Opis rozpocznę od przedstawienia schematu. Opisałem na nim wartości poszczególnych elementów (niepodane na oryginalnym schemacie) oraz wartości napięć, które zmierzyłem po upływie 30. minut od momentu włączenia zasilania, po kilkukrotnym pełnym wysterowaniu układu, zasilanego napięciem stabilizowanym 24 V i obciążonego sztucznym obciążeniem o rezystancji 8 Ω (wartości zalecane przez konstruktora układu).
W niebieskiej ramce podałem spadki napięć, zmierzone bezpośrednio na rezystorach w układzie.
Układ ma typową, prostą budowę. Na wejściu znajduje się wzmacniacz różnicowy z tranzystorami VT1 i VT2 (2 x MP37B), w którym na bazę pierwszego podawany jest sygnał audio ze źródła sygnału przez kondensator separujący składową stałą C2 oraz rezystor R4, który wraz z kondensatorem C3 tworzy filtr dolnoprzepustowy o częstotliwości granicznej ok. 557 kHz (-3 dB), zapobiegając przedostawaniu się na VT1 wyższych częstotliwości, np. "radiowych". Częstotliwość tego filtru mocno zależy od rezystancji źródła sygnału i przy oporności źródła równej np. 25 kΩ (potencjometr głośności o wartości 100 kΩ, ustawiony w połowie /elektrycznie/) spada do ok. 37 kHz (za sprawą dodatkowo włączonego równolegle w filtr RC rezystora R3 o rezystancji 11 kΩ; gdyby jego rezystancja była wyższa, częstotliwość graniczna byłaby jeszcze niższa). Na bazę drugiego tranzystora pary różnicowej, oznaczonego na schemacie jako VT2, podawany jest przez dzielnik rezystorowy sygnał z wyjścia wzmacniacza, przez co realizowana jest pętla ujemnego sprzężenia zwrotnego, zapewniająca właściwe napięcie wyjściowe DC (wzmacniacz różnicowy porównuje napięcie na wyjściu tranzystorów mocy z napięciem wyjściowym dzielnika z rezystorami R1 i R2) oraz redukująca wzmocnie całego wzmacniacza do ok. 28 dB (układ wzmacnia ok. 25,9 razy; po otwarciu pętli wzmocnie układu wynosiłoby ponad 60 dB, czyli wzmacniałby ponad 1000 razy...). Ze wzmacniacza różnicowego sygnał trafia na stopień napięciowy, zrealizowany w układzie wspólnego emitera z tranzystorem VT3 (MP40A) i objętego "millerowską" kompensacją częstotliwościową przy pomocy kondensatora C10 (560 pF; ta wartość już na pierwszy "rzut oka" wydaje się dużo za duża...), włączonego między jego bazę i kolektor. Obciążeniem stopnia napięciowego z VT3 jest rezystor R12, objęty sprzężeniem typu bootstrap, przez włączenie go do wyjścia wzmacniacza. Obciążeniem kolektora VT3 są również obwody baz tranzystorów sterujących VT4 i VT5 (MP37B i MP40A), które sterują tranzystorami końcowymi VT6 i VT7 (2 x 1T906A). Stopień mocy zrealizowany został w konfiguracji quasi-komplementarnej z tranzystorami o polaryzacji PNP w stopniu wyjściowym (jeden z tranzystorów końcowych ze sterującym tworzy połączenie Sziklaiego drugi Darlingtona). Na wyjściu wzmacniacza znajduje się obwód Zobla (R20 /5,1 Ω/ i C11 /150 nF/), który zapewnia stabilność układu na wyższych częstotliwościach przy podłączeniu do wyjścia obciążenia o charakterze reaktancyjnym (indukcyjnym; przy charakterze pojemnościowym wzmacniacz może stracić stabilność i zacząć oscylować na częstotliwości kilkudziesięciu lub kilkuset kHz).
Po włączeniu wzmacniacza i ustaleniu się temperatur poszczególnych elementów, tranzystory wyjściowe VT6 i VT7 były ledwie letnie, sterujące VT4 i VT5 nieco cieplejsze, a tranzystor stopnia napięciowego VT3 wyraźnie ciepły. Tranzystory w wejściowym stopniu różnicowym VT1 i VT2 pozostawały zimne, wskutek niewielkiego prądu, który przez nie przepływał. Prądy spoczynkowe tranzystorów końcowych zaraz po włączeniu zasilania układu wynosiły jedynie 6 mA (5,7 mA), a po 10. minutach pracy z pełnym wysterowaniem rosły około dwukrotnie, osiągając ok. 12 mA. Z zastosowanym radiatorem zewnętrznym i obciążeniem 8 Ω nie byłem w stanie mocniej ich zagrzać, jednak sądzę, że bez tak dobrego chłodzenia (z samym tylko aluminiowym kątownikiem) temperatura tranzystorów końcowych byłaby dużo wyższa, co spowodowałoby kilkukrotny wzrost prądu spoczynkowego (pewnie i tak byłby jeszcze bezpieczny), wskutek marnej kompensacji temperaturowej diodami germanowymi VD1 i VD2, które umieszczone zostały stosunkowo daleko od radiatora i w żaden sposób nie sprzężone z nim termicznie... Prądy tranzystorów sterujących VT4 i VT5 (bez wysterowania wzmacniacza) cały czas utrzymywały się na wartości zbliżonej do 6 mA, prąd tranzystora VT3 w stopniu napięciowym wynosił ok. 7,3 mA, a każdego z tranzystorów stopnia różnicowego (VT1 i VT2) wynosił ok. 1 mA.
Pozdrawiam
Romek
α β Σ Φ Ω μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ − ∞ α β γ ρ . . . .
). Wzrost poziomu IMD do prawie 1% dla mocy wyjściowej 2 W wynika ze zbyt małego SR (slew-rate), za co po części odpowiada pojemność C10.
, twórca tego wzmacniacza, powinien na nich robić absolutnie "vintydżową" wersję kultowego "JLH 1969", który w oryginale był już na "krzemie", ale w wersji germanowej nawet mnie by zaciekawił.