów na tej lampie - może to naprowadzi.

GeTe pisze: W S2 regulacja reakcji potencjometrem - to normalne.

Łagodnie regulowana reakcja. Zalety. Wg mnie nieco za duża wartość potencjometru do regulacji reakcji. Powinno być tak, że kilkukrotnie więcej prądu płynie przez potencjometr do masy niż wynosi prąd Ug2. Oczywiście kompromis potrzebny. SORRY spojrzałem na wartośc petencjometru do regulacji głośności. Potencjometr regulacji rekacji jest OK.

P.S. - nie dość ze jest spore obciążenie dla w.cz. to jeszcze cewka reakcyjna jak pisał Alek ma mało zwojów. Lampa 12Ż1Ł ma niewielkie nachylenie. Radzę dodać dławik w.cz. pomiędzy anodę a wyjcie m.cz. Cewkę reakcyjną podłączyć do anody przez kondesator o mniejszej pojemności. Cewka reakcyjna więcej zwojów (120 z nie 12...). Zadziała.

Alek · Post autor: **Alek** » pn, 1 sierpnia 2011, 09:52

GeTe pisze:Witam,
Też chciałem zrobić odbiornik reakcyjny, schemat wiozłem z EdW. Poniżej kawałek schematu.
reakcyjniak.JPG
Cały problem jak zawsze w tym że nie działa
Jako lampy użyłem 12Ż1Ł, zamiast jak w originale EF21 lub EF80. Czy tu może tkwić problem ?

W zbyt małej liczbie zwojów cewki reakcyjnej. Widać to na oko.

fugasi · Post autor: **fugasi** » pn, 1 sierpnia 2011, 12:37

GeTe pisze:No i cewki już "pajęczynowe" ( czy to dobra nazwa ? )

Wg. nomenklatury polskiej koszykowe. Skan z Wargalla "Mlody radioamator".

Atlantis · Post autor: **Atlantis** » wt, 2 sierpnia 2011, 10:14

Mam jeszcze jedno pytanie. Jak głośnego odbioru należy spodziewać się w przypadku jednolampowego, krótkofalowego odbiornika reakcyjnego na słuchawkach wysokoomowych? W tej chwili sytuacja wygląda u mnie tak, że stacje broadcastingowe są dostatecznie głośnie - nie odczuwam potrzeby dociskania słuchawek do uszu, nie muszę wytężać słuchu, ale także nie mogę mówić o szczególnie głośnym odbiorze.
Stacje amatorskie wychodzą już wyraźnie słabiej. CW daje się wychwycić ze względu na samą specyfikę tej emisji - wystarczy, że pisk choćby minimalnie wybija się z tła. Gorzej z SSB - te stacje słychać dosyć cicho i naprawdę trzeba wytężyć słuch, żeby cokolwiek zrozumieć.

Czy dodanie wzmacniacza m.cz. jest wskazane nawet w przypadku słuchawek wysokoomowych?

Jakiego efektu powinienem się spodziewać w przypadku radiowej jedynki? Nadajnik z Solca Kujawskiego powinien w końcu dawać pod Krakowem większe natężenie pola niż takie BBC albo CRI nadające na KF.

I jeszcze jedna kwestia mnie zastanawia. Mieszkam jakieś 30 km od Krakowa. Działa tam od jakiegoś czasu średniofalowy nadajnik Twojego Radia. U siebie słyszę go praktycznie tylko na odbiorniku samochodowym. Żadne radio z anteną ferrytową nie jest w stanie odebrać jego sygnału, nawet "odbiorniki światowe" jak YachtBoy 80 (który niestety nie pozwala na dostarczenie sygnału z antenyzewnętrznej w przypadku fal długich i średnich - tylko i wyłącznie ferrytowa). Zrobiłem kiedyś jednak eksperyment owijając radio kilkoma zwojami drutu, do jednego z jego końców przyczepiłem końcówkę tej prowizorycznej, 20m anteny rozwieszonej na zewnątrz. Bardzo, bardzo słaby sygnał Twojego Radia" wyłonił się spośród zakłóceń. Może reakcyjniak z zewnętrzną anteną da nadzieję na odbiór audycji nadawanych z 800W nadajnika znajdującego się 30km dalej?

Forum stowarzyszenia „Trioda” - nowy serwer

Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...

Re: Odbiornik reakcyjny, działa albo i nie...