Odbiór SSB

[Pt31]

Witam.
Chciałbym się zapytać w jaki sposób dekoduje się modulację SSB. Pytałem o to nauczycieli w szkole ale nikt nic o tym nie wie. Proszę więc o pomoc w tym temacie.

[AZ12]

Witam

Modulacja jednowstęgowa, do tego potrzebny jest generator BFO.

Poczytaj o odbiornikach wyposażonych w to coś.

[Pt31]

Żeby tylko w opisach tych odbiorników było napisane jak dokładnie działa ta demodulacja.

[Romekd]

Spróbuję najprościej, jak potrafię. Podczas modulacji AM w sygnale otrzymywanym z nadajnika można wyróżnić trzy główne składniki. Pierwszym z nich jest fala nośną, której amplituda i częstotliwość jest cały czas stała, czyli nie zależy od poziomu modulacji nadajnika sygnałem niskiej częstotliwości. Nie niesie ona w sobie żadnej informacji i jedynie grzeje stopnie końcowe nadajnika i antenę.. Ponadto w sygnale emitowanym przez nadajnik, po podaniu sygnału modulującego m.cz. na modulator, pojawiają się dwie częstotliwości, a właściwie dla sygnału złożonego audio są to dwa widma, zwane wstęgami bocznymi. Jedno z nich znajduje się poniżej (dolna wstęga), a drugie powyżej częstotliwości fali nośnej nadajnika (górna wstęga). Niosą tą samą informacje, a ich poziom i szerokość zależą od amplitudy i częstotliwości występujących w sygnale modulacyjnym. W komunikacji amatorskiej tego typu modulację uznano za nieekonomiczną, gdyż generuje ona zbędne częstotliwości, które niepotrzebnie poszerzają zajmowany przez nadajnik "kanał" radiowy, a częstotliwości te dodatkowo obciążają stopnień mocy nadajnika oraz zabierają energię, która może być bardziej efektywnie wykorzystana. Dlatego stworzono modulację jednowstęgową, która przy tej samej mocy nadajnika daje możliwość uzyskania dużo większego zasięgu oraz większego "upakowania" stacji w danym paśmie radiowym. Podczas odbioru konieczne jest więc "odtworzenie" w sygnale brakującej fali nośnej, bez której sygnał poddany detekcji byłby "bezdźwięczny" (słychać byłoby jedynie szelesty i dziwne "bulgotanie"). Wzmacniacz w.cz., pierwszy mieszacz i wzmacniacz p.cz. odbiornika do odbioru emisji jednowstęgowych i telegrafii (CW) wykonane są identycznie jak w odbiorniku do odbioru sygnałów zmodulowanych amplitudowo. Dopiero na wyjściu wzmacniacza p.cz., zamiast detektora AM, wykorzystuje się dodatkowy drugi mieszacz, zwany produktdetektorem, na wejście którego podaje się wzmocniony sygnał p.cz. i dodatkowy sygnał z pomocniczego generatora BFO, który pracuje na częstotliwości dokładnie takiej, jaką miałaby fala nośna w sygnale p.cz. gdyby nie została wytłumiona wraz z jedną ze wstęg bocznych w odbieranym sygnale. Odbiornik do odbioru stacji SSB i CW musi mieć ponadto inaczej rozwiązaną automatyczną regulację wzmocnienia, gdyż w normalnym odbiorniku informację o mocy sygnału uzyskuje się poprzez pomiar średniej wartości amplitudy sygnału p.cz. zależnej od poziomu fali nośnej odbieranego sygnału, której w odbieranym sygnale SSB w ogóle nie ma.

Pozdrawiam,
Romek

[AZ12]

Witam

Dodam jeszcze że jest jeszcze stosowana modulacja z częściowo wytłumioną wstęgą, stosowana w telewizji analogowej.

Teoretycznie odbiornik SSB może odbierać sygnały z modulacją AM, wymaga to ustawienia częstotliwości BFO.

[Pt31]

Dzięki. Mi wystarczyłaby tylko wiadomość o tym że BFO ma mieć częstotliwość jak fala nośna, resztę wiem. Ale innym poszukującym informacji o tym na pewno się przyda.

[Romekd]

Witam.

(...) BFO ma mieć częstotliwość jak fala nośna, resztę wiem.

Ma mieć częstotliwość jak fala nośna w sygnale przenoszonym przez wzmacniacz pośredniej częstotliwości. Na każdym odbiorniku AM można słuchać stacji nadających emisjami CW i SSB, dodając generator BFO, którego wyjście powinno być umieszczone w pobliżu toru p.cz., by sygnał z BFO dodawał się do sygnału p.cz. Mieszaczem w takiej sytuacji staje się dioda w detektorze AM. Przy tak uproszczonym układzie poziom sygnału (amplituda) z generatora powinien być regulowany, w zależności od poziomu odbieranej stacji, wpływa on bowiem na obwody ARw odbiornika, zmieniając wzmocnienie stopni objętych regulacją (zmienia czułość odbiornika). Oczywiście należy też uwzględnić, czy odbiera się dolną, czy górną wstęgę i w zależności od tego odpowiednio przełączyć częstotliwość generatora BFO. Jeżeli odbiornik ma podwójną przemianę częstotliwości, to brakującą falę nośną można "odtworzyć" w pierwszej lub drugiej p.cz. Można też dodać ją bezpośrednio do sygnału odbieranego z anteny, ale wtedy pomocniczy "generator fali nośnej" należałoby przestrajać jednocześnie z przestrajaniem częstotliwości odbiornika, co byłoby dość uciążliwe..

Pozdrawiam,
Romek