Jaka kopułka do GDN 16/12?

[przemak]

Napisałem na elektrodzie, ale chcę też i tu zapytać. Wpadło mi w ręce takie coś:



Zamówiłem zawieszenia, skleję sobie, i chciałbym w wakacje zrobić sobie z tego "coś", czyli dwie zamknięte kolumienki. Zawieszenia piankowego nie ma, ale membrany i dolne zawieszenie w stanie idealnym. Wiadomo, że parametry inne i teges, ale spróbuję. Pamiętam, że kiedyś bardzo mi się nie podobało brzmienie tych zestawów od Meluzyny/Kleopatry i tych mniejszych z jednym głośnikiem od Elizabeth też, może coś się mi w głowie zmieniło? Wiadomo, że NS10 to nie będzie, ale postawię obok i porównam, nadzieja jest matką...

Pytanie jest o głośnik wysokotonowy - GDWK 9/80 jest oczywistym wyborem, ale nie chciałbym tego "brązowego", bo też nie lubiłem tego brzmienia, są takie kopułki "gąbczaste" GDWK 9/80/1 chyba albo poliamidowe GDWK 8/120 (ładne) albo może coś jeszcze innego? Nie metalowa, najchętniej jedwabna. Cena ma znaczenie, bo to raczej zabawa, i stówka za dwa GDWK to jest maksimum.

[akordeonista]

Mam parę takich zestawów. O ile pamiętam to ZGC20H4 - nie mogę zdjąć ich z półek, żeby sprawdzić bo wysoko a moja lewa ręka się rehabilituje. W moich, pochodzących od Meluzyny (ktoś pamięta?), są jeszcze stare głośniki niskotonowe GDN16/10 z zawieszeniem gumowym - wg Tomka J. wiecznym. W oryginale były w nich wysokotonowe głośniki AUDAX - takie śmieszne, kwadratowe durszlaczki. Niestety, jeden padł dawno temu (jakieś 20 lat więc typu nie pamiętam - może ktoś ma serwisówkę do Meluzyny? ) i wmontowałem GDWK 9/40. I tutaj uwaga - muszą być czteroomowe, o ile takie dziś są dostępne. Nie zwróciłem uwagi na to, że AUDAX'y były czteroomowe, wsadziłem kopułki ośmioomowe a tu mało góry . Nauka kosztuje, kupiłem czteroomowe i szafki nieźle grają do dziś. Bardzo je lubię, więc jakieś pięć lat temu wymieniłem gąbkoproszek w środku na gąbkę i wmontowałem zaciski do przewodów, bo w oryginale przewód wychodził ze środka przez gumowy korek uszczelniający. W.

[przemak]

Ta jest od kleopatry i miała już gdwk, wiadomo, że 4R. Problem w tym, że mam jedną a chcę zrobić dwie

[akordeonista]

Widziałem parę razy na tablicy, czyli olx.pl wystawione same skrzynki, nawet w niezłym stanie i niedrogo. Może poszukaj tam szczęścia. Jeśli chodzi o głośniki wysokotonowe to musisz sam zdecydować - może jednak wmontować takie same jak w oryginale? Poza tym wydaje mi się, że w oryginalnych szafkach od Kleopatry były głośniki niskotonowe z zawieszeniem "szmacianym" a nie na gąbce samodestrukcyjnej. Zresztą, kto to wie - to tak dawno było, a pamięć zardzewiała .
Dla mojej córki, u której stoją dwie szafki od Elizabetki typu ZG 15 kupiłem na wymianę parę lat temu na A. dwa takie same, "gumowe" głośniki, jak w moich od Meluzyny. Mimo, że nie jest melomanką a tym bardziej "ałdio..." tfu! była i jest nadal bardzo zadowolona.
W każdym razie szczerze życzę powodzenia, bo jak napisałem - bardzo lubię ich dźwięk, może trochę z sentymentu, może z powodu "gumowych" zawieszeń . W.

[AZ12]

Witam

Zawieszenie z pianki charakteryzuje się niewielkim tłumieniem drgań o wyższych częstotliwościach przy dość niskim koszcie produkcji.

[przemak]

Nie muszę polować na skrzynki, bo głośniki niskotonowe przecież mam - to mają być kolumny z jednym niskotonowym. Wysokotonowe gdwk 9/40 i 9/80 z "brązową" kopułką wspominam niemile, ale tak samo wspominam te nieszczęsne gdn16, więc może właśnie trzeba kupić te brązowe?
O takich "brązowych" myślę:

[akordeonista]

Takie właśnie siedzą w moich szafkach . Przepraszam, że Cię nie zrozumiałem - sądziłem, że chcesz mieć dwie ZGZ20.
AZ12. To pewnie jest prawda, ale trwałość jednych i drugich dzieli przepaść! W.

[przemak]

OK, czyli będą te gdwk "brązowe" jak na zdjęciu powyżej. Obudowa zamknięta, to ma być test tego do zastosowań "pro", więc dół nie jest tak istotny, jak do hifi
I teraz - zwrotnica. Kondensator wystarczy? Do 4R był 4,7uF - i do 8R dość wysoko ten podział się robi, a powinien być wyżej według czy gdn da radę? Nie da... Bo średnica jest najważniejsza Się zmierzy

[akordeonista]

Przepraszam, ale na temat zwrotnic zupełnie nie czuję się kompetentny. W moich szafkach siedzą dosyć rozbudowane - chyba 12 dB/ oktawę, ale teraz i tak się do nich nie dostanę. Pewnie są do znalezienia w sieci.
O zwrotnice zapytaj Tomka Janiszewskiego - bywa szorstki w obejściu , ale wg mnie naprawdę "czuje bluesa", i to zarówno teoretycznie, z racji wykształcenia, jak i praktycznie, co można zobaczyć w kilku wątkach. W.
PS. "Szorstki" nie znaczy nieuprzejmy czy niegrzeczny - po prostu stara się być rzeczowy i konkretny .

[przemak]

Pytanie jest ogólne, do wszystkich

[przemak]

I chyba muszę zweryfikować chęć zakupu gdwk - podział bym jednak chciał w okolicy 2kHz (wiadomo, dlaczego ) a dla gdwk to za nisko... Czyli pytanie tytułowe nadal aktualne.

[przemak]

Jest na elektrodzie, jest i tu - generalnie słabo... Zrobiłem wstępną przymiarkę, niestety głośnik GDN 16/12 pamiętam dobrze, to jest słaby głośnik niestety... Nie kupiłem żadnych kopułek - przypomniało mi się, że mam stare tannoye M1 bez niskotonowych, ale ze zwrotnicami i kopułkami. Tak więc postanowiłem "skanibalizować" obudowy, gwizdki i na początek zwrotnice - wystarczy zatkać otwór BR i powiększyć otwór na głośnik niskotonowy, co uczyniłem. Tannoy M1 ma prostą zwrotnicę 12dB/okt o częstotliwości podziału 4kHz, z niewielką kompensacją wysokotowego. Przebieg napięć na głośnikach wygląda tak:



Operacja się udała, pacjent przeżył, i wygląda tak:



Jak widać, zestawiony mamy system odsłuchowy i przy okazji pomiarowy. Oczywiście, pomiar jest bardzo orientacyjny, bo mikrofonem kierunkowym i w zaadaptowanym wprawdzie, ale nie bezechowym pomieszczeniu. Przekonałem się jednak, że takie pomiary coś mówią, a jeżeli potwierdzają wrażenia odsłuchowe, to tym lepiej (w tym przypadku gorzej).

No to jak jest? Źle, delikatnie ujmując. Niestety, dobrze pamiętałem (a to ponad 30 lat), i brzmienie "kultowych" zestawów spowodowane jest nie tylko (chociaż w pewnej mierze też) zwrotnicą. Tak odsłuch, jak i pomiary wykazują absolutny brak środka. Ponieważ mowa jest o zakresie do 1,5kHz, nie można zwalać winy na zwrotnicę, to jest po prostu charakterystyka głośnika. To na ucho słychać, 4dB w stosunku do "wzorca" to zbyt dużo. Słychać również dziwne brzmienie wysokiego środka, co pomiary również potwierdzają. Dość paskudna nierównomierność w zakresie prezencyjnym może być winą zwrotnicy, tak więc tu nie będę się wypowiadał zbyt krytycznie zresztą i tak chcę ciąć oktawę niżej. Na wszelki wypadek sprawdziłem też odwrotną polaryzację głośników - i jest lepiej, ale nadal słabo. Poniżej wyniki pomiarów, zielony głośniki w zgodnej polaryzacji, ciemnofioletowy w przeciwnej polaryzacji, jasnofioletowy - "wzorzec" :



Odszukałem też sprawnego Tannoya M1 i pomiary wyglądają następująco (NS10 czerwony, Tannoy niebieski, GDN16 zielony):



Jak widać (i słychać) nie ma "jazd" w górnej średnicy, ale środka i niskiego środka nie ma też.

Z pozytywów - mimo zbyt małej chyba obudowy (7 litrów wewnątrz) dół jest dobry - pasmo idealnie takie same jak w NS10. Tannoy M1 mimo obudowy z otworem ma minimalnie niższą dolną częstotliwość, ale to może być wynik jakiegoś błędu przy przestawianiu głośników, generalnie też to samo - ciekawe. Dla lubiących brzmienie zestawów typu Tannoy M1 - jak widać, też nie mają środka, więc może to jest klucz ? Niestety, nie do pracy...
Sprawdzę oczywiście jeszcze, jak zachowa się GDN 16/12 przy niższej częstotliwości podziału, chyba zestawię "aktywny układ" i będę się bawił filtrami cyfrowymi, jak profesjonaliści, ale mam słabe nadzieje na uzyskanie tego środka, no bo skąd... Jak zwiększymy obudowę do zalecanej objętości (na pewno więcej niż 7 litrów) to tylko zwiększy się dół, a środka nie przybędzie... A 4dB spadku w środku to niestety kicha. Zakres prezencyjny - wiadomo, na tym etapie to raczej jako ciekawostka, nie komentujmy.
Na razie się nie poddaję, ale...

[Tomek Janiszewski]

Czy tylko mnie się wydaje, że wykresy napięć wskazują na filtr 12dB/okt w torze wysokotonowym, ale 18dB/okt w torze niskotonowym? Nachylenia zboczy różnią się bardzo wyraźnie. Uwzględnijmy jeszcze fakt że niemal każdy GDN (a już na pewno GDN16/12) zawiera integralne, dodatkowe ogniwo dolnoprzepustowe 6dB/okt w postaci indukcyjności pasożytniczej cewki drgającej - i w tej sytuacji możemy spodziewać się znacznej nierównomierności fazowej w górnej części odtwarzanego pasma. Tam gdzie pasma GDN i GDW się pokrywają - skutkuje to a to dodawaniem, a to odejmowaniem się promieniowanych przez głośniki pól akustycznych (oczywiście zakładając że przedstawiane na wykresie nierównomierności nie są spowodowane innymi czynnikami, np. odbiciami od ścian pomieszczenia lub pomiarami pola bliskiego, jeżeli mikrofon był aż tak blisko kolumny jak to widać na zdjęciu). Szczególnie nieprzyjemnie wygląda owa ośmiodecybelowa górka na 2,5kHz, zaś spadkami poziomu w jej sąsiedztwie względem częstotliwości niskich (150Hz) bym się nie przejmował. To zaledwie 2dB, nie powinno razić słuchu. Skoro już ufasz mikrofonowi - zanim wkroczysz na etap filtrów cyfrowych to może sprawdź najpierw same GDN-y, bez żadnych filtrów ale oczywiście w obudowie. Może po tzw. regeneracji coś z nimi jest nie tak, może jakiś fragment membrany rezonuje powyżej 2kHz? I przytocz schemat zwrotnicy, na pewno nie ma tam żadnych udziwnień obliczonych na specyfikę oryginalnych Tannoyów, ale zupełnie nieodpowiednich dla przaśnych Tonsilów?

[przemak]

Dziękuję za reakcję. Wykres faktycznie wygląda na niesymetryczny - może wpływ głośnika niskotonowego, jak piszesz. Zwrotnica jest na pewno 12dB/okt, z dwoma opornikami tłumiącymi wysokotonowy, szeregowo z głośnikiem 0,3R, równolegle chyba 10R. Mikrofon jest dość daleko, około 70cm, tak dziwnie na zdjęciu wyszło. Jak pisałem, nie możemy krytykować pasma czy brzmienia w okolicy częstotliwości podziału, tak więc ten ośmiodecybelowy "babol" jest wypadkiem przy pracy, ale niestety - to absolutnie nie to, o co chodziło. Owszem, spadek w średnicy w stosunku do dołu wygląda na niewielki, i co mnie martwi najbardziej, podobny spadek wykazuje tannoy M1, który uważane jest za niezły "monitor", tak więc dla wielu miłośników muzyki może to być dobry pomysł na własną nieźle w sumie brzmiącą konstrukcję, ale niestety w stosunku do tego, co chciałem osiągnąć, mamy już 4dB różnicy, a to dużo, i to bardzo słychać. W okolicy 600Hz myślę, że możemy całkowicie pominąć wpływ zwrotnicy, a i tak jest kicha. Tu "walka z baffle step" została wygrana w fabryce, szkoda, że za pomocą bomby atomowej W okolicy częstotliwości podziału NS wykazują lekką "górkę", z której są znane i lubiane, może, jak obniżę częstotliwość podziału, górka u mnie się zmniejszy i obniży i będzie lepiej - ale średnica słaba... Może jakby osłabić dół - szeregowo z wooferem kondensator, tak myślę w okolicy 33uF, (żeby wyszło jakieś 600Hz) i opornik oczywiście dla dobrania tłumienia? Tylko co na to faza? Będę się bawił i raportował. Rzeczywiście, dobry pomysł, żeby na razie sam woofer i się zobaczy.

[Tomek Janiszewski]

Może jakby osłabić dół - szeregowo z wooferem kondensator, tak myślę w okolicy 33uF, (żeby wyszło jakieś 600Hz) i opornik oczywiście dla dobrania tłumienia? Tylko co na to faza?

Faza jak faza (tym był się zupełnie nie przejmował, bo GDW przy 600Hz i tak już praktycznie nie działa) ale co na to d...ping fucktor? Jak włączysz szeregowo z GDN rezystor o porównywalnej rezystancji - pogorszy się on tak że będzie to naprawdę słychać, nie tak jak wtedy gdy zamiast topowego wzmacniacza o DF=10 000 użyje się takiego "zwyczajnego", o DF na poziomie kilkunastu. Tak więc zapomnij o wszelkich rezystorach tłumiących GDN; jak chcesz przytłumić basy to po prostu posłuż się regulatorem barwy. A na razie wyjaśnij sprawę tej ośmiodecybelowej górki, bo to ona może psuć brzmienie, o co niesłusznie obwiniasz lekkie dwudecybelowe podbicie basów.