Wzmacniacz mini na 6Ż52P

[Tomasz Gumny]

Pozwolę sobie zacytować RomkaD (mam nadzieję, ze nie będzie mieć nic przeciwko):

[...] Ten rezystor często stosuje podobnie jak antyparazytowy w s1. 6Ż52P ma bardzo duże nachylenie i szerokie pasmo, więc w pewnych warunkach wzmacniacz na niej może się wzbudzać. Od strony anody lampa przedstawia sobą dużą impedancje, a od strony siatki s2 już niekoniecznie, szczególnie w zakresie wysokich częstotliwości. Gdybym siatkę połączył bezpośrednio z anodą to rezystor ten i tak bym zastosował, i to najlepiej umieszczony bezpośrednio przy lampie (między połączonymi ze sobą anodą i s2 a transformatorem głośnikowym) - z pojemnościami zewnętrznymi tworzy on filtr górnozaporowy w zakresie w.cz. Oczywiście w zakresie częstotliwości akustycznych i napięć stałych rezystor ten praktycznie niczego nie zmienia.

Odpowiadając na "prywatne" pytania:
Elementy są standardowe: rezystory metalizowane 0.6W, kondensatory "z łapanki" w szufladzie:

dol1.jpg

Elektronika od spodu jest osłonięta "klapką":

klapka.jpg

Przy złączach jest ciasno, ale da się do nich dojść:

zlacza.jpg

Nie zrobiłem zdjęcia drugiej strony, ale wygląda podobnie z tą różnicą, że nie ma tam elektrolitów. Za to mam zdjęcie ""lokomotywy" pod innym kątem...

srodek.jpg

[Tomasz Gumny]

Udało mi się wreszcie dokończyć wzmacniacz i zrobić pomiary na dobrej karcie. Ostatecznie zdecydowałem, że w katodzie jednak pozostanie 1500uF. Może to nieco za dużo, ale wyraźnie słychać różnicę między 1500uF a 220 (a nawet 470uF).

summary.GIF

fr.png

Przy okazji okazało się, że wzmacniacz osiąga 1W, ale zniekształcenia wynoszą wtedy 5.8%.

[Romekd]

Witam.
Tomku, czy te zniekształcenia są już słyszalne? Jakie jest brzmienie tego wzmacniacza.
Ponieważ jest to jednostopniowy wzmacniacz na triodzie, a w układzie nie zastosowano USZ (nawet lokalnego), to poziom zniekształceń nieliniowych jest dość wysoki. Zapewne dominuje druga harmoniczna, którą ludzki słuch dobrze toleruje, choć brzmienie jest nią trochę podbarwione (jak kiedyś powiedział Jasiu: brzmi jak telewizor "Belweder" ).

Pozdrawiam,
Romek

[Tomasz Gumny]

Ten wzmacniacz brzmi znacznie przyjemniej niż poprzedni (na ECL86). Wyraźnie słyszałem różnicę przy pracy pentodowej i triodowej. Dlatego, pomimo że w trybie pentodowym moc wyjściowa byłaby zapewne większa, zdecydowałem się włączyć na stałe tryb triodowy.
Dodane:
Podrzuciłem wzmacniacz ATM-owi do zweryfikowania wyników pomiarów. Zdaje się, że wrażenia estetyczne i odsłuchowe wypadły całkiem nieźle. Natomiast gorzej jest z pomiarami bardziej "obiektywnymi".
Jestem ciekawy zwłaszcza porównania wyników działania programów RMAA i Spectra.

[megabit]

O! widzę, że ATM jest z Poznania, więc również bardzo chętnie podrzuciłbym moje "nano" do pomiarów, oczywiście jeśli to nie problem

[ATM]

Taak... z Tomkowym wzmacniaczem, mam naprawdę trudne zadanie do wykonania.
Jak tylko będę miał wyniki, napiszę dlaczego.

Megabit, oczywiście, możesz podrzucić wzmacniacz do pomierzenia. Szczegóły, pisz na PW.

[Romekd]

Witam.
Ja również bardzo jestem ciekaw tych wyników. Pamiętam, że gdy jakiś czas temu konstruowałem stopień wyjściowy z lampą 6Ż52P, to przy braku ujemnego sprzężenia zwrotnego poziom zniekształceń nieliniowych na wyjściu był bardzo duży - obie połówki sinusoidy były bardzo niesymetryczne. Zastosowanie lokalnego sprzężenia zwrotnego (w katodzie lampy) radykalnie poprawiało sytuację jeśli chodzi o zniekształcenia, ale niestety zwiększało impedancję wyjściową lampy i powodowało spadek wzmocnienia, przez co konieczne było poprzedzenie stopnia końcowego dodatkowym stopniem sterującym. Teraz zastanawiam się czy tego USZ nie dałoby się zrealizować nieco inaczej, np stosując dzielone obciążenie na wyjściu lampy 6Ż52P. Tego typu rozwiązanie nie sprawdziło się w przypadku stopnia wyjściowego z diabełkiem 6S33S, gdyż miał on zbyt małe wzmocnienie, ale w przypadku lampy 6Ż52P rozwiązanie to może być "strzałem w dziesiątkę"...

Pozdrawiam,
Romek

[ATM]

Więc to było tak
Jak już wiadomo, Tomek oddał mi wzmacniacz do testowania.
Całość sprawia bardzo korzystne wrażenie, nie sądziłem, że to takie maleństwo,
prawie, mieści się na dłoni. Obudowa bardzo estetyczna, w zasadzie wygląda jak fabryczna W środku podobnie, ładny, staranny montaż, koszulki termokurczliwe, tam gdzie potrzeba gumowe przepusty na kable, dobre lutowanie, pełny profesjonalizm. Nie wiem, czy sam dał bym radę tak porządnie zmontować . Tyle co do estetyki.

Po wstępnych oględzinach, podłączyłem wzmacniacz, by posłuchać jak gra. Trochę mała moc, lecz głośność zadowalająca. Dźwięk, może nie wybitny, ale całkiem sympatycznie brzmi. Dopiero po podkręceniu potencjometru na ¾ całości, zaczynają być zauważalne zniekształcenia, lecz nie w rażący sposób. Brumu z głośników nie słychać.
Przygoda zaczęła się wspaniale

[traxman]

No i co dalej, co nas tak wydzielasz, jak w horrorze?

[ATM]

Nie mam jeszcze gotowych pomiarów
Tymczasem, już napięcie narasta....
Dziś będzie ciąg dalszy, kiedy wrócę do domu.

--------------------------------------------------------------------------------------
Pora na konkrety.
Miałem duże opory, by opublikować ten materiał, jednak Tomek, bezwzględnie mnie do tego zobligował. Cóż, muszę więc, wywiązać się z tego obowiązku.
Zabrałem się za pomiary. Początkowo szybko, generatorem i miernikiem zniekształceń, usiłowałem sprawdzić pasmo i zniekształcenia, przy znamionowej mocy 0,5W.
Niestety PMZ11 (miernik zniekształceń) odmówił współpracy. Dopiero po chwili zorientowałem się, iż przyczyną są zakłócenia generowane przez zasilacz impulsowy wzmacniacza. Na wyjściu głośnikowym, pojawiają się paczki impulsów o wysokości do 1,6Vpp, czyli jest porównywalny z sygnałem roboczym– patrz załączniki.
Sygnał zakłóceń, jest tak duży, że zakłóca synchronizację oscyloskopu.Jestem zmuszony włączać filtr w.cz.
Niestety, "impulsówka", jak sie okazuje, nie jest tak łatwa do odfiltrowania.

Oscyloskop którego używam, ma możliwość pracy w trybie ( pseudo) cyfrowym. Część zdjęć wykonana jest w trybie cyfrowym a część analogowym.

Zakl.Cyfra.jpg

Zakl.Analog.jpg

W tej sytuacji, muszę zrobić pomiary bez PMZ-ta.

[ATM]

Podstawowe dane techniczne wzmacniacza

-Pmax.= 0,4W przy h=4,5% ( zniekształcenia w oparciu o program Spektra.
-Wzmocnienie =1,57 V/V
-Poziom zakłóceń 5mV sk co daje - 51dB w odniesieniu do P=0,4W - Był by to optymistyczny wynik, gdyby nie świadomość, że miernik po prostu nie uwzględnia zakłóceń impulsowych. Zbyt duża częstotliwość.
-Przesłuch U=6mVsk - tj. 50dB w odniesieniu do P=0,4W.
-Pasmo ( -3dB), pomierzone generatorem i woltomierzem (Fluke8600A) 41Hz – 33KHz
Przy dolnej częstotliwości granicznej, kolosalne zniekształcenia. Sygnał sinusoidalny, wygląda jak trójkąt, dodatkowo zmodulowany " impulsówką". Patrz załączniki


Jak widać na zdjęciach, przy maksymalnej mocy wyjściowej ( 0,4W), już sinus 1 KHz ma znaczne zniekształcenia. Wyraźne spłaszczenie górnej połówki, gwarantuje h>4%
Natomiast dół (40Hz), to jeszcze większa tragedia.
Wszystkie zdjęcie wykonane przy P=0,4W przy 1KHz.
Dla dolnej częstotliwości ( 40 Hz), spadek wzmocnienia związany z krańcem pasma.

[Tomasz Gumny]

Na wyjściu głośnikowym, pojawiają się paczki impulsów o wysokości do 1,6Vpp

Okres zakłóceń zgadza się z moimi obserwacjami (na poprzedniej stronie), natomiast amplituda jest znacznie większa. Jeśli takie szpilki powodują problemy z pomiarem PMZ-tem, to znaczy, że ten miernik nie ma żadnego filtru na wejściu.

[ATM]

Tomek, nie sprawdzałem czy PMZ ma filtry czy nie. Nigdy nie sięgał on wyższych pólek. Jednak wybacz, przy tym poziomie zakłóceń, nawet Tektronix ma problemy.

Więc ciąg dalszy.
Doszedłem do wniosku, że w tej sytuacji nie ma sensu poświęcać czasu i robić dokładne wykresy w Excelu. Pozostaje więc pomiar PC-tem.
Wyniki uzyskane z pomiarów programem, te dotyczące pasma, są bardziej optymistyczne niż wykonane woltomierzem. Dolna granica to ok. 25Hz.
Sądzę, że różnica ta, wynika z prostego faktu, iż mamy tu ( przy dolnej częstotliwości)
do czynienia z sygnałami odkształconymi. Zwykły miernik, nie jest w stanie tego dokładnie pomierzyć. Potrzebny był by TRUE RMS, niestety, nie posiadam.
Trudno też, nie znając algorytmu, dociekać jakie z kolei błędy popełnia program. Sądzę, że w tym przypadku mniejsze od miernika, a prawda pewnie leży gdzieś pośrodku

Na wszystkich wykresach widać b. wysoki poziom „trawy”, co ściśle związane jest z poziomem zakłóceń.
Z prawej strony wykresów, małym drukiem, podane są zniekształcenia h (%)
Przy mocy P=0,47W h=12%

Teraz chyba już wiecie dlaczego nie chciałem pisać Bardzo nie lubię negatywnie recenzować wyników cudzej pracy. Wiem z własnego doświadczenia jak to boli.
Ale cóż, Tomek nalegał, więc zrobiłem.
Pozostaje czas na wnioski, lecz to już nie dziś, chwilowo mam dosyć pisania

[traxman]

Ten wzmacniacz się chyba wzbudza, to nie są na mój gust zakłócenia z zasilania - zwiększ rezystor antyparazytowy w siatce, nawet do 100k, to lampa do pracy przy wyższych częstotliwościach, więc może to problem. Zrób jeszcze jeden test , nie dziwne jest też pojawianie się wyższego poziomu harmonicznych tylko w jednym kanale?
Lektura:

Amplifiers - Briggs_5.pdf

[fugasi]

zwiększ rezystor antyparazytowy w siatce, nawet do 100k

... albo wstaw zamiast - koraliki ferrytowe.