Radyjko FM na scalakach "retro"

[Marcin K.]

Cześć! Dostałem od kolegi radyjko "hand made" na zakres UKF składające się z: BF214, UL1042, UL1242, UL1490, do tego dwa filtry 7x7, cewka w obwodzie UL1042 jest strojeniem ów radyjka.
Ponoć w dawnych dobrych czasach ktoś w Częstochowie dorabiał PCB do różnych układzików z Radioelektronika i podobnych czasopism, toteż radyjko został wykonane wg. tego opisu.
Czy któryś z kolegów bardziej doświadczonych pamięta takie radyjko z Radioelektronika lub innego czasopisma? Chętnie bym zobaczył opis tego czegoś gdyż radyjko chce wydać jakiś dźwięk lecz nic z tego nic nie wychodzi konkretnego.
Pozdrawiam!!!

[TooL46_2]

Moze mnie pamiec mylic, ale chyba w Mlodym Techniku cos takiego widzialem. Przynajmniej UL1242 gdzies mi sie kojarzy. Niestety, nie mam mozliwosci sprawdzenia... Ale chyba archiwum MT pozwala na przeszukiwanie wiec moze tam?

[Thereminator]

DIY radia na scalakach były opisane zarówno w MT (zdaje się, że w 1984, nawet kiedyś zacząłem ten temat, ale nie skończyłem) jak i w RE gdzieś pod koniec lat 80 (pamiętam, że jakiś czas póżniej opublikowano dodatkowy artykuł dotyczący modernizacji tego radyjka poprzez zmiany w obwodzie heterodyny z UL1042).

[fugasi]

Marcin K., ja kojarzę taki układ, który był zamieszczony w jednym z odcinków serii artykułów opisujących układy scalone CEMI. Oprócz katalogowych schematów były tam także zamieszczone schematy konkretnych urządzeń.
Nie jestem pewien czy to był odbiornik UKF, czy nasłuchowy KF.
Lata 80-te bez wątpienia, kiedy okładki jeszcze nie miały fotografii.

Jeżeli chodzi o Młodego Technika, to znalazłem coś takiego: http://www.mt.com.pl/archiwum/84-Nw-12- ... dynowy.pdf

[Thereminator]

To ten z MT, o którym wspominałem. Co do tego z RE, to zdaje się, że był gdzieś pomiędzy '88 a '91, czyli już w numerach z fotkami na okładce. Postaram się jutro sprawdzić.

[Marcin K.]

Cześć Mój odbiorniczek pochodzi z RE 12/1986 ale nie mogę go znaleźć (choćby opisu samego radyjka). Jest na chomiku ale nie mam tam konta
Pozdrawiam!

[Thereminator]

Jak wspomniałem, jakiś czas później opublikowano artykuł o usprawnieniu obwodu heterodyny tego radyjka. Trza bedzie poszukać. A co do konta na chomiku - warto założyć, tygodniowo można ściągnąć 50MB gratis.

[AZ12]

Ten odbiornik w dzisiejszych czasach może nie odbierać słabszych stacji z powodu braku wzmacniacza pośredniej częstotliwości między mieszaczem, a układem scalonym UL1242. Trudno dostępny układ scalony UL1042 można zastąpić NE612 + heterodyna tranzystorowa. Brak obwodów wejściowych ułatwia odbiór lustrzany, stąd ten odbiornik nie nadaje się do słuchania z kablówki.
W moim odbiorniku z układem UL1244, dwustopniowym wzmacniaczem p. cz z filtrem LC i piezoceramicznym i prostą głowicą UKF można odbierać stacje radiowe o mocy rzędu 1kW z odległości kilkudziesięciu kilometrów.

[_idu]

AZ12. Ten wzmacniacz to tylko kompensuje straty na filtrze ceramicznym. Prawie nie wzmacnia. Kiedyś przesadziłem ze wzmocnieniem p.cz. wsadzając pomiędzy głowicę UKF a UL1242 scalaczek UL1201 plus dwa FCM'y. Lepiej nie było w porówniu z jednym tranzystorem przed UL1242. Za to dobra głowicą dawał lepszy rezultat - seria GFS -> dwutranzystorowa z japońskim FET'em 2ST41E na wejściu w układzie o wspólnej bramce plus BF195, potem przedwzmacniacz na BF214m, dwa FCMy i UL1242. 1m drutu w Łodzi położony na podłodze parterowego domu i doskonały odbiór nadajnika UKF z Katowic.

Odradzam UL1042 w głowicy. Niewygodne przestrajanie albo niepotrzebna komplikacja głowicy. Dwa tranzystory - dobrej jakości dadzą leszy efekt. UL1042 z aperiodycznym wzmacniaczem w.cz nie zachwycał osiągami nawet z czulszym od UL1242 scalakiem TDA1200. Głowica na dwóch tranzystorach jest łatwa do odpalenia. Proste obwody łatwe do przestrajania.

Lepiej dać dobry wzmacniacz w.cz. - 2SK41E nie kupi się dziś w sklepie a szkoda. Ale coś podobnego da się dobrać.

Próg ograniczania UL1242 to 60uV. UL1219 ma OIDP próg ograniczania jakieś 20uV.
Czyli 60 krotne wzmocnienie napięciowe głowicy (z uzyskiem obwodu wejściowego) da teoretycznie b.d. odbiór 1uV. Aż nadto.

Jeszcze jest zapominany UL1202. Proponuje kopię głowicy jak z Amatora 2, z tym że wzmacniacz w.cz. to kaskoda na dwóch FET'ach. Potem bez zmian, na wyjściu jeden filtr ceramiczny, UL1202L, dwa filtry ceramiczne, UL1242. Jako wzmacniacz m.cz. wg mnie lepszy od UL1490 jest UL1482K. Regulacja siły głosu napięciem a dokładnie rezystorem w UL1242 poza torem sygnałowym. Obwody głowicy można stroić warikapami. Jak ktoś ma UL1245 to zamiast cewki detektora FM stosuje FCM'a.

Można chytrze zrobić sprawne wyciszenie szumu pomiędzy stacjami - ciche strojenie. Bez pomiaru poziomu sygnału p.cz.!!!. Wykorzystujemy fakt silnego szumu przy braku odbioru (efekt niskiego progu ograniczania). Detektujemy wysokie częstotliwości ponadakustyczne na wyjściu sygnału m.cz. z UL1242i sterujemy tranzystorem zwierającym potencjometr regulacji głośności. Działa to naprawdę skutecznie.

[george6]

Trochę poprawiony .......

[Marcin K.]

Dziękuję Panowie za schematy, to faktycznie ten odbiornik Lepiej faktycznie zamiast UL1042 można by założyć inną głowicę, np. Glorię (akurat mam jedną sztukę gdzieś w szpargałach). Ale spróbuję toto uruchomić na oryginalnych elementach, potem się zobaczy.
Pozdrowienia!

[Romekd]

Witam.
Marcin, głowica "Gloria" sprawdza się świetnie, ale jedynie w układach z cyfrową stabilizacją częstotliwości (z syntezą PLL). Producentowi udało się ją zminiaturyzować, niestety kosztem właśnie stabilności generatora, co akurat w układach z syntezą nie ma większego znaczenia, gdyż ta na bieżąco kontroluje częstotliwość. Strojona "analogowo" odstraja się od stacji nawet przy niewielkich zmianach temperatury i wahaniach napięcia zasilającego, co bywa strasznie irytujące... Załączone ARcz też niewiele pomaga przy tej głowicy.

Pozdrawiam,
Romek

[Thereminator]

Samoróbna głowica też bedzie pływać ze względu na problem ze zdobyciem kondensatorów o odpowiednich współczynnikach temperaturowych.

Jak ma być DIY to może z głowica opisaną w RE 1/2000?

http://bc107.republika.pl/podglad.html

[Tomek Janiszewski]

Nigdy nie miałem problemu z pływaniem głowic tranzystorowych, zarówno strojonych kondensatorem jak i variometrem. Byla tez wśród nich jedna głowca z mieszaczem na układzie scalonym UL1042, heterodyną na BF183 oraz wzmacniaczem w.cz. na BF479. Głównie były to jednak sztampowe dwutranzystorowe głowice których schemat ustalił się już w początkach techniki tranzystorowej, i doskonale się sprawdza po dziś dzień.
Po prawdzie to mało mi się podoba telewizyjny UL1242 we wzmacniaczu p.cz. odbiornika FM. To już UL1211 (tym bardziej Retro)wygląda sympatyczniej, ze względu na mały pobór prądu, niskie napięcie zasilania, a i AM wówczas łatwo dorobić (w najprostszym przypadku jako odbiornik bezpośredniego wzmocnienia, tylko na Warszawę I).

[Romekd]

Tomku, przez pewien czas w moim zakładzie montowane były głowice samochodowe (w tym popularne "Glorie") w przestrajanych z zakresu OIRT na CCIR prostych odbiornikach radiowych. Większego dziadostwa niż te małe puszeczki nie spotkałem. Ludzie bez przerwy zgłaszali nam problem z rozstrajaniem się przerobionych w ten sposób odbiorników. Sam ulubione stacje w odbiorniku Radmor miałem ustawione jednocześnie na trzech pozycjach programatora - dla odbiornika zimnego (tyle co włączonego), średnio nagrzanego (pracującego do 1,5 godziny), oraz już całkowicie "rozgrzanego" . Gdy po jakimś czasie od włączenia odbiornika pojawiały się zniekształcenia dźwięku lub stacja nagle "zeskakiwała" (przy włączonym ARcz), podchodziło się i "naciskało" kolejny sensor.. Szybko zrozumieliśmy, że małe głowice stworzone do współpracy z pętlą PLL są bardzo niestabilne termicznie, bo w ich właściwej aplikacji nie miało to najmniejszego znaczenia.. Własnoręcznie wykonana, bez jakiejś specjalnej staranności, głowica UKF zawsze pod tym względem była lepsza od "Glorii"...

Po prawdzie to mało mi się podoba telewizyjny UL1242 we wzmacniaczu p.cz. odbiornika FM. To już UL1211 (tym bardziej Retro)wygląda sympatyczniej, ze względu na mały pobór prądu, niskie napięcie zasilania, a i AM wówczas łatwo dorobić (w najprostszym przypadku jako odbiornik bezpośredniego wzmocnienia, tylko na Warszawę I).

O ile mnie pamięć nie myli, to w kultowym odbiorniku "Radmor 5102" stosowany był w p.cz. FM właśnie UL1242 i nikt nie narzekał na złą pracę tego bloku . Zresztą w nocie aplikacyjnej TBA120S (nasz UL1242 jest jego dokładnym odpowiednikiem) są również podane dane elementów do aplikacji tego układu w torze p.cz. (10,7 MHz) odbiornika FM Stereo. Natomiast ja bardzo nie lubiłem naszego UL1211, który w torze FM zachowywał się raczej średnio, gdyż jako zawierający dużo mniej stopni tranzystorowych miał dużo mniejsze wzmocnienie napięciowe, przez co gorzej wzmacniał i ograniczał amplitudę sygnału FM. Niektóre krajowe odbiorniki z tym układem na zakresie UKF przy braku sygnału prawie nie szumiały, a i z sygnałem wykazywały dość kiepską czułość i selektywność.

Pozdrawiam,
Romek