Z innej beczki - mikrofonujący tranzystor o_O

[Piotr]

Czy widzieliście kiedyś mikrofonujący tranzystor? Muszę powiedzieć, że zdziwiło mnie to wyjątkowo. Nie chodzi tutaj o jakąś przerwę, która powstaje pod wpływem drgań. Pukając w ten tranzystor słyszę w głośniku piękny dźwięk z lekkim pogłosem, zupełnie jak w przypadku mikrofonuącej lampy

[MarekSCO]

Piotr
Ja widziałem wielokrotnie Ale tylko w generatorach i układach w.cz.
Gdzie jak wiesz miało to związek ze zmianą częstotliwości pracy układu...
Domyślam się, że masz to we wzmacniaczu m.cz. o sporym wzmacnieniu ?

[Piotr]

Domyślam się, że masz to we wzmacniaczu m.cz. o sporym wzmacnieniu ?

Tak. Konkretnie w Peaveyu KB100.

[MarekSCO]

A sprawdzałeś, czy aby się nie wzbudził gdzieś wyżej ?
Może detekcja na kolejnych elementach aktywnych następuje...
Bo ja wiem...

[Piotr]

A sprawdzałeś, czy aby się nie wzbudził gdzieś wyżej ?
Może detekcja na kolejnych elementach aktywnych następuje...
Bo ja wiem...

Nie bardzo ma gdzie. Ten tranzystor jest bardzo blisko wyjścia (trzeci stopień od końca). Poza tym wszystko jest w porządku. Tylko jak w niego puknąć, albo nawet w obudowę, to mamy efekty specjalne

[MarekSCO]

Może weź mu podłącz wejście oscyloskopu na obciązenie i puknij...
Przypomniałem sobie, że miałem podobne dziwne zjawiska z tranzystorami pracującymi w stabilizacji termicznej wzmacniaczy... Ale po wymianie tranzystora na inny egzemplarz zjawisko ustępowało... Mi to wygląda na wzbudzenie...

[Piotr]

po wymianie tranzystora na inny egzemplarz zjawisko ustępowało...

To zdecydowanie najprostsza i najskuteczniejsza metoda. Właśnie ją zastosowałem
Oczywiście teraz wszystko gra jak należy.
Ale zdziwiło mnie samo zjawisko - nie sądziłem, że tranzystory mogą być podatne na pukanie. Jak można to wytłumaczyć?

[MarekSCO]

A bo ja wiem... Mi przychodzi do głowy tylko dwa wyjaśnienia...
Albo wzmacniacz oscyluje, albo jakaś mechaniczna usterka w strukturze tranzystora...

[masater]

Może posmarowany był tą audiofilską maścią "dającą tranzystorom lampowe brzmienie"

[Piotr]

A bo ja wiem... Mi przychodzi do głowy tylko dwa wyjaśnienia...
Albo wzmacniacz oscyluje, albo jakaś mechaniczna usterka w strukturze tranzystora...

Wzmacniacz nie oscylował, a przynajmniej nie objawiało się to na jego wyjściu. Jedynie sygnał, szum, brum i mikrofonowanie.
Natomiast ciężko jest mi sobie wyobrazić taką usterkę struktury, która spowodowałaby inne skutki, niż "zerojedynkowe", czyli działa / nie działa. A tutaj powstawał piękny, analogowy sygnał

Może posmarowany był tą audiofilską maścią "dającą tranzystorom lampowe brzmienie"

W piweju? Na szczęście muzycy nie lecą jeszcze na audiofilskie wynalazki

[wmalec]

A bo ja wiem... Mi przychodzi do głowy tylko dwa wyjaśnienia...
Albo wzmacniacz oscyluje, albo jakaś mechaniczna usterka w strukturze tranzystora...

Miałem kiedyś taki przypadek z BD 135. Wzmacniacz kilka lat leżał na strychu i był wystawiony na niskie i wysokie temperatury. Prawdopodobnie plastik obudowy odkleił się od metalowej wkładki i puknięcie w obudowę dawało opisywane wcześniej efekty.

[jethrotull]

Na szczęście muzycy nie lecą jeszcze na audiofilskie wynalazki

Myślenie o technicznych aspektach dźwięku w kategoriach voodoo jest wśród muzyków chyba jeszcze bardziej rozpowszechnione niż wśród melomanów.

[taboret1]

Na szczęście muzycy nie lecą jeszcze na audiofilskie wynalazki

Nie wiem czy nadal one tam (na stronie Labogi) są, ale polecam poczytać opinie muzyków na temat ich kabli...

[Piotr]

Myślenie o technicznych aspektach dźwięku w kategoriach voodoo jest wśród muzyków chyba jeszcze bardziej rozpowszechnione niż wśród melomanów.

Nie wiem czy nadal one tam (na stronie Labogi) są, ale polecam poczytać opinie muzyków na temat ich kabli...

No dobrze, poddaję się. Z deszczu pod rynnę
Powinienem chyba rozdać lampy ubogim i zaszyć się w jakimś klasztorze...

[Romekd]

Witam.

Natomiast ciężko jest mi sobie wyobrazić taką usterkę struktury, która spowodowałaby inne skutki, niż "zerojedynkowe", czyli działa / nie działa. A tutaj powstawał piękny, analogowy sygnał

Piotr, jedną z mniej typowych usterek tranzystorów, szczególnie tych, które na skutek traconej w nich mocy ulegają dużym zmianom temperatury, jest obrywanie się doprowadzeń od struktury krzemowej. Usterka powstaje najczęściej po dłuższym czasie eksploatacji tranzystora, a jej przyczyna tkwi w istnieniu różnic rozszerzalności cieplnej poszczególnych jego elementów (epoksydowej obudowy, wyprowadzeń, struktury krzemowej, oraz blaszki, na której struktura jest zamocowana). Przy zmianach temperatury wewnątrz tranzystora powstają naprężenia, które z czasem doprowadzają do powstania mikropęknięcia. Przerwa (wywołująca zwiększoną oporność między strukturą, a doprowadzeniem bazy, lub emitera) jest tak mała, że tranzystor może stać się wrażliwy na wstrząsy, lub mechaniczne oddziaływanie na obudowę. Niekiedy przerwa ustępuje (krótkotrwale) po dotknięciu jednego z wyprowadzeń tranzystora końcówką pomiarową miernika, lub nawet śrubokrętem. Dlatego ciężko znaleźć przyczynę usterki, bo potrafi nagle ustąpić i urządzenie przez dłuższy czas zachowuje się całkiem poprawnie. Jedynym sposobem na trwałe usunięcie usterki jest wymiana tranzystora.

Pozdrawiam,
Romek