Skrócony super - co to takiego?

[fugasi]

No tak, kiedyś robiło się dużo konwerterów, zwłaszcza że te reakcyjniaki niezbyt dobrze sobie radziły na wysokich paskach.
Tymczasem jeszcze dwa wynalazki...
Marku, dlaczego najciekawsze na powielaczach? To była wywrotowa literatura?

[MarekSCO]

Jeszcze inaczej...
Radioamator mógł budować odbiornik nie znając ( a przynajmniej nie używając ) pojęcia "konwerter" czy "superheterodyna"...
A nawet "regenerative receiver"...
Ty napisałeś:

No tak, kiedyś robiło się dużo konwerterów

A ja Ci na to odpowiem...
Naturalnie... Potem tych konwerterów nie robiono wcale, za to robiono więcej superheterodyn...
I to "bezwysiłkowo" Przemianowując konwertery na odbiorniki heterodynowe
Rozumiesz w czym rzecz ?
Amator budował odbiornik potem go rozbudowywał, poznawał, poszerzał możliwości etc...
A nazywał go "swoim odbiornikiem", albo "Antkiem" czy "Kubusiem"
I tak tworzyły się standardy
I dlatego w literaturze amatorskiej nie znajdziesz raczej pojęcia "skrócony super" ( a przynajmniej nie często )
za to znajdziesz odpowiadające mu realizacje układowe

Marku, dlaczego najciekawsze na powielaczach? To była wywrotowa literatura?

Wyobraź sobie, że ktoś zaprojektował i wykonał tanie mikrofalowe obwody pasmowe na tanim wysokostratnym laminacie...
Pomierzył pasmo, wzmocnienie i szumy...
A potem przyszedł do redakcji Re i poprosił o wydrukowanie tego arcydzieła...
Albo lepiej... Powtarzał tą pracę co jakiś czas w miarę jak przybywało na rynku tanich elementów aktywnych...
Wydrukował byś taki artykuł ?
Czy spalił gościa i jego księgę na stosie ?
To była bardzo wywrotowa literatura I wiele redakcji uznawało, że lepiej, żeby jej nie było
Wiele krajów nawet...
Był taki kraj w którym drukowano tego typu wywrotową bibułę...
I to w czasach kiedy był w sumie pod okupacją
A niepodległość odzyskał nie dzięki Wałęsie Ale "rewolucji" na... Dziedzińcu jednego uniwersytetu
I stolica tego kraju jest za to bardzo Lubliana... Ops... Lubiana przez radioamatorów

[gustaw353]

„Radzieckim systemem... W komunistycznym reżymie
Gorizont był dla radioamatorów bardzo bardzo ciekawy..."
- jak wieloznacznie brzmiało wówczas to pojęcie : horyzont.

Wróćmy z kosmosu na Ziemię.
Kol. Fugasi, nie bardzo rozumiem radio, które przedstawiasz. Jest jakieś takie przekombinowane.
Początek jeszcze o.k.
Na wejściu heptoda : mnożnik dobroci w układzie Hartley'a – regulacja Q potencjometrem 50 kΩ (napięcie na S2/S4) i przemiana częstotliwości czyli superheterodyna z generatorem na części triodowej. Dalej jest jeden (jedyny!) filtr p.cz..
No i druga lampa – heptoda : czy to zwykły detektor siatkowy, anodowy a być może detektor reakcyjny (regen) w układzie znowu Hartley'a , wtedy ten jedyny filtr p.cz.. wystarczy. Do takich dylematów doprowadza obecność w układzie L4 + pot.1kΩ .
Część triodowa to już zwykły wzm. m.cz. ale nie mam pojęcia po co jest tam hebelek załączający anodowe poprzez 500 Ω do masy.
(edit - dotyczy schematu ze str. 2 , w międzyczasie przybyły inne)

Wracając do mojej ECH-200 – coraz bardziej ona mnie podnieca. Cała ta heca przybrała na sile gdy natrafiłem na ten schemat:

aeg_geatron_super_34wlk.GIF

viewtopic.php?f=11&t=25200
Jak widać, już próbowałem wciągnąć do tej zabawy innych kolegów.

[MarekSCO]

gustaw353
Gorizont Tak usłyszał to słowo Protasiuk...
Schodząc na Ziemię...

Rzuć okiem na ten schemat:
Mój będzie jakiś taki - typowo amatorsko radiowy

[gustaw353]

„Rzuć okiem na ten schemat”
Złote lata ham-radio. Klasyka amerykańska. Ja takie schematy widuje w snach. Mam nawet specjalną teczkę na nie (bez skojarzeń !).

PS.
Protasiuk... ? nie znam
edit - Przepraszam, już wiem kim był.

[MarekSCO]

Prawda, że piękne
No i sam powiedz, jak tu żyć bez takiego odbiornika we własnym wykonaniu

Wstaw kiedyś kilka skanów takich schematów jak znajdziesz czas PLS

[fugasi]

Część triodowa to już zwykły wzm. m.cz. ale nie mam pojęcia po co jest tam hebelek załączający anodowe poprzez 500 Ω do masy.
(edit - dotyczy schematu ze str. 2 , w międzyczasie przybyły inne)

Załączenie tego hebelka ma skokowo zmniejszyć napięcie anodowe (bo tam jest w przypadku używania słuchawek nawet nadmiar wzmocnienia) co ułatwia słuchanie np .w przypadku pojawienia się zakłóceń atmosferycznych. Taki tam bajer.

[MarekSCO]

Aaaa... Właśnie ten schemat ze strony drugiej...
Tam jest dwa razy to samo... Tzn odtłumianie i tego drugiego filtru... Dwa razy Hartley...
Dlatego ten tłumik ma sens i jest potrzebny...
Nie powiem, żeby była to jakaś rewelacyjnie ciekawa (stabilna) konstrukcja...
Ale chciał bym widzieć jej praktyczną realizację...
A nawet chciałbym widzieć w jaki sposób autor do tego dochodził...
Bo to ciekawe by mogło być...
Masz może jakiś szerszy opis tego ?

[gustaw353]

Przepraszam.
Już wiem kim był Arkadiusz Protasiuk

[MarekSCO]

Ech... Może trochę przesadziłem z tym żartem...
Ale wiesz... Chodziło mi nie tylko o to, że on też usłyszał w słuchawkach komendę "Gorizont"...
I nie możemy mieć pewności, czy potrafił ją przetłumaczyć tak szybko jak Ty
Czyli dosłownie w lot... Ops To niezamierzone skojarzenie...
W każdym razie jej nie wykonał ( a może nie zdążył )
Inna sprawa do tego mogła doprowadzić...
On przekalibrował radiowysokościomierz przy tym lądowaniu...
Może faktycznie po to, żeby go nie rozpraszał... Nie wiem...
Wiem jednak, ze nawet wprowadzając w pamięci poprawkę na wartość o jaką przestawił...
To jednak generator nie dał by rady ustabilizować się w tak krótkim czasie tak, by umożliwić korzystanie
z przyrządu z rozdzielczością, jaka był potrzebna...
Jeżeli oczywiście zamierzał z niego korzystać...
A skąd o tym wiem ?
Ano stąd, że radioamatorom "pozwala się" na konstruowanie radiowysokościomierzy
http://lea.hamradio.si/~s53mv/vnr/theory.html
http://lea.hamradio.si/~s53mv/radalt/radalt.html
http://lea.hamradio.si/~s53mv/avionics/avionics.html

Moim zdaniem na Nagrodę Darwina zasługuje jednak... Chociaż oczywiście żal człowieka i innych na pokładzie

I jeszcze jedno z tym HORYZONTEM... Nazwa jakby obrazowała kąt pod jakim parabola musiała być ustawiona do
odbioru tego systemu na terenie zachodniej Europy
( O ile dobrze pamiętam )

[fugasi]

Aaaa... Właśnie ten schemat ze strony drugiej...
(...)
Masz może jakiś szerszy opis tego ?

Tak, chociaż tam nie ma wiele od strony koncepcyjnej. Raczej krótko tylko jak takie koromysło zbudować. No i to jest po czesku. Gustaw zdaje się włada czeskim, chyba że z kimś innym go mylę...
Przyłączam się tu do apelu Marka - opublikuj coś z Teczki. Zwłaszcza ta najbardziej stabilne, dobre do powtórzenia układy, bo takie jakieś bazujące na pojemnościach montażu albo niedoskonałej próżni w lampach to niekoniecznie.

[MarekSCO]

Dzięki Chyba skumałem co nieco z tego opisu...
Ten filtr w p.cz. też jest odtłumiany w układzie ze sprzężeniem Hartleya...
Ale wiesz... Jeśli zakładamy, że budujemy radio również po to, żeby zobaczyć jak działa...
Żeby poznać zjawiska i nauczyć się je wykorzystywać...
To ten odbiornik nie jest moim zdaniem dobry... Zwłaszcza na początek...
Raz, że bardzo kapryśny może być w zależności od wykonania ( od mechanicznej konstrukcji, sprzężeń etc...)
Dwa, że mimo wszystko rewelacja to nie jest...
Mało zobaczysz w sumie...
Ja bym Cię namawiał właśnie na coś w stylu takiego amerykańca jak pokazałem na schemacie...
Tylko z jednokwarcowym filtrem na początek np...
Wiesz... Takie radia lampowe są naprawdę proste w uruchomieniu... Zadziwiająco proste...
Nie zawiedziesz się na pewno...
A dwa, ze bardzo wiele zobaczysz i bardzo łatwo możesz go rozbudowywać...
A taka zabawa jest niezwykle kształcąca i bardzo ciekawa
A jak będziesz miał np możliwość porównania takiego amerykańca z budowanymi przez kolegów
odbiornikami z doskonałym popularnym filtrem McCoya ( pp9 przykładowo )...
To może to wywołać u Ciebie szok i wyleczyć z kompleksów na całe życie

Masz "ARRL Handbook" z 36' ?
Chyba najciekawszy jeśli chodzi o retro radio...
Jak nie, to jutro poszukam skąd ściągnąłem albo wyślę Ci na maila...
Na razie dwa obrazki z tymi filtrami... Na pierwszym masz schemat zastępczy rezonatora wrysowany w obwód filtru...
I charakterystyki na których wszystko jest zobrazowane...
Na drugim typowe realizacje...
Przejrzyj to na spokojnie kiedyś

[fugasi]

Ja te stare układy wywlokłem nie dlatego że myślałem o ich zbudowaniu. Raczej żeby po prostu pokazać te wynalazki. Do tej pory myślałem raczej o zlutowaniu superheterodyny Harry'ego Lythalla. I nawet tak się złożyło że mam komplet lamp.
http://www.sm0vpo.com/rx/tube-rx.htm
W sumie do SimpleX-a też, oprócz 6CG7 (wstawi się 6N1P) i kwarcu. Z kwarcami to ja jeszcze nic nie robiłem radiowego, tylko jakieś mierniczki na mikrokontrolerach. No i te dławiki w.cz. 1 czy 2,5mH, z nimi zawsze kłopot.
Sprawdzę czy mam handbooka akurat z tego roku, bo jakiś przedwojenny mam na pewno... gdzieś... tylko gdzie...

[MarekSCO]

fugasi
Ta heterodyna Lythalla jest zrobiona trochę "od linijki"...
Ba ! "Trochę" Ona jest zrobiona z iście niemieckim poczuciem humoru...
Odradzał bym... Tu się umordujesz tylko...
Radio owszem będzie działało, ale...
Ty będziesz się potem długo zastanawiał w jakim właściwie celu wymyślono superheterodynę...
Serio - dokładnie tak będzie...
Bo tutaj nie wykorzystujemy nawet dziesiątej części dobrodziejstw jakie daje nam ten znakomity wynalazek...
Mało zobaczysz po prostu

Właśnie... Skojarzyło mi się...
O te "bibuły" pytałeś...
Taki przykład...
W tym wątku tyczacym mojego potworka na scalakach i diodzie:
viewtopic.php?f=48&t=24688
Tomek Janiszewski pyta:
"Ale po co tam filtr aktywny "T-podwójne"? Daje on ostry rezonans dla jednej tylko częstotliwości."
W sumie to ma rację...

A w tych "bibułach" pisano nie tylko o tym z jaką dokładnością trzeba by wykonać filtr TT
na częstotliwość rzędu kilku kHz, żeby uzyskać naprawdę stromy kształt...
Również o tym jak ten kształt się zmieniał w zależności od założonej tolerancji elementów...
Wartości rezystora w sprzężeniu wzmacniacza operacyjnego...
A wszystko podparte praktycznymi realizacjami dokładnie przetestowanymi i opomiarowanymi...
Co w konsekwencji doprowadziło do tego, że w stopniach małej częstotliwości odbiorników SSB
( Tak SSB ) zaczynały pojawiać się filtry TT z regulowaną selektywnością
Rozumiesz ? Ktoś sobie pomyślał, że skoro nie uda się wykonać szerokiego filtru o stromych zboczach, to...
Zbudujmy doskonały wąski i spróbujmy go zepsuć...
No i sprawdził tą ideę
Tam drukowano nie tylko kompletne dokumentacje niesztampowych amatorskich rozwiązań...
Ale też efekty i opisy takich radioamatorskich "badań naukowych"...
I to poza jakąkolwiek cenzurą...

Naprawdę zastanów się nad takim superem skróconym... To łatwo zbudować i modyfikować...
"Odpala" jak to powiadają "od pierwszego kopa"... Tzn włączasz zasilanie i od razu coś świszczy piszczy rzęzi
Zostaje Ci tylko rzecz ustabilizować
A przede wszystkim wszystko tam widać jak na dłoni
Co i jak działa
Pozdrawiam

PS: Tak te cewki jeszcze i ich motanie...
Widzisz... Znowu wracam do tego przykładu z filtrem TT...
Jest trochę tak. żeby taki filtr kwarcowy dobrze działał, to wystarczy by obwody stroiły na odpowiedniej
częstotliwości...
Żeby działał doskonale musisz już zacząć uwzględniać stosunek L/C ( w odniesieniu do parametrów zastępczych rezonatora )
Więc może od razu nastaw się na kilkukrotne motanie cewek
Tam naprawdę wiele możesz zobaczyć I naprawdę daje się to ulepszać na setki sposobów
Po prostu budujesz ciągle jedno radio, za każdym razem inne...

[fugasi]

Bo tutaj nie wykorzystujemy nawet dziesiątej części dobrodziejstw jakie daje nam ten znakomity wynalazek...
Mało zobaczysz po prostu

Mógłbyś o tych dobrodziejstwach trochę napisać? Bo ja to patrząc na same schematy takich rzeczy nie wychwytuję. Wiem tylko o oczywistych przewagach jakie super ma nad odbiornikiem reakcyjnym, że w ogóle najlepiej byłoby żeby w tym ostatnim wszystkie funkcje (takie jak detekcja, mnożnik dobroci) były rozdzielone itp. ale żeby dopatrywać się takich rzeczy między odb. superheterodynowymi to już nie bardzo.
W nawiązaniu do SimpleX-a trochę jest napisane np. tutaj: http://home.comcast.net/~btse1/vintrad/hb/1960s.htm
BTW sporo wersji miał ten odbiornik:

Several versions of the Simplex Super were published over its lifespan. The 1958 through 1961 version uses a single-tuned RF input circuit; later, a double-tuned circuit was incorporated. The 1958 version uses regeneration in the i.f. stage via a Colpitts circuit to add selectivity. The 1960-63 version uses a single 1700 kHz crystal in the i.f. to achieve the same end. The 1965 version reverts to a regenerative i.f., again in a Colpitts configuration but differing in its details from the 1958 version.