EL84 czy z nim wszystko dobrze ?

arturdiy · Post autor: **arturdiy** » śr, 9 maja 2007, 20:49

Witam,

Przymierzam sie do pierwszego mojego wzmacniacza. Jako, że mam kilka lamp i wśród nich są 4 EL84 postanowiłem zrobić na nich właśnie wzmacniacz. Ma to być wersja 'Hi-Fi', czyli ultralinear P-P. W założeniu ma być to układ jak najprostszy. Po przeanalizowaniu schematów dostępnych w sieci rozrysowałem układ jak na zdjęciu. Co do stopnia mocy i odwracacza fazy to jestem już na 99% pewien, że tak ma być, jednak nie jestem do końca przekonany, czy na wejściu powinna być, czy tez nie pierwsza trioda. Trochę się obawiam zbyt małej czułości wzmacniacza bez niej. Pytanie mam, czy poniższy układ jest poprawny, czy wartości elementów nie wymagają zmiany ? Czy potrzebny jest rezystor 6k2 w zasilaniu stopnia pierwszego ? Na wejściu jest rzecz jasna jeszcze potencjometr głośności 47kOhm. Czy rezystory anodowe w odwracaczu fazy powinny być równe ? Spotkałem się ze schematami, gdzie jeden ma 82kOhm, drugi 100kOhm. Czy warto zastosować w pierwszym stopniu układ Aikido ? Czy Aikido ma zastosowanie tylko dla odwracacza fazy z dzielonym obciążeniem ?

Artur

Airnox · Post autor: **Airnox** » śr, 9 maja 2007, 21:19

Jesli moge cos dodac... Do katod pentod dalbym jakis kondensator (powiedzmy 220uF) i rownolegle do niego rezystor (jaki to nie wiem niestety). Co do reszty to jesli bedzie jeszcze preamp to powinno starczy ta jedna polowka. Obwody anody, siatki 1, katody dla obu pentod (sama koncowka bez odwracacza) powinny byc identyczne. Tak mi sie wydaje, jesli sie myle to prosze o poprawe

Pozdrowienia
Airnox

eS · Post autor: eS » śr, 9 maja 2007, 21:49

Airnox pisze:Jesli moge cos dodac... Do katod pentod dalbym jakis kondensator (powiedzmy 220uF) i rownolegle do niego rezystor (jaki to nie wiem niestety). Co do reszty to jesli bedzie jeszcze preamp to powinno starczy ta jedna polowka. Obwody anody, siatki 1, katody dla obu pentod (sama koncowka bez odwracacza) powinny byc identyczne. Tak mi sie wydaje, jesli sie myle to prosze o poprawe

Pozdrowienia
Airnox

ale to jest końcówka z polaryzacją stałą - dla niej nie daje się członu Rk/Ck dla lamp końcowych (czasem widuję 1R w katodach). masz na myśli zapewne polaryzację automatyczną - tam główną role odgrywa Rk.

Vault_Dweller · Post autor: **Vault_Dweller** » śr, 9 maja 2007, 21:56

Czy ja tam widzę -40V na biasie? ZA DUŻO! -12 do -15V w zupełności wystarczy. Poza tym pierwszy stopień jest niepotrzebny o ile nie chcesz otrzymać czułości kilkunastu mV- zazwyczaj w sprzęcie Hi-Fi stosuje się 0,1 do 0,5V na wejściach liniowych.

atom · Post autor: **atom** » śr, 9 maja 2007, 22:11

- "przede wszystkim" to potencjometr pomiędzy rezystorami 100k polaryzującymi siatki sterujące nic nie robi....... Deczko lepiej byłoby zwiększyć te 100k do przynajmniej 220k, a kondensatory 680nF zmniejszyć na 220nF. Przy R=10k (long tail) to właśnie rezystory anodowe w odwracaczu powinny mieć odpowiednio różne wartości - mniejszą w pierwszej triodzie, większą - w drugiej.

arturdiy · Post autor: **arturdiy** » śr, 9 maja 2007, 22:18

Napięcie biasu 40V to mój 'skrót myślowy'. Ma być osobne uzwojenie transformatora na ok. 35-40V/50mA i mały układzik na diodzie obniżający to napięcie.
Jeśli faktycznie z triodą wejściową czułość będzie rzędu mV, to z niej zrezygnuję i dam sygnał z potencjometru głośności na wejście invertera.

Rozważam też zastosowanie układu regulacji barwy dźwięku. W którym miejscu go 'wsadzić' ?. Czy po jego zastosowaniu użyteczna będzie jednak ta wejściowa trioda (wzmocni straty regulatora) ?

Pyra · Post autor: **Pyra** » czw, 10 maja 2007, 08:38

Bardzo ważna rzecz, jeśli chcesz mieć sprzeżenie zwrotne, to musisz drugi koniec uzwojenia wtórnego połączyć do masy, inaczej nici....

Regulator barwy najlepiej umieścić w osobnym stopniu, najlepiej go sterować ze źródła o niskiej oporności wyjściowej np. wtórnika. Pamiętaj tylko, że nie może być objęty globalnym sprzężeniem zwrotnym.

Czy te EL84 to są napewno dwie pary? Jeśli ich parametry będą się sporo różnić możesz mieć kłopoty z "odbrumieniem" wzmacniacza..

Pozdrawiam

PS: To 6k2 może być ale wydaje mi się, że 10uF we filtrze, może być trochę mało...

barbie · Post autor: **barbie** » czw, 10 maja 2007, 09:01

Witaj!

Rozumiem, że potencjometrem w siatkach chcesz regulować (w małym zakresie) symetrię stopnia końcowego. Zwróć jednak uwagę, że ta regulacja tworzy dzielnik także dla zmiennego napięcia sterującego lampy końcowe (wraz z impedancją nienarysowanego zasilacza napięcia siatek).

Regulację BIAS będziesz miał pewne w zasilaczu ?
Lepiej więc chyba regulować tą symetrię kręcąc dwoma potencjometrami z osobna, a wyjścia na siatki zablokować kondensatorami dla składowej zmiennej. Wtedy regulacja będzie rzeczywiście statyczna.
Ewentualnie możesz zablokować końce potencjometru kondensatorami do masy. Wtedy też regulacja będzie dotyczyć wyłącznie napięcia stałego.

arturdiy · Post autor: **arturdiy** » czw, 10 maja 2007, 14:00

Witaj barbie,

W końcu stanęło jednak na EL84. Potem może EL34...
Co do polaryzacji - układ pierwszy to typowy z Marshalla, drugi znalazłem w sieci. Wydał mi się trochę lepszy, bo regulacja jest nie w zasilaczu (tutaj jedynie reguluje się napięcie ogólne podawane na pentody) a w układzie siatek można regulować dokładniej symetrię. Ale chyba jednak lepiej zastosować również regulację bias na +- oraz symetrii, czyli dwa potencjometry (jak w Marshallu oraz układzie drugim - rysunek polaryzacja2). Dorysowałem te kondensatory do potencjometru - o nie chodziło ? Dla składowej zmiennej po inwerterze rezystancja zasilacza biasu (która jest raczej mała) mogła by powodować duże obciążenie inwertera i niedostateczne wysterowanie pentod. Dobrze rozumuję ?

atom · Post autor: **atom** » czw, 10 maja 2007, 14:08

Chyba jednak powinieneś "doczytać". Nadal brniesz. A co gorsza lekceważysz porady. Bez sensu ta pisanina.....

Boguś · Post autor: **Boguś** » czw, 10 maja 2007, 14:12

Tom Ci napisał ze ten potencjometr nic tam nie robi , a skoro tak go tam uparcie wstawiasz to chociaz powiedz, wzgledem czego on ten "bias" reguluje ?

Piotr · Post autor: **Piotr** » czw, 10 maja 2007, 14:16

1. Jak już zauważyli koledzy, potencjometr w układzie polaryzacji siatek lamp mocy nic nie robi. Najlepiej zapewnić każdej lampie osobną regulację.

2. W przyadku EL84 nie widzę żadnej przewagi układu o stałej polaryzacji nad tym z polaryzacją automatyczną. Szczególnie w zastosowaniu hi-fi.

3. Pierwszy stopień jest jak najbardziej potrzebny dla właściwego działania sprzężenia zwrotnego, jednak nie musi on mieć dużego wzmocnienia. Spokojnie wystarczy połówka ECC82, albo 6SN7. Również dzielenie Rk jest zbędne.

4. Wspólny Rk odwracacza jest stanowczo za mały. Dla dobrego działania układu powinien on być co najmniej równy Ra.
Polecam sprzężenie bezpośrednie takiego odwracacza z pierwszym stopniem.

5. Obliczyłeś już stopień końcowy? Jaki procent odczepu zastosujesz?

atom · Post autor: **atom** » czw, 10 maja 2007, 14:19

I nie rysuj "elektrolitów" 'odwrotnie' bo jeszcze ktoś pomyśli, że tak ma być......

arturdiy · Post autor: **arturdiy** » czw, 10 maja 2007, 14:31

Jakie to towarzystwo obrażalskie. Pytam tylko. Chyba Wy macie większą wiedzę i dlatego przedstawiam układ pod krytykę. Byleby była budująca, a nie w stylu układ zły bo zły.
Elektrolity są narysowane niepoprawnie. Oczywiście "na górze" jest minus.

Czy tutaj potencjometr też nic nie robi? :
http://ecclab.com/start.php3?ID=2

"Praktyczne wykorzystanie lamp 6П3C-E, wzmacniacz opracowany przez Krzyśka Modlińskiego."

Piotr · Post autor: **Piotr** » czw, 10 maja 2007, 14:36

arturdiy pisze:Czy tutaj potencjometr też nic nie robi? :
http://ecclab.com/start.php3?ID=2

"Praktyczne wykorzystanie lamp 6П3C-E, wzmacniacz opracowany przez Krzyśka Modlińskiego."

Zwróć uwagę na rezystory 510k