Nierówne pasmo przenoszenia między kanałami.

[kolouker]

Witam wszystkich, to mój pierwszy post tutaj, choć czytam forum już od dawna.

Od jakiegoś czasu remontuję stary wzmacniacz lampowy Braun CSV 13.
Wzmacniacz ma swoje narowy i dziwne rozwiązania, ale dzisiaj nie o tym. W konfiguracji fabrycznej można o nim powiedzieć wiele, ale nie to, że ma równe pasmo przenoszenia.
Po wielu perypetiach i kombinacjach udało mi się zejść z pasmem z wyjściowych 20Hz-20kHz +/- 6dB (wiem, masakra) do 20Hz-20kHz +/-0.35dB.
Problem polega na tym, że takie pasmo udało mi się uzyskać tylko w jednym kanale. W drugim, szerokość pasma zaczyna spadać nieco szybciej już od około 8kHz i na wysokości 20kHz ma już nieco ponad -1dB.

Początkowo myślałem, że wina leży w układzie korekty tonów, ale pomiar za kondensatorem C121 (na załączonym schemacie) wskazuje, że pasmo jest takie samo w obydwu kanałach. Kondensator ten jest za stopniem wzmacniającym sygnał z układu korekty tonów.
Pomiar samej końcówki też nie wykazuje zauważalnych rozjazdów, więc problem najwyraźniej leży w potencjometrze głośności R115 pomiędzy preampem a końcówką. Potencjometr ten pierwotnie posiadał układ loudness. Po usunięciu kondensatorów filtrujących pozostały po nim rezystory R113 i R114, które tworzą charakterystykę logarytmiczną potencjometru.

Jak rozumiem, częściowo za spadek pasma odpowiada filtr RC tworzony przez pojemności przewodów sygnałowych prowadzących do i z potencjometru jak i sama pojemność pasożytnicza potencjometru.

Moje pytanie jest następujące: Czy pomimo bardzo dobrej współzbieżności potencjometru może występować w nim różnica pojemności pomiędzy kanałami, która wpływała by w tak widoczny sposób na pasmo przenoszenia?

Jest jakiś sposób żeby to obejść, czy lepiej wymienić potencjometr i liczyć na to, że zamiennik będzie lepszy? Jaką wartość zastosować? Oryginalnie jest 500kOhm, ale trudno dziś taki dostać.

Pozdrawiam
Kuba

potencjometr.jpg

[slawekmod]

Czy ja wiem czy trudno dostać 500k? Może takie? Niestety bez odczepu. https://www.amptone.pl/c/77/stereo-alph ... metry.html Stosuję je w swoich wzmacniaczach i nie ma z nimi problemów.

[kolouker]

Wstawię na próbę Alpsa 100k. W zasadzie ten potek 500k przez te rezystory modyfikujące charakterystykę ma efektywnie niższą rezystancję. Mam nadzieję, że ten 100k rozwiąże sprawę.

Te potencjometry, które poleciłeś mają niestety zbyt krótką ośkę.

[AZ12]

Witam

Oś potencjometru można przedłużyć dając tulejkę o średnicy wewnętrznej 6mm.

[kolouker]

Odgrzebię wątek.

Wymieniłem potencjometr i faktycznie to pomogło rozwiązać problem z nierównością pasma między kanałami.

Zauważyłem natomiast, że w kanale lewym przesłuch z kanału prawego ma dwukrotnie większą amplitudę niż w sytuacji odwrotnej. Dodatkowo, przesłuch w kanale lewym zwiększa się wraz ze wzrostem częstotliwości. W drugim kanale ma wartość stałą.

Po dokładniejszym zbadaniu tematu okazało się, że problem objawia się dopiero w odwracaczu fazy.
Nie mogę jednak dojść co może być jego powodem.

Topologia wzmacniacza wygląda następująco:

csv13.jpg

Po lewej stronie od płytki z końcówką są trafa głośnikowe, po prawej trafo zasilające i kondensatory zasilacza. Próbowałem ekranować trafa głośnikowe, ale to nic nie zmienia. Sama końcówka mocy ma w zasadzie identyczny układ ścieżek dla każdego kanału, więc potencjalnie nie powinna być źródłem problemu:

koncowka_plytka.jpg

CSV130.jpg

Może ktoś będzie miał jakiś pomysł, gdzie szukać?

[Marek7HBV]

Witaj.Konstrukcja mechaniczna[ustawienie transformatorów] jest niesymetryczna i zapewne powoduje takie zachowanie jak piszesz.Większość nowych rozwiązań jest symetryczna-pozwala to odseparować elementy i wyrównać długość przewodów sygnałowych.Ten wzmacniacz nie był projektowany jako TOP[co wynika z danych producenta] i zapewne należałoby mechanicznie przekonstruować go od nowa. Proponuje przenieść na próbę transformatory wyjściowe na zewnątrz zachowując symetrię połączeń. M.

[kolouker]

Pewnie głupie pytanie, ale ten TOP to jakiś skrót jest?

Przyszło mi jeszcze do głowy, żeby rozdzielić przewody masowe poszczególnych traf wyjściowych, bo są zmostkowane. Nie wiem, czy to może coś pomóc?
Z wyciągnięciem traf może być problem, bo to pół dnia roboty, ale może spróbuję żeby sprawdzić, czy to to.

[kolouker]

Odświeżę wątek, bo znalazłem rozwiązanie.

Wyciągnięcie traf nic nie dało, więc wniosek był prosty, że problem jest jednak gdzieś na płytce.
Winne okazały się równoległe ścieżki którymi poprowadzone było sprzężenie zwrotne.

Poprowadziłem ekranowane przewody od traf głośnikowych bezpośrednio do rezystora sprzężenia zwrotnego, a ścieżki, którymi było oryginalnie prowadzone odciąłem przy padach i podpiąłem do masy.

Skutek jest taki, że wartość przesłuchu jest stała w całym paśmie przenoszenia i taka sama w obydwu kanałach.
Zastanawia mnie tylko dlaczego konstruktorzy wzmacniacza przepuścili coś takiego.

braun_koncowka.jpg

[Marek7HBV]

Wyciągnięcie traf nic nie dało-

Jak nic nie dało,a określenie potencjalnego obszaru?
Zastanawia mnie tylko dlaczego konstruktorzy wzmacniacza przepuścili coś takiego.-Bo miał być to wzmacniacz popularnej klasy,a nie TOP

[kolouker]

Bo miał być to wzmacniacz popularnej klasy,a nie TOP

No nie do końca klasy popularnej, bo jak wszedł na rynek we wczesnych latach sześćdziesiątych to był raczej z tych droższych.
Podejrzewam, że wtedy tak po prostu robili. Nikogo nie interesowały nierówne przesłuchy w części pasma, którą rzadko który zestaw głośnikowy był w ogóle w stanie odtworzyć.

W każdym razie cieszę się, że problem rozwiązany.

[AZ12]

Witam

Wzmacniacz przeznaczony był głównie do współpracy z tunerem radiowym gdzie z racji niezbyt dobrego stereodekodera przesłuchy są zwykle większe niż przypadku innych źródeł.