PL83

[PL83]

Mam pytanie dotyczące lamp:
Czym się różni lampa PL83 od PL84, jakie mają parametry i czy można bezpiecznie zastąpić PL84 za PL83 ?

[kopadam46]

http://jirky.webz.cz/katalog/elektronky/145.gif
http://jirky.webz.cz/katalog/elektronky/146.gif
http://www.r-type.org/pics/aaa0389.jpg
http://www.radiomuseum.org/

[gsmok]

Koledze zadającemu pytanie zapewne chodziło bardziej o podzielenie się praktycznym doświadczeniem dotyczącym zastępowania wymienionych typów lamp a nie tylko porównaniem danych katalogowych. Ja niestety tego nie robiłem, ale może ktoś z Forum ma takie projekty za sobą.

[AZ12]

Witam

Podstawowe pytanie: co to za urządzenie?

Bez tego trudno określić zamianę w/w lamp.

[kopadam46]

Mając przed sobą dane katalogowe i wyprowadzenia elektrod obu lamp, łatwo wydedukować, że PL83 bez przelutowania podstawki nie będzie zamiennikiem dla PL84 i odwrotnie. Niech Kolega PL83 porówna końcówkę fonii na lampie PL83 w Belwederze i na PL84 np. w Szmaragdzie 902 - to powinno wiele wyjaśnić. Pół wieku temu obie lampy były ogólnie dostępne i nie było potrzeby szukać zamienników. Pozdrawiam.

[gsmok]

Zważ, że pytanie zostało zadane w dziale "Lampy dla początkujących". To co Tobie wydaje się proste i oczywiste, niekoniecznie jest takie dla osoby stawiającej pierwsze kroki na polu konstrukcji lampowych.

[elektrit]

No ale PL 83 siatkę trzecią ma nie spiętą wewnątrz z katodą a indywidualnie wyprowadzoną na zewnątrz; nie wiemy w jakim układzie pracuje ta lampa.

[Tomek Janiszewski]

To są zupełnie inne lampy, mimo że dzieli je tak niewiele w oznaczeniach. PL84 to lampa optymalizowana pod kątem dostarczania wysokiego prądu anodowego przy stosunkowo niewielkim napięciu ekranu i szczątkowym wręcz napięciu anoda - katoda (na poziomie 25V). Predystynuje ją to (poza pracą w klasycznych końcówkach mocy audio SE lub PP) do zastosowań w roli lampy końcowej odchylania pionowego (np. OTV Koral; PCL85/805 wtedy u nas jeszcze nie było a PCL82 okazała się za słaba dla kineskopu 110st), do pracy w radioodbiornikach z zasilaniem uniwersalnym (w wykonaniu UL84) lub do końcówek SEPP/SRPP (w wykonaniu EL86). Dla osiągnięcia takich parametrów wyposażono ją w siatkę drugą o żeberkach schowanych w cieniu żeberek siatki pierwszej o identycznym skoku zwojów (jak w tetrodach strumieniowych) oraz w anodę bardziej spłaszczoną, jakby rozdeptaną w porównaniu np. z lampą EL84. Przy okazji uzyskano znakomity współczynnik rozdziału prądu między anodę a ekran, zbliżony bardziej do tetrod strumieniowych niż typowych pentod.
PL83 jest natomiast szerokopasmową pentodą mocy, gdzie podstawowym wymogiem była minimalizacja pojemności zwrotnej. Wynosi ona 0,1pF a więc o rząd wielkości mniej niż w pentodach głośnikowych, takich jak PL84 lub EL84. Osiągnięto powyższe dzięki zastosowaniu blaszanych ekranów na mikowych mostkach zasłaniających wnętrze całego systemu elektrod od góry i dołu, przede wszystkim jednak poprzez zastosowanie nietypowo gęstych jak na pentodę końcową siatek drugiej a zwłaszcza trzeciej. Przekłada się to niestety na pogorszenie sprawności takiej lampy (charakterystyka prądu anodowego załamuje się przy znacznie wyższych niż w lampach omówionych wyżej), nie ma to jednak istotnego znaczenia gdyż podstawowym układem aplikacyjnym takiej lampy jest szerokopasmowy wysokonapięciowy wzmacniacz oporowy, np. wzmacniacz wizji OTV lub końcówka odchylania elektrostatycznego w oscyloskopach. Użycie jej w transformatorowej końcówce mocy audio OTV "Belweder" było improwizacją, podyktowaną chęcią zmniejszenia asortymentu użytych lamp (druga taka sama lampa pracowała we wzmacniaczu wizji).
Niekiedy jeszcze stosowało się lampę PL83 w stopniach końcowych lub sterujących amatorskich nadajników, gdzie również mała pojemność zwrotna była istotnym parametrem. To samo można powiedzieć o nieco mocniejszej sowieckiej lampie 6P15P, tylko na pierwszy rzut oka identycznej z 6P14P stanowiącej ścisły odpowiednik EL84.