Ciekawostka konstrukcyjna

[tszczesn]

Jest sobie takie radio - Grundig RF440. http://www.radiomuseum.org/r/grundig_rf440_rf_440.html Ciekawi mnie fakt użycia tu starego, germanowego tranzystora, w połączeniu z układami scalonymi. Nie osądzam firmy Grundig i Niemiec Zachodnich o problemy z zaopatrzeniem czy nowymi technologiami, musi by jakaś przyczyna użycia takiego starocia w tym miejscu, ale do głowy mi nic nie przychodzi. Ma ktoś może jakiś pomysł?

[klik]

Wstaw ten fragment schematu. Może coś wydumamy

[tszczesn]

RadioMuseum nie lubi jak się od nich schematy gdzieś indziej publikuje, to wolę nie wklejać AF306 pracuje w każdym razie jako mieszacz samodrgający w głowicy UKF w układzie WB, z krzemowym BF414 jako wzmacniaczem wstępnym

[disaster]

Na szczęście nie tylko RM przechowuje takie rzeczy.

[chrzan49]

Tomku. W latach 70-ych b.częsta praktyka. Spotykałem takie rozwiązania w Elacach (Koerting),Siemens, Telefunken czy Grundig. Często cześć radiowa na BF a końcówka mocy AD a nawet mieszana krzem z germanem. Pomieszanie z poplątaniem. Telefunken i Grundig do lat 80-ych stosowały w b.dobrej klasie sprzętach tranzystorowych mostki Graetza selenowe. Zgroza!!
Tomasz

[stdi]

Może być wiele przesłanek.

Odpada kwestia pracy przy wyczerpanych bateriach - bo taki TBA120 nie należy do scalaków dobrych dla bateryjnego sprzętu, wysokie napięcie minimalne pracy.

Sprawdzony układ, odpowiednio skompensowany termicznie (! - tak to ważne też i tranzystorach, obecne nowoczesne głowice UKF z racji stosowania syntezy PLL "pływają" nawet silniej od lampowych). Również kwestia stabilności częstotliwości od zmian napięcia zasilania. Za tym przemawia i to mocno jeden fakt: BRAK ARCZ! Być może AF106 oferował (za niższą cenę!) mniejsza zależność pojemności wyjściowej o zmian prądu kolektora od typowego tranzystora krzemowego VHF. Kwestie stabilność napięciowej i termicznej nawet mogą być połączone razem.
To najsensowniejsze wg mnie wytłumaczenie techniczne.

TBA120 ma dość niski próg ograniczania - około 60uV, niepotrzebne duże wzmocnienie przemiany - za duża czułość wbrew pozorom może przeszkadzać - np. nasze radyjko R124 - nie wolno był poprawnie zestroić bowiem wzbudzało się jak cholera, rozstrojone p.cz. rozstrojona głowica - znacznie mniejsze wzmocnienie i dopiero wtedy stabilność....

Zagospodarowanie produkcji elementów produkowanych na zapas dla serwisu. Księgowi potrafią zmusić inżynierów do różnych dziwnych patentów.

[klik]

No właśnie ew. kwestia wzbudzenia. Eksperymentalnie wsaw jakiś BF... i się okaże
Pamiętam, że wtedy ktoś, może p. Janeczek, polecał germ. jako lepszy do w. cz. od krzemu.

[meteor]

W głowicach TV też stosowano tranzystory germanowe w dobie scalaków.

[tszczesn]

To nie moje radio, trafiłem na opis przypadkiem. Może i tranzystor germanowy tańszy, ale na pewno nie stabilniejszy od krzemowego. Jakoś nie podejrzewam księgowych o aż tak dobrą znajomość techniki, aby wymuszać konkretne typy podzespołów. No i co to za oszczędność w skali całego radia? 10 fenigów?

W czym miałby być german lepszy od krzemu? AFAIK ma trochę większa ruchliwość nośników, ale (również AFAIK) jest nietechnologiczny w porównaniu z krzemem.

[jacekk]

Może chodzi właśnie bardziej o niestałość parametrów. Być może jakiś rodzaj kompensacji np. termicznej.

[Konstanty]

Pamiętam czasy kiedy zaczął się zmierzch lamp i koledzy krótkofalowcy (wśród nich ja też) szaleli żeby kupić tranzystor AF139 i zastosować go w stopniu wejściowym konwertera na 145 MHz. Rzeczywiście konwerter był dużo lepszy szumowo od stopni lampowych ówcześnie budowanych na ECC84 w kaskodzie.

[Romekd]

To nie moje radio, trafiłem na opis przypadkiem. Może i tranzystor germanowy tańszy, ale na pewno nie stabilniejszy od krzemowego. Jakoś nie podejrzewam księgowych o aż tak dobrą znajomość techniki, aby wymuszać konkretne typy podzespołów. No i co to za oszczędność w skali całego radia? 10 fenigów?

W czym miałby być german lepszy od krzemu? AFAIK ma trochę większa ruchliwość nośników, ale (również AFAIK) jest nietechnologiczny w porównaniu z krzemem.

Tomku, nie wiem czemu się dziwisz. Radio produkowane było w latach 1976...78, gdy tranzystory germanowe w.cz. cały czas były produkowane. Stosowano wówczas oba rodzaje tranzystorów. Wiedziano już, że germanowe pod względem szumów ustępują tranzystorom krzemowym i z tego względu we wzmacniaczu w.cz. użyto droższego i doskonałego jak na tamte czasy BF414 (szumy F=3 dB), a do mieszacza samooscylującego wpakowano AF306 (szumy F=7,5 dB, które w drugim stopniu nie mają już większego znaczenia). Niektóre z germanowych tranzystorów w.cz. produkowano jeszcze w końcówce lat 70., a nawet w latach 80. Tranzystory AF106, AF139, AF239 zamykane były w nowoczesnych małych obudowach TO-18 (jak BC107), a np. AF279S, AF369, AF379 miały nawet obudowy epoksydowe TO-50 (jak w krzemowych BFR90A i BFR91A). W bardzo wielu urządzeniach montowane były tranzystory krzemowe i germanowe (krzemowymi początkowo zastępowano germanowe w przedwzmacniaczach, pozostawiając germanowe jedynie w stopniach mocy). Pamiętam mój magnetofon ZK140T z germanowymi AD161/162 w stopniu wyjściowym wzmacniacza, które w późniejszych wersjach magnetofonu (ZK140TM) zastąpione zostały krzemowymi BD435 i BD436.

Pozdrawiam
Romek