Wzmacniacz PCL86 PP

[traxman]

Witam.
Mam prośbę o zerknięcie na schemacik i wytknięcie błędów.
Nazbierało mi się PCL'ek i najwyższy czas zrobić coś użytecznego. Schematy SE są ogólnie dostępne, PP niema zbyt wiele. Pomyślałem, że śmieciowa PCL86 może zastąpić ECC83/EL84 w kilku watowym wzmacniaczu, dając możliwość zaoszczędzenia paru groszy. Próbny układ niestety pracuje z trafem sieciowym więc pomiary całości nie mają zbytniego sensu, szybciutko pomierzyłem tylko stopień wstępny i odwracacz fazy, wyniki są wystarczające, bez sprzężenia zwrotnego pasmo powyżej 20kHz, oczywiście bez sprzężenia zwrotnego, tylko CE5 (dalej nie mierzyłem) równowaga sygnału wystarczająca (kilkanaście miliwolt różnicy przy pomiarze oscyloskopem w trybie A-B).
Nie mam w planach zrobienia z tego wzmacniacza HiEnd, ale codziennego grajka za niewielkie pieniądze.
Proszę o uwagi. Dziękuję
PS. Całość planuję wrzucić na pcb, więc uwagi są bardzo cenne, bo wzmacniacz jest jeszcze w pająku.

[KaKa]

Nie wytkam, tylko się pytam, bo nie wiem
Dlaczego R5 jest podpięty do R8, a nie do masy?

[Teslacoil]

Dla własnego spokoju pierwszy stopień zasiliłbym przez dodatkowe ogniwo RC. Na wejściu proponuję 220n sprzęgający i 68k siatkowy, po co walczyć niepotrzebnie z wysokoimpedancyjnym wejściem przy obecnych, z reguły niskoomowych źródłach sygnału. 2n2 na uzw. pierwotnym Tg, jakoś dużo w moim odczuciu, dałbym 1n.
KaKa
Na R7 odkłada się napięcie polaryzujące odwracacz. Po podpięciu do masy układ nie zadziała. Jak dokładnie prześledzisz, to na pewno to "załapiesz".

[gachu13]

Dlaczego R5 jest podpięty do R8, a nie do masy?

Na moje oko gdyby R5 szedł bezpośrednio do masy to lampa byłaby wręcz zatkana dużym napięciem siatka-katoda i pracowałaby na nieliniowym odcinku charakterystyki.

[traxman]

Dla własnego spokoju pierwszy stopień zasiliłbym przez dodatkowe ogniwo RC.

Układ będzie zasilany z filtru aktywnego opartego o tranzystor MOSFET, tak więc filtracja będzie wystarczająca i raczej przydźwięk nie będzie dokuczliwy - nie napisałem o tym w opisie.

Na wejściu proponuję 220n sprzęgający i 68k siatkowy,...

Na wejściu będzie potencjometr 47k, ale oczywiście już poza pcb, tak więc problem się rozwiązuje sam.

2n2 na uzw. pierwotnym Tg, jakoś dużo w moim odczuciu, dałbym 1n.

2n2 jest tymczasowo, bo nie mam jeszcze transformatora wyjściowego dla tego układu, najprawdopodobniej zamiast 2n2 wyląduje tam warystor S20K420, ma on też kilkaset pF pojemności, a przy okazji zabezpieczy transformator. Co do ostatecznej wartości to dobiorę ją podczas ostatecznych pomiarów wzmacniacza.

Dziękuję za uwagi.

[Piotr]

Nazbierało mi się PCL'ek...

A jakaś PCF Ci się przez przypadek nie przyplątała? Bo mam bardzo dobre kombo PCF+2xPCL

[KaW]

1-żarzenie niesymetryczne -schemat może wprowadzać w błąd ,że tylko takie połączenie jest najlepsze .
2-kondensator na żarzeniu też rzadko się spotyka
3-warystor to element nieliniowy z natury a pojemność działa od razu /ona ma inną funkcję/.

[traxman]

Skończyłem pająka na PCL, dostały swoje transformatory. W stosunku do pierwotnego schematu, dodałem sprzężenie katodowe w końcówce mocy (20%) i zmieniłem odwracacz na dzielone obciążenie z układem Aikido, sprzężenie zwrotne 15k+75pF. Wzmacniacz przy 275V zasilania ma 10W (8R) obcinanie występuje przy 13W (Uwe=1.3V), czułość 0,775V pasmo przenoszenia mocy 20Hz-165kHz, zniekształcenia przy pełnej mocy ok.10% (-30dB), ale odwracacz ma 10% rezystory i nie wychodzą z niego identyczne napięcia. Prostokąt z delikatnymi gasnącymi oscylacjami. Wzmacniacz stabilny dla rozwartego wyjścia, 1uF, 1mH.

[ATM]

Wzmacniacz ciekawy, ze względu na stosowane, dostępne lampy. Jeśli można zapytać, gdzie nawijałeś transformatory wyjściowe? Ich pasmo przenoszenia jest bardzo dobre. Jaką mają przekładnię, indukcyjność pierwotnego, indukcyjność rozproszenia? Te parametry, były by przydatne, dla tych, którzy chcą nawijać samodzielnie.

- Rozumiem, że „ sprzężenie katodowe w końcówce- 20%”, to lokalne sprzężenie zwrotne?
- Podany poziom zniekształceń przy pełnej mocy, niewiele mówi. Ciekawe, jaka jest ich wartość przy 1W i przy np. 7W ?
- Jaki jest współczynnik tłumienia WT ?
- Jaki jest poziom sygnału zakłóceń na wyjściu, przy wiszącym wejściu ?
- Jeśli masz możliwość,( program SpectraPlus), można by zrobić komputerowy pomiar rozkładu harmonicznych. Ciekawe, czy dominować będzie trzecia, jak przyjęto uważać dla wzmacniaczy przeciwsobnych.


Wiem, że to czaso- i pracochłonne, ale przydało by się trochę wykresów, na nich najlepiej wszystko widać

[traxman]

Całą resztę pomiarów i schemat wrzucę jak definitywnie zakończę temat. Sprzężenie katodowe (QUAD) to lokalne sprzężenie w stopni końcowym mocy, część uzwojenia anodowego jest wpięta w katodę (20%), (Eksperymentowałeś z nim w 6c33c) trochę to komplikuje transformator, ale nie bardziej niż UL, a efekty są lepsze. Parametrów transformatora nie mierzyłem. Wykonany jest przez p.Ogonowskiego na rdzeniu EI66/33 dla Raa=8k Robc=8Om. Rezystancja wyjściowa wyszła mi z pobieżnych pomiarów ok. 1.2Oma dużo, ale rdzeń i transformator jest malutki. (W zapasie mam transformatory toroidalne od Piotra pewnie będzie mniejsza). Zniekształcenia zmniejszają się z mocą wyjściową przy 1W/2,73V wynoszą mniej niż -40db (1%), przy zwiększaniu mocy dominuje 3 harmoniczna, 2 też jest obecna bo lampy nie są idealnie dobrane, ale to zostanie wyeliminowane.
Odstęp od zakłóceń na razie nie zmierzony, w głośniku nic nie słychać, ale wzmacniacz gra z zasilaczy laboratoryjnych
Zamieszczam schemat zmodyfikowanej wersji.

Teraz priorytetem jest uruchomienie nowego miernika zniekształceń, właśnie kończę zasilacz potem wracam do tego wzmacniacza.

[ATM]

Dzięki za odpowiedź.
Jak napisałeś po naszemu, że chodzi o sprzężenie Quad, zrozumiałem o co chodzi
Wydaje mi się, że poziom zniekształceń 1% przy 1 W, pomimo zastosowania pętli NFB + Quad, to trochę za wysoko. Być może, nie symetryczny sygnał z odwracacza jest tego przyczyną?
Co do harmonicznych, a więc jednak trzecia dominuje, niestety zdaje się, że układy PP tak mają.
Pozostaje poczekać na końcowe pomiary. Powodzenia w uruchomianiu miernika zniekształceń .
Pozdrawiam.

[Piotr]

W czym problem, żeby pomierzyć rezystory odwracacza przed zamontowaniem i dobrać podobne? To nic nie kosztuje, a wiele poprawia.

[traxman]

Problemu absolutnie nie ma, ale nie będę mierzył rezystorów węglowych 10%, bo to nie ma sensu. W finałowej wersji będą dobierane metalizowane 1%, może nawet w SMD, bo mam już malutką obudowę do której chcę to upchać.

Parzyste harmoniczne wygaszają się we wszelkich końcówkach komplementarnych czyli PP także się łapie.
Bardziej od harmonicznych martwi mnie względnie mała czułość wzmacniacza, ale już chyba więcej nie wyciągnę, ni chcę podnosić zasilania stopnia wstępnego, bo i tak jest blisko przebicia H-K.

[Piotr]

Bez dodatkowej lampy wiele nie zdziałasz. Ewentualnie możesz wrzucić źródło prądowe w anodę pierwszego stopnia, ale to nie będzie duża różnica.

Dlaczego nie ma sensu mierzyć rezystorów? Zawsze da się coś wybrać. Na przykład dziś dobierałem z paczki 10% rezystory ustalające punkt pracy dla czterech wzmacniaczy tranzystorowych. Trochę zeszło, ale mam pary z dokładnością lepszą od 0,5%.

[traxman]

Dobrze dokładność masz, a teraz wsadź je do piekarnika na 50', podgrzej, daj ostygnąć i zmierz ponownie, będziesz musiał mieć dużo szczęścia, by zachować dobór. To, że wartości są dokładnie na rezystancję nie oznacza, że się nie rozjadą pod wpływem środowiska. Współczynnik temperaturowy węglowych 10% może sporo zepsuć. Dla rezystorów 1% z założenia musi być sporo mniejszy, bo tolerancja jest utrzymana w całym zakresie zmian czynników zewnętrznych. Osiągnąć się to da tylko stosując odpowiednie materiały, co niestety kosztuje. Kilkukrotnie dotkliwie się na tym przejechałem (układy generacyjne, kondensatory dobierane do 1%, rezystory też, ale ze zwykłych, częstotliwość generacji 10MHz, po 30minutach w 40' już 1,1MHz, po zastosowaniu dobieranych z 1% 1,000MHz przy rozrzucie zasilania i temperatury w dużo większym zakresie) więc teraz albo metalizowany 1% (lub lepiej) albo nic. Gdyby tak nie było, nikt w pracujących przy w.cz nie walczył by o kondensatory NPO lub z lepszym dielektrykiem. Do opisanego zjawiska dochodzi jeszcze starzenie. Pouczające są noty Honeywell'a o wpływie (nieodwracalnym) nawet lutowania na ich doskonałe podobno właściwości brzmieniowe.