Wtórnik White'a na PL83 .

[CHOPIN66]

Jestem w trakcie budowy budowy OTL'a na 2x EF80 (stopnie napięciowe) i 2xPL83(wtórnik White'a) na kanał I teraz pytanie jest takie czy s2 PL83 pracującej jako źródło prądowe zasilać z anody tejże lampy? czy zasliać s2 z napięcia anodowego + 200V przez opornik 390kom ?
Pozdrawiam
Patryk .

[Marek7HBV]

A gdzie w tym układzie jest żródło prądowe?.Tylko S2 połączone z anodą{dla obu 83-jek}.

[CHOPIN66]

No L4 jest źródłem prądowym sterowanym sygnałem pobieranym przez kondensator 470nF z anody L3 .

2020-08-24 20.11.16.jpg

.

[AZ12]

Witam

Rezystor upływowy siatki pierwszej górnej lampy jest włączony nieprawidłowo, powinien być przez dzielnik. Jeśli dolna lampa ma działać jako źródło prądowe to jej siatka druga powinna być zasilana z oddzielnego zasilacza.

[Vic384]

Czesc
Tak przypadkiem ten gorny 3k nie jest paaaare razy za duzy ?
Pozdrowienia
PS Tak przy okazji, czemu nie zrobisz standardowego ukladu jaki jest stosowany z EL86 ? Twoje lampy idealnie sie nadaja do niego.

[CHOPIN66]

Czesc
Tak przypadkiem ten gorny 3k nie jest paaaare razy za duzy ?
Pozdrowienia
PS Tak przy okazji, czemu nie zrobisz standardowego ukladu jaki jest stosowany z EL86 ? Twoje lampy idealnie sie nadaja do niego.

Nie jest za duży , jak robiłem symulację to wychodziło ,że przez górną PL83 płynoł prąd ok 32 mA .

Chcę sprawdzić jak PL83 będą się sprawować we wtórniku White'a ( w sieci przeważają wtórniki White'a na E/PCC88 ewentualnie na 6N13S) , nie ma za to wogule wtórników White'a na pentodach mocy , na PL83 udało mi się znaleźć jedynie wzmacniacze SE a na EL86 raptem jeden SRPP.

[Vic384]

Czesc
I tracisz na nim prawie 100V. Przemyslany uklad, ladny w symulacji, ale gorzej bedzie z praca.
Jeszcze raz powtarzam, Twoje PL beda dobrze pracowac w miejscu "86".
Pozdrowienia

[kubafant]

Vic ma rację. EL86 to lampy specjalnie zaprojektowane do tego rozwiązania, ale EL83 mają podobne właściwości - niską oporność wewnętrzną, są to typowe lampy prądowe i niskonapięciowe.
Nawet w karcie katalogowej podana jest konfiguracja pracy stopnia SEPP na dwóch EL86. Parametry wyglądają zachęcająco.

Pozdrawiam,
Jakub

[ballasttube]

Jak jesteśmy przy SRPP i lampach niskonapięciowych:
Myślę o wykorzystaniu 2 sztuk 50B5 (wzgl.50A5.30A5,35L6) amerykańskich z Ua po 110V
i mocy max. po 5,5W w takim układzie.Powinny się "czuć dobrze"pod SRPP
i nie być przeciążone ani napięciowo,ani prądowo.Moc wypadkowa powinna wzrosnąć.
Ich niskie napięcie anodowe i grzejnik/katoda czyni je u nas "śmieciowymi"
w pojedynczej końcówce kl."A" i kl.układu przeciwsobnego przy naszym
napięciu sieciowym 230V i jego pochodnych po wyprostowaniu za
transformatorem sieciowym.

[CHOPIN66]

Tak się prezentuje po większościowym złożeniu . Zostało jeszcze wstawicz podstawkę pod EZ80 i złożyć zasilacz i wstawić kondensator filtrujący napięcie zasilania s2 EF80 w stopniu II oraz kondensatory wyjściowe . Z szumami nie powinno być problemu zracji zastosowania głownie rezystorów MŁT .

2020-08-28 02.30.22.jpg

[Tomek Janiszewski]

Vic ma rację. EL86 to lampy specjalnie zaprojektowane do tego rozwiązania, ale EL83 mają podobne właściwości - niską oporność wewnętrzną, są to typowe lampy prądowe i niskonapięciowe.

Pewien jesteś powyższego? EL83 są szerokopasmowymi pentodami mocy dedykowanymi do wzmacniaczy wizji OTV. Mają ekrany na mostkach, i stosownie do powyższego obniżoną pojemność zwrotną (o rząd wielkości w porównaniu z lampami głośnikowymi, np. EL84). Do tego samego przyczynia się też gęsta siatka trzecia, niestety kosztem pogorszenia współczynnika rozpływu prądu katodowego i stosunkowo wysokiego napięcia "kolana". Porównaj zresztą charakterystyki obu lamp: z PL83 nawet w impulsie przy Ug1=0 nie wyciśniesz takiego prądu anodowego jak z EL84. Od EL86/PL84 na którą się powoływałeś dzieli zaś PL83 po prostu przepaść:
http://www.r-type.org/pdfs/pl83.pdf
https://frank.pocnet.net/sheets/010/p/PL84.pdf
Grubo ponad 300mA vs 80mA - zatem z czym do gości?
Takie parametry predystynują PL83 do zastosowań w.cz.; poza wzmacniaczami wizji także do stopni końcowych oscyloskopów oraz stopni sterujących i końcowych nadajników. Użyto ją wprawdzie także do celów audio w OTV Belweder ale była to kompletna improwizacja, podyktowana chęcią minimalizacji asortymentu lamp. W Neptunie bezpośrednim następcy Belwedera ustąpiła ona w tym zastosowaniu miejsca lampie PL841 której produkcję już wtedy wdrożono.

Nawet w karcie katalogowej podana jest konfiguracja pracy stopnia SEPP na dwóch EL86. Parametry wyglądają zachęcająco.

Byłyby jeszcze o wiele lepsze, gdyby rezystory 5,6k w siatkach ekranujących (na schemacie zawartym w karcie katalogowej do pobrania z
http://www.elenota.pl/datasheet-pdf/157496/Mullard/EL86 ) zastąpić dławikami, a jeszcze lepiej jednym dławikiem dwuuzwojeniowym. Wówczas składowe stałe prądów siatkowych uległyby kompensacji i niepotrzebna byłaby szczelina powietrzna, uniknęłoby się zaś zarówno strat mocy sygnału w równolegle połączonych rezystorach 5,6k (co znaczy że rezystancja obciążenia 1k bocznikowana jest szkodliwą rezystancją 2,8k w której traci się przeszło 25% mocy wyjściowej) jak i spadku napięcia ekranów przy pełnym wysterowaniu. Dławik ten może być zarazem transformatorem głośnikowym pozwalającym użyć normalnego głośnika o impedancji 4, 8 lub 15 omów, oczywiście trzeba dowinąć stosowne uzwojenie wtórne. Wówczas oczekiwałbym mocy wyjściowej na poziomie nie 4,5W (to już w klasycznym transformatorowym układzie SE uzyska się z jednej EL86 wyraźnie więcej bo 5,3W i to przy Ua wynoszącym 200 a nie 300V) ale tak minimum 8W. Zysk w porównaniu z normalnym układem PP polega natomiast na tańszym w wykonaniu i sprawniejszym transformatorze głośnikowym: niekrytyczna staje się indukcyjność rozproszenia między połówkami uzwojenia anodowego, i maleją w nim straty dzięki temu że składowe stałe prądów anodowych w ogóle nie płyną przez uzwojenia pierwotne. Możliwe jest kombinowanie z rozmaitymi fabrycznymi transformatorami sieciowymi bez konieczności ich przeróbki, byle tylko miały podzielone na dwie połówki uzwojenie sieciowe 220/110V. Wymóg te spełnia cała seria dwucewkowych TS40 i TS50 na rdzeniach zwijanych, a także TS18/6 o wyglądzie identycznym jak TG2,5 Tyle że lampy PL83 będą słabo nadawały się do tego celu. Lepiej zachować je do celów nie-audio, a oprócz EL86/PL84 można polecić do SRPP też inne, naprawdę wysokoprądowe i niskonapięciowe lampy. Będą to zatem EL/PL81 (nawet znalazły zastosowanie do celów audio - w radiu Eroica), w wersji "Turbo" natomiast - dwukrotnie mocniejsze PL504. No i śmieciówki PCL805, ich triody można wykorzystać na odwracacz fazy który pozwoli zrealizować układ SEPP mogący pracować również w klasie AB zamiast tylko w klasie A co jest konieczne w układzie SRPP.
Natomiast wtórnik White'a to istotnie chybiony wybór w tym zastosowaniu. Dużo napięcia zasilającego traci się w rezystorze anodowym górnej lampy, który w układach SEPP i SRPP w ogóle nie występuje. Ma on za to sens we wzmacniaczach słuchawkowych OTL na E88CC lub 6N1P, bo tam wykorzystanie napięcia anodowego jest i tak znikome: więcej nie wytrzymałyby słuchawki. Zaś wzmacniacz słuchawkowy na 2 x PL83 i do tego jeszcze zasilany z 250V to wyjątkowo ciężkie przegięcie. Chyba że się pretenduje do Nagrody Darwina


Pozdrawiam,
Tomek

[AZ12]

Witam

Lepiej zachować je do celów nie-audio

Lampa EL83 doskonale nadaje się do budowy wzmacniacza szerokopasmowego dla oscyloskopu o paśmie nawet kilkunastu megaherców.

[Tomek Janiszewski]

Witam

Lepiej zachować je do celów nie-audio

Lampa EL83 doskonale nadaje się do budowy wzmacniacza szerokopasmowego dla oscyloskopu o paśmie nawet kilkunastu megaherców.

Ale większego wzmocnienia przy tym samym paśmie i amplitudzie sygnału na wyjściu dostarczy 6Ż52P ze wzmacniacza luminancji "Rubinów". W przeciwieństwie do PL83 ma ona napinaną siatkę, i w konsekwencji masakryczne nachylenie. Natomiast godne polecenia jest użycie PL83 we wzmacniaczach krótkofalarskich, jako lampy końcowej nadajnika małej mocy, lub do sterowania stopnia końcowego na GU50 lub przeciwsobnego na GU29. Tu wielkie nachylenie aż tak potrzebne nie jest, natomiast mała pojemność zwrotna (w porównaniu z EL84) będzie cenna.

[AZ12]

Witam ponownie

Ale większego wzmocnienia przy tym samym paśmie i amplitudzie sygnału na wyjściu dostarczy 6Ż52P ze wzmacniacza luminancji "Rubinów". W przeciwieństwie do PL83 ma ona napinaną siatkę, i w konsekwencji masakryczne nachylenie.

Ale czy 6Ż52P nie będzie miała większych zniekształceń? W stopniu końcowym luminancji może nie ma to zbyt większego znaczenia, ale w przypadku lampy oscyloskopowej wystąpią zniekształcenia oglądanego przebiegu sinusoidalnego lub niesinusoidalnego np: piłokształtnego. Jako lampę dużym nachyleniu przeznaczoną do tego celu opracowano E55L.

Natomiast godne polecenia jest użycie PL83 we wzmacniaczach krótkofalarskich, jako lampy końcowej nadajnika małej mocy, lub do sterowania stopnia końcowego na GU50 lub przeciwsobnego na GU29. Tu wielkie nachylenie aż tak potrzebne nie jest, natomiast mała pojemność zwrotna (w porównaniu z EL84) będzie cenna.

Równie dobra będzie słynna podwójna pentoda w. cz. typu QQE-03/12 (GU17).

Wracając do tematu to na EL86 można zrobić klasyczny wzmacniacz przeciwsobny zasilany napięciem ok. 170-230V, nawet na UL84 wtedy można zasilać go napięciem 110-220V np: z transformatora. Dla pary PL84 moc wyjściowa w klasie AB będzie wynosiła 17,5W przy napięciu zasilania 230V i impedancji obciążenia Raa 4kΩ.

[Tomek Janiszewski]

Ale czy 6Ż52P nie będzie miała większych zniekształceń? W stopniu końcowym luminancji może nie ma to zbyt większego znaczenia, ale w przypadku lampy oscyloskopowej wystąpią zniekształcenia oglądanego przebiegu sinusoidalnego lub niesinusoidalnego np: piłokształtnego.

Zniekształcenia nielinowe będzie w tym zastosowaniu wnosić każda pentoda. Wynika to z półsześciennej (pierwiastek kwadratowy z trzeciej potęgi) zależności prądu anodowego od napięcia siatka-katoda. Dotyczy to nie tylko pentod ale i triod pracujących na małą impedancję (tu oczywiście nieprzydatnych z uwagi na dużą pojemność zwrotną) jak i diod próżniowych, z tym tylko że zamiast napięcia siatka-katoda występuje napięcie anoda - katoda. Niedasie wyprostować tej charakterystyki lampy, można ją tylko jeszcze bardziej wykrzywić, co i czyni się w lampach regulacyjnych przez rozrzedzenie siatki na części jej długości. Zniekształcenia nieliniowe wzmacniaczy szerokopasmowych redukuje się wprowadzając USZ, w przypadku pentody najprościej w tym celu zastosować rezystor katodowy (szeregowe prądowe USZ) bocznikowany tylko niewielką pojemnością (kompensującą spadek wzmocnienia). Oczywiście zmniejsza to efektywne nachylenie lampy, ale w przypadku 6Ż52P jest z czego poświęcić część nachylenia. Z PL83 już tak dobrze by nie było. Natomiast stopnie triodowe pracujące na dużą impedancję (znacznie większą od impedancji wewnętrznej lampy) linearyzują się same, dzięki swoistemu wewnętrznemu sprzężeniu w lampie (prąd anodowy triody, inaczej niż pentody wyraźnie zależy od napięcia anoda-katoda). Oczywiście, z pasmem wówczas kiepsko, wystarcza to jednak w zastosowaniach audio.

Jako lampę dużym nachyleniu przeznaczoną do tego celu opracowano E55L.

Ale niełatwo ją zdobyć, podczas gdy 6Ż52P - to śmieciówka, podobnie jak PL83, PCL84 czy zwłaszcza PFL200. Jest jeszcze zachodni funkcjonalny odpowiednik 6Ż52P, mianowicie PL802, też o dużym nachyleniu ale nieco słabszy, bo o mocy admisyjnej 6W, który również nadałby się do oscyloskopów. Przypomnę też o innej sowieckiej lampie szerokopasmowej 6P15P, równie mocnej jak 6P14P/EL84 ale o zmniejszonej pojemności zwrotnej a przy tym przewyższający PL83 nachyleniem, niemal 15mA/V.

Równie dobra będzie słynna podwójna pentoda w. cz. typu QQE-03/12 (GU17).

Jak podwójna, to konfiguracja PP by się prosiła. Tym bardziej że to nie pentoda tylko klasyczna tetroda strumieniowa i w układzie pojedynczym (w tym równoległym) może dać się we znaki jej stosunkowo duża pojemność zwrotna (0,2pF dla połączenia równoległego) podczas gdy w przeciwsobnym łatwo zrealizować neutralizację łącząc anodę z siatką przeciwległego systemu przez kondensator o pojemności zbliżonej do pojemności zwrotnej pojedynczego systemu.

Wracając do tematu to na EL86 można zrobić klasyczny wzmacniacz przeciwsobny zasilany napięciem ok. 170-230V, nawet na UL84 wtedy można zasilać go napięciem 110-220V np: z transformatora. Dla pary PL84 moc wyjściowa w klasie AB będzie wynosiła 17,5W przy napięciu zasilania 230V i impedancji obciążenia Raa 4kΩ.

To oczywiście zawsze jest możliwe. Tylko napięcie sterujące okaże się nieco większe niż dla lamp EL84. Lampy EL86, PL84 i UL84 różnią się tylko żarzeniem, a więc EL86 lub PL84 będzie przy Ua=110V pracować nie gorzej niż znacznie rzadziej spotykana UL84.