Wzmacniacz małej mocy na lampach ECC83,ELL80

[krzem3]

W moich archiwum odnalazłem opis i schemat wzmacniacza na podwójnej lampie ELL80,PLL80
w stopniu mocy.Stosowano takie lampy w stereofonicznych odbiornikach radiowych
oraz w odbiornikach telewizyjnych.Mam takie dwie lampy i myślałem o wykonaniu takiego
wzmacniacza,może jednak ktoś z kolegów wykorzysta schemat do własnej konstrukcji.

Opis i schemat zamieszczony był w miesięczniku Radioamator i Krótkofalowiec NR 3/1961.

krzem3

[kordek4]

Bardzo fajny, a do tego prosty schemacik.
W pierwszej chwili pomyślałem, zrobię sobie takie małe stereo, ale jak zobaczyłem, że na allegro jest tylko jedna ELL80 i to za prawie 150pln, a na ebay.de od 25 euro, zrezygnowałem.
Mimo wszystko, jak kiedyś jakąś zbędną gotówkę napotkam, to może...

[Tomek Janiszewski]

Można kombinować z w miarę latwo dostępnymi QQłkami w miejsce ELL80. Tylko czułość będzie nieco mniejsza, no i o UL trzeba by zapomnieć.

[_idu]

Zamiast ELL80 można użyć łatwiej dostępnej w Polsce pary lamp EL95.
QQE03/12 nie jest dokładnym odpowiednikiem ELL80 (i EL95) - dla tej lampy trzeba dobrać inne trafo głośnikowe - w karcie katalogowej należy poszukać trybu pracy jako modulator a to przecież nic innego jak wzmacniacz mocy m.cz. tyle że za miast głośnika moduluje prąd anody stopnia mocy w.cz. nadajnika.

Na bazie lampy ELL80 skonstruowano lampę ECLL800. Trioda w niej pełni role inwertera trochę nietypowego bowiem jest to zwykły wzmacniacz WK o wzmocnieniu równym 1. Współczynniki wzmocnienie tej triody to 1.2. Konieczne było zastosowanie takiego rozwiązania z racji braku wolnych nóżek w cokole (nie chciano decala). Konstrukcyjnie ECLL800 to ELL80 z dobudowana ta triodą nad jednym z systemów pentodowym. Trioda współdzieli siatkę i katodę z tymże systemem pentodowym, jedynie jej anoda jest wyprowadzona oddzielnie - siatki ekranujące pentod mają wspólne wyprowadzenie (czyli UL w tym przypadku nie przejdzie, również QUAD bowiem katody mają również wspólne wyprowadzenie). Pomimo pozornie topornego i z wieloma wadami inwertera katalogi podają moc maksymalną dla znaczniue niższych zniekształceń nieliniowych niż to przyjęto w erze lamp.

Trafa głośnikowe dla ECLL800, ELL80 i EL95 są zamienne ze sobą.

[Thereminator]

Fajny układ na wspomnianej ECLL800 zaproponował Traxman:
viewtopic.php?f=8&t=13349&start=330

[isophon]

Witam.
Odgrzebię nieco temat.
Przymierzam się pomału do budowy niewielkiego wzmacniacza na tych lampach (jak w temacie).
Ma to być wzmacniacz PP prosty w budowie, a zarazem oferujący w miarę dobre parametry.
Chciałbym pomału zaprojektować płytkę pod układ ten.
Posiadam odpowiednie transformatory wyjściowe, więc powinno pójść w miarę szybko.
Przerobiłem nieco układ pokazany na początku wątku.
Wiadomo: kondensatory 0,1 to 100nF, rezystory 0,5 to 500kΩ (470kΩ). Nie chciało mi się już tego przerabiać.
Sprzężenie zwrotne dobiorę później.

Jakieś sugestie?

[krzem3]

Myślę że lampę ELL80 można zastąpić QQE03/12 za dużo,dużo niższą cenę,oczywiście przerabiając połączenia na podstawce.

krzem3

[Tomek Janiszewski]

Przerobiłem nieco układ pokazany na początku wątku.

Przy galwanicznym sprzężeniu triod ECC83 i rezystacjach jak na schemacie napięcia na elektrodach będą kompletnie od czapy.
Należy albo zastosować dzielnik oporowy między anodą pierwszej triody a siatką drugiej (zbocznikowany kondensatorem aby wzmocnienia nie tracić) albo prościej: zwiększyć oporność anodową pierwszej triody do 470k. Zmniejszenie prądu anodowego pozwoli lampie pracować z niskim napięciem anodowym przy zachowaniu ujemnej polaryzacji siatki względem katody. Z tego samego powodu należy zwiększyć opornośći obciążenia odwracacza fazy z 47k do 100k. Nie ma tez przeciwwskazań dla zwiększenia oporności upływowych pentod mocy przynajmniej do 1M (katalog dopuszcza nawet 2M przy automatycznej polaryzacji).
Nie należy obawiać się ograniczenia pasma od góry przez stopień napięciowy obciążony tak dużą rezystancją. Tak byłoby w układzie SE, gdzie bezpośrednio po nim następuje stopień mocy, z właściwą sobie dużą pojemnością wejściową, mimo użycia pentody, której nieduża pojemność zwrotna (rzędu 1pF) ulega multiplikacji do wartości kilkudziesięciu pF za sprawą efektu Millera. W układzie PP jednak mamy dodatkowy separujacy stopień odwracający fazę, obciążony rezystancjami znacznie mniejszymi, zaś jego pojemność wejściowa ogranicza się do kilku pF: pojemość siatka - anoda triody ulega zaledwie dwukrotnemu zwiększeniu, zaś pojemność siatka - katoda, jak to we wtórnikach - praktycznie traci wpływ.
Trzeba jeszcze dobrać rezystancję w katodzie pierwszego stopnia, tak aby na anodzie pierwszej triody odłożyła się ok. 1/4 napięcia zasilającego.
Wg powyższych zasad zostal zbudowany wzmacniacz na śmieciowych transformatorach i lampach ECL86, których triody mają parametry bardzo zbliżone do triod ECC83.
viewtopic.php?f=18&t=14675&p=168751&hil ... sz#p168751

[isophon]

Witam.
Dziękuję za wskazówki.
Przeanalizowałem jeszcze raz i faktycznie lepiej to będzie wyglądało, jak mówisz.
Martwi mnie tylko tak duża wartość oporności anodowej pierwszego stopnia (którą zaproponowałeś), przy stosunkowo niewielkim napięciu zasilającym.
Nie wiem, czy nie będzie to miało wpływu na podatność tego stopnia na zakłócenia...

[Tomek Janiszewski]

Martwi mnie tylko tak duża wartość oporności anodowej pierwszego stopnia (którą zaproponowałeś), przy stosunkowo niewielkim napięciu zasilającym

Tak być musi: mała wartość Ra to znaczna wartość Ia, a wtedy przy małym Ua ujemne napięcie siatki beędzie bliskie zeru. Z kolei przy mniejszym Ia wzroście prąd anodowy odrwacacza fazy, i dla odmiany ta trioda będzie pracowała na granicy wystąpienia prądu siatki.
Łatwiej będzie uzyskać prawidłowy rozkład napięć gdy w stopniu napięciowym użyje się połówki lampy ECC83, w odwracaczu zaś - ECC82, tj każda z lamp pracowałaby w obydwu kanałach.
Istnieje też lampa zawierająca oba te różne systemy w jednej bańce (ECC823) ale nabyć ją u nas niełatwo.

Nie wiem, czy nie będzie to miało wpływu na podatność tego stopnia na zakłócenia

W moim wzmacniaczu z lampami ECL86 nic złego się z tego powodu nie dzieje, mimo ze możliwości pasożytniczych sorzężeń są w tym przypadku większe.

[isophon]

Witam.
Ostatnio obowiązków różnych dużo
Ale żeby nie było, że nic się nie dzieje, wykonałem płytki "w przerwie na papierosa".
W zasadzie płytki są już w 90 procentach polutowane (czekam jeszcze na niektóre części)...
Żarzenie zostanie poprowadzone skrętką od strony druku.
Kondensatory elektrolityczne też zostaną zamontowane od tej strony.

[isophon]

Witam.
Poniżej zdjęcia zmontowanych płytek.
Mam nadzieję, że ten radziecki 1 watowy MŁT da radę

[AZ12]

Witam

Aby poprawić chłodzenie elementów elektronicznych stosuje się wiercenie otworu o średnicy ok. 5mm pod nim w płytce drukowanej lub lutuje się przez rurkowe wsporniki, tak jak rezystory RDCO w telewizorach Unitra. A może by tak pozbyć się filtru katodowego i zastosować polaryzację sztywną.