Wzmacniacz lampowy Retron-1

[CHOPIN66]

Podłączyłem oscyloskop i oscylacje są na 0,02mS i widzę 8 do 16 okresów czyli jakie 500kHz do 1MHz. Spróbuję najpierw z kondensatorem 100pF blokującym S1 do masy.

---
edit-ort. (Ola)

[Ola Boga]

Spróbuję najpierw z kondensatorem 100pF blokującym S1 do masy.

A przypomnisz schemat? Bo wątek zrobił się dość długi...

[CHOPIN66]

Wygląda jak by wzbudzała się EF12 Rezystor 100R w S2 AL4 nic nie zmienił , pomiar na S1 AL4 wykazał obecność sinusa o Vpp ok.10V. Wstawienie w S2 100R nic nie zmienia. Sprawdzę jeszcze jakie dałem rezystory antyparazytowe w S1 AL4 i EF12- 100R czy 1k .Sprawdziłem jest 1k.

[Marek7HBV]

Podłączenie wzmacniacza wskaznika do siatki stopnia wejściowego, to proszenie się o kłopoty. I te astronomiczne pojemności kondensatorów dla których dwukilowy transformator wyjściowy może okazać się za lekki.

[CHOPIN66]

Podłączenie wzmacniacza wskaznika do siatki stopnia wejściowego, to proszenie się o kłopoty. I te astronomiczne pojemności kondensatorów dla których dwukilowy transformator wyjściowy może okazać się za lekki.

Kondensatory sprzęgające w wersji z EF12 mają odpowiednio 220n w S1 EF12 i 100nF w S1 AL4. Transformatory mają co najmniej 5k . w obecnej wersji oczka są nie obecne. Schemat dałem dla przypomnienia na prośbę Ola Boga. W różnice to lampy EF12 za AF7 , 5C4S za AZ1 i brak oczek a co za tym idzie brak wzmacniacza wskaźnika

[Marek7HBV]

Podłączenie wzmacniacza wskaznika do siatki stopnia wejściowego, to proszenie się o kłopoty. I te astronomiczne pojemności kondensatorów dla których dwukilowy transformator wyjściowy może okazać się za lekki.

Kondensatory sprzęgające w wersji z EF12 mają odpowiednio 220n w S1 EF12 i 100nF w S1 AL4. Transformatory mają co najmniej 5k . w obecnej wersji oczka są nie obecne. Schemat dałem dla przypomnienia na prośbę Ola Boga. W różnice to lampy EF12 za AF7 , 5C4S za AZ1 i brak oczek a co za tym idzie brak wzmacniacza wskaźnika

Czyli schemat jest tylko poglądowy i można go nie analizować? Co do dwukilowego transformatora to faktycznie chodziło mi o jego rozmiary { wagę} i powinienem napisać dwukilogramowego ze względu na przenoszenie dołu pasma przez wzmacniacz o takich pojemnościach sprzęgających. Obecne zródła sygnału bez problemy dostarczają sygnały o częstotliwości kilkunastu Hz o dużej amplitudzie i taki wzmacniacz wyposażony w raczej lichy transformator będzie miał duży poziom zniekształceń. Rozwiązania audiofilskie stosują wysokiej jakości transformatory o dolnej częstotliwości kilku Hz lub nie posiadają USZ.

[elektron6]

Pytanie bo czasami powtarza się temat wielkości kondów sprzegajacych stopnie lampowe.
Jakie max. wartości można stosować 220nF? 470? 1 uf?
W jaki sposób na słuch ocenić, iż kondensator ma za dużą pojemność? Co się zadzieje z dzwiękiem ?

[Romekd]

Czołem.

Pytanie bo czasami powtarza się temat wielkości kondów sprzegajacych stopnie lampowe.
Jakie max. wartości można stosować 220nF? 470? 1 uf?

Pojemność kondensatorów sprzęgających w dużym stopniu uzależniona jest od rezystancji wejściowej stopnia występującego za kondensatorem. Kondensator stanowi element filtru górnoprzepustowego, więc jego pojemność musi być dostosowana do rezystancji w obwodzie, gdyż przy zbyt niskiej pojemności zostanie obcięta część pasma w zakresie najniższych (niskich lub nawet średnich) częstotliwości. Błędem jednak jest obliczanie pojemności wszystkich kondensatorów sprzęgających na jedną częstotliwość graniczną, równa np. 20...40 Hz, gdyż w ten sposób filtry, które wraz z rezystancjami kondensatory te stworzą będzie miał dolną częstotliwość graniczną znacznie wyższą od częstotliwości granicznej każdego ze stopni. Błędem jest również stosowanie kondensatorów o pojemności przesadnie wysokiej, gdyż wówczas czas trwania "stanów przejściowych" (czas ustalania się równowagi), wynikających z dłuższego ładowania się pojemności w układzie bardzo się wydłuży.

W jaki sposób na słuch ocenić, iż kondensator ma za dużą pojemność? Co się zadzieje z dzwiękiem ?

Zbyt niska pojemność kondensatorów sprzęgających spowoduje, że "na słuch" subiektywnie zaczniemy odczuwać wyraźny spadek poziomu tonów niskich (basów), jednak zbyt wysoka pojemność tych kondensatorów może też spowodować, że układ zacznie furkotać, czyli oscylować w zakresie bardzo niskich częstotliwości, czego powodem będzie sprzężenie poszczególnych stopni wzmacniacza przez wspólny zasilacz napięcia anodowego oraz niższą reaktancję indukcyjnościową transformatora wyjściowego (większe obciążenie lamp końcowych w zakresie tonów niskich). Możemy to subiektywnie usłyszeć jako niskoczęstotliwościową modulację dźwięku lub warczenie wzmacniacza w pewnych sytuacjach.

Pozdrawiam
Romek

[Ola Boga]

Błędem jednak jest obliczanie pojemności wszystkich kondensatorów sprzęgających na jedną częstotliwość graniczną, równa np. 20...40 Hz, gdyż w ten sposób filtry, które wraz z rezystancjami kondensatory te stworzą będzie miał dolną częstotliwość graniczną znacznie wyższą od częstotliwości granicznej każdego ze stopni.

To prawda, natomiast nawet jeżeli przyjmie się odpowiednio niższą częstotliwość, to warto mimo wszystko "rozsunąć" częstotliwości graniczne poszczególnych stopni, aby uniknąć kumulacji przesunięć fazowych i co za tym idzie, ryzyka wzbudzenia przy globalnym sprzężeniu zwrotnym.
Mówiąc w uproszczeniu, dobrze jest, kiedy częstotliwość graniczna, zarówno dolna, jak i górna, jest wyznaczana przez jeden, łatwy do przewidzenia i kontrolowania punkt, a pozostałe punkty ograniczające częstotliwość i przesuwające fazę, powinny być odpowiednio "szerzej", żeby ich działanie nie zachodziło na siebie.

Co do samego wzmacniacza, to jeżeli wszystkie lampy mają rezystory antyparazytowe blisko wyprowadzeń siatek pierwszych i nie ma ewidentnych miejsc w montażu, gdzie mogłyby powstawać szkodliwe sprzężenia, to można ewentualnie spróbować rezystorów antyparazytowych w drugich siatkach albo w anodach lamp mocy (rzędu 10-22R). Ale to już szukanie po omacku...

[CHOPIN66]

Co do samego wzmacniacza, to jeżeli wszystkie lampy mają rezystory antyparazytowe blisko wyprowadzeń siatek pierwszych i nie ma ewidentnych miejsc w montażu, gdzie mogłyby powstawać szkodliwe sprzężenia, to można ewentualnie spróbować rezystorów antyparazytowych w drugich siatkach albo w anodach lamp mocy (rzędu 10-22R). Ale to już szukanie po omacku...

Rezystory antyparazytowe mam przy samych podstawkach + kilka cm przewodu łączącego z płytką . Założyłem wzbudzanie bo amplituda i częstotliwość jest za duża jak na brum , 10Vpp jest obecne na S1 AL4 a to sugeruje ,że wychodzi ze stopnia na EF12 i występuje tylko w jednym kanale. Zasilacz jest identyczny jak na schemacie , z tym ,że dołożony jest dławik 10H 125mA DC a uzwojenia żarzenia są symetryczne więc o brumie raczej nie ma mowy.

[CHOPIN66]

Przyczyną wzbudzania jest stopień na EF12- wyjęcie lampy ucisza kanał. W obecnym układzie:
R9 100k ( anodowy EF12)
R1 1M ( siatka 2 EF12 )
R4+R2 470R+ 2,7k =ok 3.3k (szeregowo - dzielnik w katodzie EF12)

Rezystor katodowy i S2 wstawione na podstawie tabeli datascheat EF12 Philipsa z 1938.
Pomoże ktoś z tym wzbudzaniem ?

[Marek7HBV]

To samo można powiedzieć po wyjęciu EL.

[CHOPIN66]

To samo można powiedzieć po wyjęciu EL.

No nie do końca- pomiaru dodokonywałem na uzwojeniu wtórnym TG i na S1 AL jeśli wyjmuję EF12 i wzbudzanie znika to jest jasne , że odpowiada za nie stopień na EF12 a nie AL4. gdyby wzbudzała się AL4 to nie było by przebiegu na S1 AL4 a był by obecny na wtórnym TG.

[Romekd]

Czołem.

To samo można powiedzieć po wyjęciu EL.

No nie do końca- pomiaru dodokonywałem na uzwojeniu wtórnym TG i na S1 AL jeśli wyjmuję EF12 i wzbudzanie znika to jest jasne , że odpowiada za nie stopień na EF12 a nie AL4. gdyby wzbudzała się AL4 to nie było by przebiegu na S1 AL4 a był by obecny na wtórnym TG.

A czy prób dokonywałeś po odłączeniu pętli sprzężenia zwrotnego czy z działającym sprzężeniem? Wzbudzenie nie koniecznie może powstawać w obwodach lampy EF12, a może np. powstawać przy uruchomionym całym wzmacniaczu. Zobacz czy na pinie siatki pierwszej lampy końcowej będziesz miał przebieg wzbudzenia po odłączeniu pętli sprzężenia zwrotnego oraz czy wzbudzenie będzie obecne na anodzie EF12 gdy wyjmiesz z podstawki lampę końcową.
Naprawiając kiedyś wzmacniacz Marshall 20/20 zaobserwowałem mniejszą moc wyjściową w jednym z kanałów oraz duże zniekształcenia. Na wyjściu uszkodzonego kanału amplituda sygnału była nico niższa i dodatkowo przebieg ten był silnie odkształcony. Pomiary oscyloskopowe wykazały, że sygnał był już mocno zniekształcony na siatkach pierwszych lamp mocy, co sugerowało, że zniekształcenia te mogą powstawać już we wcześniejszych stopniach, jednak amplitudy tych sygnałów były wyższe niż w sprawnym kanale, co wskazywało na uszkodzony transformator głośnikowy. Po jego wymianie zniekształcenia na siatkach lamp mocy zanikły, a wzmacniacz okazał się w pełni sprawny. Tak więc pozory czasem mylą...

Pozdrawiam
Romek

[CHOPIN66]

Czołem.

To samo można powiedzieć po wyjęciu EL.

No nie do końca- pomiaru dodokonywałem na uzwojeniu wtórnym TG i na S1 AL jeśli wyjmuję EF12 i wzbudzanie znika to jest jasne , że odpowiada za nie stopień na EF12 a nie AL4. gdyby wzbudzała się AL4 to nie było by przebiegu na S1 AL4 a był by obecny na wtórnym TG.

A czy prób dokonywałeś po odłączeniu pętli sprzężenia zwrotnego czy z działającym sprzężeniem? Wzbudzenie nie koniecznie może powstawać w obwodach lampy EF12, a może np. powstawać przy uruchomionym całym wzmacniaczu. Zobacz czy na pinie siatki pierwszej lampy końcowej będziesz miał przebieg wzbudzenia po odłączeniu pętli sprzężenia zwrotnego oraz czy wzbudzenie będzie obecne na anodzie EF12 gdy wyjmiesz z podstawki lampę końcową.
Naprawiając kiedyś wzmacniacz Marshall 20/20 zaobserwowałem mniejszą moc wyjściową w jednym z kanałów oraz duże zniekształcenia. Na wyjściu uszkodzonego kanału amplituda sygnału była nico niższa i dodatkowo przebieg ten był silnie odkształcony. Pomiary oscyloskopowe wykazały, że sygnał był już mocno zniekształcony na siatkach pierwszych lamp mocy, co sugerowało, że zniekształcenia te mogą powstawać już we wcześniejszych stopniach, jednak amplitudy tych sygnałów były wyższe niż w sprawnym kanale, co wskazywało na uszkodzony transformator głośnikowy. Po jego wymianie zniekształcenia na siatkach lamp mocy zanikły, a wzmacniacz okazał się w pełni sprawny. Tak więc pozory czasem mylą...

Pozdrawiam
Romek

Wzbudzanie jest zarówno przy włączonym USZ jak i bez USZ
Po wyjęciu AL4 brak przebiegu na S1 AL4. Wejście wzmacniacza odłączone. Trochę to dziwne , żeby uszkodzony był transformator głośnikowy - tym bardziej , że słychać pisk po podłączeniu kolumny głośnikowej .