Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Elektronika retro

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5433
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: AZ12 »

Witam

Ostatnio postanowiłem przebadać chassis odbiornika radiowego Amator DSS 101, podłączyłem więc napięcie 23V do zasilania wzmacniaczy mocy w celu ich sprawdzenia. Jeden ze scalaków zaczął się dość mocno nagrzewać, prąd pobierany wynosił ok. 250mA. Czy to oznacza że jest uszkodzony?
Ratujmy stare tranzystory!
Awatar użytkownika
Tomek Janiszewski
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5263
Rejestracja: śr, 19 listopada 2008, 15:18

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: Tomek Janiszewski »

AZ12 pisze:Witam

Ostatnio postanowiłem przebadać chassis odbiornika radiowego Amator DSS 101, podłączyłem więc napięcie 23V do zasilania wzmacniaczy mocy w celu ich sprawdzenia. Jeden ze scalaków zaczął się dość mocno nagrzewać, prąd pobierany wynosił ok. 250mA. Czy to oznacza że jest uszkodzony?
Prawopodobnie niestety tak. A głośniki podłączone miałeś? Bylo cokolwiek w nich słychać? Jeżeli ten grzejący się układ mimo wszystko "żyje", daje brum po dotknięciu palcem - być może powodem nagrzewania się są samowzbudzenia, np. w następstwie oberwania się kondensatorów kompensacji częstotliwościowej. Spróbuj może jeszcze zasilić wzmacniacz z niższego napięcia - tak dla bezpieczeństwa, póki nie jesteś pewny ich stanu. Ta seria chodzi wszak już od 8V.
Ostatnio zmieniony pt, 18 października 2013, 12:13 przez Tomek Janiszewski, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5433
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: AZ12 »

Witam

Po podłączeniu głośnika do tego "zimnego" UL1405L było słychać lekki szum, po dotknięciu palcem wejścia było słychać brumienie. Zapodam jeszcze wartości napięć na tych kostkach.
Ratujmy stare tranzystory!
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5433
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: AZ12 »

Witam ponownie

Napięcia na wyprowadzeniach układów. Pomiary dokonane zostały za pomocą multimetru cyfrowego Unitra Unima VC-10T o rezystancji wejściowej 10M na zakresie 200V, zasilanie z prostego zasilacza stabilizowanego.

UL1405L

zimny gorący
1. 0V
2. 11.9V 15.0V
3. 23.3V 23.3V
4. 22.3V 15.1V
5. 3.0V 12.9V
6. 12.2V 12.3V
7. 12.2V 12.0V
8. 11.8V 14.7V
9. 2.0V 2.9V
Ratujmy stare tranzystory!
chrzan49
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2469
Rejestracja: sob, 2 lutego 2008, 19:18

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: chrzan49 »

Witam.
Jakby Ci jednak padł to mam jedną sztuke.
Pozdrawiam Tomasz
Awatar użytkownika
Romekd
moderator
Posty: 6979
Rejestracja: pt, 11 kwietnia 2003, 23:47
Lokalizacja: Zawiercie

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: Romekd »

Witam.
Obudowę układu (radiator) masz podłączoną do masy? Bez tego wzmacniacz będzie się wzbudzał, a prąd zasilający osiągał duże wartości. Pamiętam jak mój kolega wykonał swój pierwszy wzmacniacz na układzie scalonym (chodziliśmy jeszcze do podstawówki). Układ wsunął w podstawkę lampową, którą z płytką połączył przewodami o długości około 5..8 cm. Układy grzały się okropnie i uszkadzały termicznie. Wystarczyło skrócić przewody łączące podstawkę z płytką i połączyć "kapelusz" UL1405 z masą.

Pozdrawiam,
Romek
α β Σ Φ  Ω  μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ − ∞ α β γ ρ . . . .
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5433
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: AZ12 »

Witam

Obudowa jest fabrycznie połączona z masą, zaraz sprawdzę to omomierzem.
Ratujmy stare tranzystory!
Awatar użytkownika
Romekd
moderator
Posty: 6979
Rejestracja: pt, 11 kwietnia 2003, 23:47
Lokalizacja: Zawiercie

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: Romekd »

Jeżeli jest połączenie, to masz uszkodzony układ. To, o czym pisałem powyżej dotyczy bardzo wielu starszych i współcześnie produkowanych scalonych wzmacniaczy mocy m.cz. Często w notach aplikacyjnych ta informacja nie była w ogóle podawana i później mieliśmy różne "niespodzianki" - po odłączeniu od masy radiatora (często mocowany był przy pomocy śrub, które z czasem się luzowały) układ zaczynał zachowywać się dziwnie, spadała moc wyjściowa, pojawiały się zniekształcenia lub wzbudzenie, wzmacniacz milkł, układ scalony mocno się nagrzewał, a czasem po prostu uszkadzał.. Są układy, w których połączenie blaszki chłodzącej z wyprowadzeniem masowym zrealizowane jest wewnątrz układu (w ich przypadku nie ma problemu), oraz takie, w których obudowę układu należy bezwzględnie izolować od radiatora (podłoże układu jest w nich połączone z jednym z napięć zasilających).

Pozdrawiam,
Romek
α β Σ Φ  Ω  μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ − ∞ α β γ ρ . . . .
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5433
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: AZ12 »

W takim przypadku pozostaje wymiana tych kapsli na wzmacniacz tranzystorowy, można jeszcze popróbować z TDA2050, ale to by było niekoszerne. Skoro tam jest plastik to chyba wzmacniacz na BD241 będzie dobrym rozwiązaniem?

http://www.elektroda.pl/rtvforum/files- ... w_1775.gif
Romekd pisze:Są układy w których połączenie blaszki chłodzącej z wyprowadzeniem masowym zrealizowane jest wewnątrz układu (w ich przypadku nie ma problemu), oraz takie, w których obudowę układu należy bezwzględnie izolować od radiatora (podłoże układu jest połączone z jednym z napięć zasilających).

Pozdrawiam,
Romek
Witam

Współczesne układy scalone przeznaczone do zasilania symetrycznego muszą być izolowane od radiatora przy zasilaniu takim napięciem, gdyż obudowa jest na potencjale ujemnego napięcia zasilania. W przypadku zasilania niesymetrycznego problem ten nie występuje.
Ratujmy stare tranzystory!
Awatar użytkownika
Tomek Janiszewski
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5263
Rejestracja: śr, 19 listopada 2008, 15:18

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: Tomek Janiszewski »

AZ12 pisze:W takim przypadku pozostaje wymiana tych kapsli na wzmacniacz tranzystorowy, można jeszcze popróbować z TDA2050, ale to by było niekoszerne. Skoro tam jest plastik to chyba wzmacniacz na BD241 będzie dobrym rozwiązaniem?

http://www.elektroda.pl/rtvforum/files- ... w_1775.gif
Odwzorować ten układ (dla nieświadomych: jest to końcówka mocy z magnetofonów M531S lub Finezja 3) oczywiście można, zarówno na koszernych metalowych BD354 jak i niekoszernych plastikowych BD241, ale nie warto ponieważ jest to układ bida-koplementarny. Prawdziwy układ komplementarny zawierałby parę BD354-355 (ewentualnie jeszcze parę BC107-BC177) zaś quasi-komplementarny = parę BD354 sterowaną przez parę BC107-BC177. W czasach gdy skonstruowano pierwowzór UL1405 nie potrafiono jeszcze wytwarzać scalonych tranzystorów pnp wysokiej jakości, więc i tam zastosowano nieco inną odmianę układu bida-komplementarnego,, gdzie dla odmiany rolę tranzystora pnp powierzono... diodzie (D3 na schemacie http://obrazki.elektroda.net/48_1231286039.png ) którą na upartego można uznać za tranzystor pnp o becie (h21E) równej... zeru, czyli h21C=1. W tej sytuacji wzmonienia prądowego musi dostarczać stopień sterujacy (czyli układ Darlingtona T8-T7. Dla połówki dodatniej wzmocnienie będze większe... kilka tysięcy razy, bo tak należy szacować wzmocnienie końcowego tranzystora npn czyli układu Darlingtona T8-T9. Na domiar złego stopień końcowy pracuje bez prądu spoczynkowego (napięcie przewodzenia dwóch diod D1 i D2 nie wystarcza dla otwarcia trzech w sumie złącz p-n mianowicie złącz baza-emiter tranzystorów T8-T9 oraz pełniącej rolę tranzystora pnp diody D3. Tylko bardzo silne USZ sprawia że takie cóś przepuszcza przez siebie sygnał jako tako nadający się do słuchania.
Wzmacniacz od M531S jest nieco mniej niesymetryczny, ale i tak wzmocnienie połówki ujemnej przez zespół BC157A (lub BC177A) jest wielokrotnie większe niż wzmocnienie połówki dodatniej przez BD354C. I ten zatem wzmacniacz funkcjonuje w miarę poprawnie jedynie dzięki silnemu USZ. Dodatkową jego wadą jest brak izolacji kolektorów tranzystorów końcowych od radiatorów obejmujących całą płytkę, co sprawia że radiator tranzystora T10 jest pod napięciem wzmocnionego sygnału, i o wzbudzenia bardzo łatwo.
Tak więc i dla zmniejszenia zniekształceń, i dla zwiększenia stabilności wskazane jest bardzo wskazane jest przeróbka z układu bida-komplementarnego na pełnokomplementarny, poprzez zastosowanie pary komplementarnej (BD354/355, w niekoszernej zaś wersji - BE135/136, BD435/436, BD241/242 etc), wyrzucenie z układu tranzystora T8 wraz z rezystorem R51 i kondensatorem C26, zmniejszenie rezystora R48 do 220...470 omów (w zależności od oporu głośnika i bety pary komplementarnej), wreszcie - zastosowanie w miejsce T7 tranzystora średniej mocy (koszernego BC313 lub niekoszernego BD136, BC327). Oczywiście, rezystor R67 musi się znaleźć w emiterze końowego tranzystora pnp. Na koniec trzeba ewentualnie skorygować rezystory w bazie T5 dla uzyskania symetrii na wyjściu i wyregulować prąd spoczynkowy potencjometrem R50 (który należy zmniejszyć do 1k, rezystor R49 zaś - do kilkunastu omów).
Jeżeli dysponujesz wymontowanymi z elektrozłomu płytkami takich wzmacniaczy - nadają się one do opisanej wyżej przeróbki bez konieczności rzezania ścieżek.
Awatar użytkownika
zjawisko
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 926
Rejestracja: sob, 27 lutego 2010, 00:22

Re: Uszkodzony układ scalony UL1405L?

Post autor: zjawisko »

Tomek Janiszewski pisze:Dodatkową jego wadą jest brak izolacji kolektorów tranzystorów końcowych od radiatorów obejmujących całą płytkę, co sprawia że radiator tranzystora T10 jest pod napięciem wzmocnionego sygnału, i o wzbudzenia bardzo łatwo.
Bliźniacze układowo końcówki w M2405S /do których nie pasował schemat od 2405 tylko od 2404 - widocznie jakaś przejściówka/ OIDP miały podkładki mikowe i radiatory na masie. A wzmacniacz kryzysowy, klimatyczny. Taki z cyklu "działa bo musi". :D
Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy
i nad losem (...) podumaj przez chwilę.
Wisława S.