EBL21 PP UL parametry transformatora głośnikowego

[pawlik118]

Łatwo mi teoretyzować praktyka jest zwykle trudniejsza. Dziękuję za merytoryczną rozmowę. Biorę się za przeliczenia transformatora.

[pawlik118]

Witam.
Umknęło mi to o czym wspomniał Kolega Marek 7HBV. Ale zamiast męczyć się z układem UL i dywagować ile procent powinien mieć, zbudować stopień mocy w trybie pentodowym ze sprzężeniem w katodzie. Układ uzwojeń transformatora zmieni się niewiele, bo zamiast odczepu UL będziemy mieli oddzielne uzwojenie włączone w obwód katody. Natomiast siatki S1 będą mieć stały minus. Oddziaływanie na pracę lampy podobne jak UL.
Pozdrawiam.

To chodzi o układ znany pod nazwą q.u.a.d. ? Poczytam o tym, bo to może być jeszcze lepsze rozwiązanie. Ale znów te przekładnie transformatora..

[kubafant]

Rozwiązanie jest zdecydowanie lepsze, bo USZ działa na obie siatki, a nie tylko na siatkę ekranującą jak w UL. Wykonanie transformatora zmienia się niewiele - i tak potrzeba dzielić uzwojenie anodowe na sekcje, jedynie nie wszystkie łączy się ze sobą w szereg, a w dwa zespoły - jeden dla anod i jeden dla katod. Utrudnione jest sterowanie taką końcówką, ze względu na bardzo zwiększone zapotrzebowanie na amplitudę sygnału sterującego. Tutaj już kołyska na ECH21 nie zda egzaminu...
Potrzebny jest inwerter fazy, pozwalający na uzyskanie dużego napięcia wyjściowego. Może to być kołyska albo inwerter różnicowy. Osobiście preferuję ten drugi, bo mimo mniejszego wzmocnienia dostarcza sygnału o mniejszych i, co może istotniejsze, równomiernych zniekształceniach z obu wyjść.

W moim przekonaniu pomysł nie jest wart realizacji. To znaczy QUAD jak najbardziej, ale nie z loktalami. Ani nie ma to nic wspólnego z epoką, ani parametry nie będą najlepsze z możliwych. Zwłaszcza przy zastosowaniu sterowania z ECH21 będą marne (za niskie napięcie wyjściowe). Można ją zastąpić zdecydowanie lepszą duotriodą nowalową w rodzaju ECC81 albo ECC83, ale wtedy już tylko krok od zastąpienia EBL21 - EL84 albo EL34 i uzyskania naprawdę wysokich lotów wzmacniacza. Natomiast pożenienie EBL21 z ECC... to szpetny mezalians.

Słowem: albo budować wzmacniacz na loktalach z użyciem rozwiązań technicznych, które są do nich adekwatne, albo budować układ zawierający wyrafinowane rozwiązania techniczne, na lampach nowszych generacji, osiągających lepsze parametry i przeznaczonych do tego. Próbując to pożenić uzyskuje się nic - czyli ani autentycznego uroku loktali nie będzie, ani epoki, ani wysokich parametrów. Taka jest moja opinia, Kolega zrobi według uznania.

Pozdrawiam,
Jakub

[faktus]

Witam.
Kolego Pawlik 118 obejrzy ten układ na YT
https://www.youtube.com/watch?v=jGr2HXS ... L&index=25
Pozdrawiam.

[OTLamp]

Ani nie ma to nic wspólnego z epoką..

Tak się akurat składa, że pierwszy komercyjny wzmacniacz tego rodzaju - Quad I był na lampach jeszcze starszych technologicznie: 2x EF36 lub EF37A, 2x KT66 i GZ32. Wszystkie są lampami oktalowymi spłaszczowymi, w odróżnieniu od późniejszych talerzykowych. Poza prostowniczą, wprowadzone w drugiej połowie lat 30. A akurat polska EF21 to jest EF36 z cokołem loktalowym.

[AZ12]

Witam

Ani nie ma to nic wspólnego z epoką..

Tak się akurat składa, że pierwszy komercyjny wzmacniacz tego rodzaju - Quad I był na lampach jeszcze starszych technologicznie: 2x EF36 lub EF37A, 2x KT66 i GZ32. Wszystkie są lampami oktalowymi spłaszczowymi, w odróżnieniu od późniejszych talerzykowych. Poza prostowniczą, wprowadzone w drugiej połowie lat 30.

KT66 to wzorowana na 6L6 tetroda mocy produkowana w Wielkiej Brytanii.

[Michal_Pol]

No i co wymyśliłeś odnośnie transformatora? Będziesz nawijać sam, zlecisz?
Odnoście UL, to w "zachodnich" źródłach nie natrafiłem na wzory wyliczeń optymalnego umiejscowienia odczepów, gorzej bo wszędzie podają że każda lampa jest inna i dla każdej optimum wyjdzie gdzie indziej.

[pawlik118]

Nie przewiduję nawijania u siebie.
Przyznam szczerze, że jestem trochę zniechęcony, ze względu na trudności które są przede mną.
Na co dzień projektuję elektronikę "tranzystorową", i tu jest łatwiej bo wszystko można przeliczyć, przewidzieć. Z lampami to widzę, że jest trudniej o tyle, że zachodzą inne zależności, na których się nie znam.

Póki co dalej biorę pod uwagę tylko ECH21 + 2xEBL21, więc raczej będzie to klasyczny UL 20% i Ra-a 8K lub 9k. To chyba najlepsze co da się zrobić.
QUAD też mi się podoba(ł), lecz tak jak napisano wcześniej, ECH21 nie zapewni wystarczająco większego napięcia sterującego z małymi zniekształceniami.
W najbliższym czasie nie mam możliwości usiądnięcia przed komputerem, aby dalej o tym pomyśleć.

[Marek7HBV]

QUAD też mi się podoba(ł), lecz tak jak napisano wcześniej, ECH21 nie zapewni wystarczająco większego napięcia sterującego z małymi zniekształceniami.

Także UL wymaga wyższego napięcia wysterowania niż klasyczny PP. Też bawiłem się z ECH21, ale wybrałem rozwiązanie z dwoma EF22. Stosując EF21 można zrobić UL i nawet QUAD o zadowalającej jakości. Ale w przypadku Kolegi ograniczeniem staje się transformator zasilający {żarzenie-wymagane przerobienie napięcia lampy prostowniczej}. Lampy EF21 oferuje Kolega z forum, więc warto przemyśleć jeszcze raz rozwiązanie spójne wyglądem. Najprostsze rozwiązanie to UL sterowany z odwaracacza z dzielonym obciążeniem na pentodzie przerobionej na triodę. Wymagania zasilania takiego rozwiązania są trochę skomplikowane {ale jak już Kolega ma ten TS100} i należałoby uzwojenie lampy prostowniczej powiększyć do 6 V oraz zasilać nim z podwyższonego potencjału lampę odwracacza. Także nadmiar napięcia anodowego z transformatora można wykorzystać stosując dodatkowy stabilizator do zasilania stopni sterujących {w przypadku UL lub QUAD,zwłaszcza}. Całość wymagałaby zastosowania 6 sztuk EF21 {z stopniem wejściowym}. Stosując inny inverter trzeba by zastosować jedną lampę więcej na kanał.

[kubafant]

Najprostsze rozwiązanie to UL sterowany z odwaracacza z dzielonym obciążeniem na pentodzie przerobionej na triodę.

Decydując się na takie rozwiązanie należy pamiętać o maksymalnym dopuszczalnym napięciu między włóknem a katodą, które dla EF22 wynosi 50 V. Przypominam, że optymalny punkt pracy odwracacza fazy z dzielonym obciążeniem jest taki, że połowa napięcia zasilającego odkłada się na lampie (Ua-k), a po 1/4 na rezystorach anodowym i katodowym. Taki punkt pracy dostarcza maksymalnego napięcia wyjściowego przy minimalnych zniekształceniach.

Pozdrawiam,
Jakub

[pawlik118]

Cześć,
Przeczytałem cały wątek viewtopic.php?t=18004&hilit=ebl21&start=135

Z jakiego powodu inwerter ze stopniem wzmacniającym na ECH21 jest uważany za niedobry?
Dla napięcia wyjściowego inwertera ECH21 10Vac uzyskuje się zniekształcenia 0,8% - to chyba całkiem dobrze?
EF22 ma zniekształcenia powyżej 2,5%.

[Marek7HBV]

Obie lampy, jako selektody, niezbyt nadają się do wzmacniacza Hi-Fi. Dlatego dobrze by było zastosować EF21 {których nie mam}. Problemem nie jest zbyt duży procent zniekształceń invertera, lecz kłopotliwe uzyskanie skutecznego USZ obejmującego stopień mocy. W ,,starożytnych,, zastosowaniach taki układ wystarczał, ale obecnie to popularka dla mało wymagających. Można oczywiście próbować skonstruowania bardzo dobrej jakości wzmacniacza, ale byłoby to trudne i nie za bardzo powtarzalne. Pierwsza próba użycia tej lampy pokazała Koledze od czego trzeba zacząć walkę z niedoskonałościami .

[kubafant]

USZ należy doprowadzić na wspólny rezystor katodowy kołyski. Powstaje wtedy niewielkie dodatnie sprzężenie zwrotne, dla triody inwertera, ale wypadkowe sprzężenie jest ujemne.
Druga opcja to równoległe sprzężenie zwrotne na siatkę heptody, ale bardzo obniży się wówczas impedancja wejściowa wzmacniacza.

W ,,starożytnych,, zastosowaniach taki układ wystarczał, ale obecnie to popularka dla mało wymagających.

Z tym się nie zgodzę. Popularka dla mało wymagających to będzie PCL86 SE, jakich pełno. Ten projekt, jako wzmacniacz przeciwsobny już jest o kilka klas wyżej. EBL21 mają względnie dobre parametry jako pentody mocy, a inwerter na ECH21 dostarczy potrzebnego napięcia z niskimi zniekształceniami. Loktale w ogóle nie są pomyślane do konstruowania wzmacniaczy extra-HiFi. Co wcale nie oznacza, że nie warto na nich budować! Sam mam w planach taki właśnie wzmacniacz, EBL21+ECH21, z katalogowym układem inwertera oraz przepiękną AZ4 w zasilaczu. Co z tego, że używając np. EL34 i ECC83 można uzyskać dużo lepszy technicznie wzmacniacz - nie zawsze o to chodzi, żeby bić rekordy zniekształceń. Idąc wszak tą drogą dojdziemy w końcu do wniosku, że w ogóle nie warto robić na lampach, tylko trzeba przesiąść się na krzem.
Najlepszym inwerterem do EBL21, jeżeli ma to mieć ręce i nogi jeżeli chodzi o jakąś spójność, będzie kołyska na ECH21. Jest to rozwiązanie figurujące w każdym katalogu z loktalami.

Pozdrawiam,
Jakub

[Marek7HBV]

Nie zabraniam powielać klasyka, ale po co UL czy QUAD?

[kubafant]

W zupełności się z Tobą zgadzam Marku