Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Układy półprzewodnikowe pełniące ważne funkcje pomocnicze w układach lampowych.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
Maciek1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 917
Rejestracja: wt, 22 lutego 2005, 21:26
Lokalizacja: Warszawa

Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Maciek1 »

Witam.

Ostatnimi czasy zajmuję się trochę bardziej renowacją magnetofonów niż sprzętu radio-retro. W takiej zabawie z magnetofonami dość dużo czasu pochłania ustawianie odpowiednich parametrów prądu podkładu oraz korekcji, aby dobrze ustawić magnetofon do konkretnej taśmy [Często brak wiadomości o zalecanych przez producenta wartościach korekcji i biasu więc trzeba punkt po punkcie zdejmować charakterystykę i ustawiać do skutku]. Pół biedy jeśli magnetofon był już jako-tako ustawiony - jeśli jest świeżo po zmianie peerów i wymianie pojemności to takie ustawienie trwa dość długo.

Postanowiłem sobie więc trochę uprościć zabawę i zbudować wobuloskop Mcz. Na bazie jakiegoś starszego krajowego oscyloskopu z nie najmniejszą lampą.
Jako wobulowany generator wybrałem układ, który można znaleźć pod tym adresem : http://www.circuitschematic.net/2012/03 ... rator.html
Układzik wybrałem ze względu na prostotę i niską cenę elementów (No za XR2206 dałem 15zł), do tego ma już gotowe PCB.

Nie jestem pewien w jaki najprostszy sposób można dodać możliwość wyświetlania „markera”, podejrzewam, że aby marker był jaśniejszy niż reszta przebiegu jego częstotliwość musi być generowana ciągle.
Czy gdybym podał na nóżkę 7 układu XR2206 odpowiednie napięcie stałe z dzielnika (Dodatkowego precyzyjnego potencjometru) to uzyskam na ekranie marker?
[Wystarczy mi jeden marker widoczny na przedbiegu] Wyjście TTL układu XR będzie połączone z prostym miernikiem częstotliwości który pozwoli mi określić w chwili ustawiania na jaką częstotliwość ustawiłem marker/znacznik.

Wszelkie spostrzeżenia i pomoc ze strony bardziej doświadczonych mile widziane :)
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2309
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Tomasz Gumny »

Maciek1 pisze:[...] w jaki najprostszy sposób można dodać możliwość wyświetlania „markera”, podejrzewam, że aby marker był jaśniejszy niż reszta przebiegu jego częstotliwość musi być generowana ciągle.
Jaśniejszy punkt na ekranie lampy oscyloskopowej możesz uzyskać przez:
:arrow: chwilowe rozjaśnienie plamki przy określonej wartości napięcia przestrajającego;
:arrow: zatrzymanie na chwilę przestrajania.
Pierwszy sposób wymaga komparatora okienkowego i dostępu do wejścia Z oscyloskopu (sterującego jasnością plamki). Drugi łatwiej zrealizować programowo (tak to było zrobione w forumowym generatorze): Obrazek
Tomek
Awatar użytkownika
Maciek1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 917
Rejestracja: wt, 22 lutego 2005, 21:26
Lokalizacja: Warszawa

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Maciek1 »

Tomaszu, pierwszy pomysł wydaje się świetny i prosty w realizacji. Układów programowalnych boję się jak ognia więc z rana zbudowałem komparator na kostce LM358 (Drugi opamp jako bufor dla źródła napięcia odniesienia)

Układ wydaje się funkcjonować: po ustawieniu żądanej częstotliwości generatora napięcie z nóżki 7 XR2206 podawane jest na wejście komparatora i po ustawieniu potencjometrem wartości napięcia odniesienia odpowiadającej temu na wejściu... zapala się LED umieszczony na wyjściu układu jednego z opampów LM358 - :) Po włączeniu przemiatania układ również działa.

Pozostaje tylko dorobić część "wykonawczą" sterowaną z klucza tranzystorowego który mam zamiar umieścić za "ledem"

PS.
Wieczorem postaram się wrzucić schemat ustrojstwa.

Poprawiłem literówki. TG
Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2309
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Tomasz Gumny »

Jeśli chcesz mieć rozjaśniony tylko punkt wykresu a nie wszystko "powyżej", to potrzebny jest komparator okienkowy czyli taki, który rozjaśni plamkę odrobinę poniżej i wygasi nieco powyżej zadanego napięcia. Wprawdzie da się takowy zrobić na jednym komparatorze (lub wzmacniaczu operacyjnym), to łatwiej tą funkcję zrealizować na dwóch takich elementach.
Tomek
Awatar użytkownika
Maciek1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 917
Rejestracja: wt, 22 lutego 2005, 21:26
Lokalizacja: Warszawa

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Maciek1 »

Witam ponownie i przepraszam za literówki w poprzednim poście. [Wynik braku snu]

Zrozumiałem już błąd w moim rozumowaniu i dostosowałem układ AVT1428, który pierwotnie miał służyć jako regulator temperatury. Zmieniłem napięcie odniesienia i kilka elementów biernych, jak się okazuje układ sprawdza się bardzo dobrze w nowej roli. [Led świeci kiedy trzeba i gaśnie po przekroczeniu ustalonego progu napięcia przestrajającego generator] – oryginalny łatwy do zmian schemat załączam do postu.

Dodatkowo przytargałem dziś z Żerania oscyloskop, który miał być bazą do budowy wobuloskopu mcz. Jest to HAMEG 512-2 [ http://www.radiomuseum.org/r/hameg_osci ... 2hm51.html ] – poprzedni właściciel myślał, że jest zepsuty. Kiedy przytargałem go do domu okazało się że nie umiał on ustawić pozycji przebiegów na ekranie tak aby były widoczne… W tej sytuacji przeprowadzę konserwację oscyloskopu bo szkoda mi go rozbierać (Jakoś podoba mi się ta prosta jak cep konstrukcja) . Skupię się na samym wobulatorze.

Wg. Instrukcji serwisowej na wejście Z dla dobrej modulacji jasności trzeba podać 15-20Vss napięcia.
Czy kształt przebiegu i stabilność geneacji ma tu znaczenie?[Wiem że polaryzacja ma] Czy może wystarczy jako generator zwykły multiwibrator astabilny ze wzmacniaczem napięcia wyjściowego?
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2309
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Tomasz Gumny »

W sumie dobrym rozwiązaniem mógłby być zwykły (nie okienkowy) komparator. Potencjometrem można ustawiać dla niego napięcie odniesienia i to decydowałoby o częstotliwości znacznika. Na wyjściu komparatora może być multiwibrator monostabilny, którego czas impulsu wyjściowego determinuje szerokość rozjaśnionej plamki. Może nawet zamiast multiwibratora wystarczyłby zwykły układ różniczkujący. :)

Dodane: zacząłbym od podłączenia jakiegoś regulowanego zasilacza lub kilku baterii do wejścia Z i sprawdzenia jak plamka na to zareaguje.
Na wejścia komparatora (lub W.O.) podałbym napięcie przestrajające i z potencjometru w taki sposób, żeby na wyjściu po zróżniczkowaniu mieć szpilkę o polaryzacji powodującej rozjaśnienie plamki. Z uzyskaniem 20Vpp (przypuszczam, że Vss oznacza "spitze-spitze" :) ) nie powinno być problemów, bo zarówno LM358 jak i np. LM311 można zasilać z 30V.
Tomek
Awatar użytkownika
Maciek1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 917
Rejestracja: wt, 22 lutego 2005, 21:26
Lokalizacja: Warszawa

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Maciek1 »

Tomaszu, szczerze mówiąc spodobał mi się już ten komparator okienkowy :). Po dodaniu w miejscu na przekaźnik małej płytki uniwersalnej z dodatkowymi tranzystorami „wykonawczymi”, które będą sterować generatorem przebiegu modulującego jasność plamki można regulować szerokość podświetlonej części wykresu. Przed majowym weekendem powinienem przywieźć z domu rodzinnego kilka Telpodowskich „Helitrimów” dzięki którym można by precyzyjnie regulować „okienko”.

Za generator przebiegu służącego do modulacji jasności plamki będzie służył układ generatora piły z wzmacniaczem zaczerpnięty z układu wobulowenego generatora z początku wątku – mam wytrawione jeszcze dwie takie płytki „na wszelki wypadek” więc po pewnych zmianach można by je wykorzystać. Dziś wieczorem przeprowadzę jeszcze kilka testów związanych z modulacją jasnośći plamki przy pomocy tego układu.

Układzik powoli się rozrasta i wygląda na to, że może stać się bardzo przydatnym przyrządem do zabawy nie tylko z magnetofonami ale wszelkimi „ustrojstwami” Mcz.
Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2309
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Tomasz Gumny »

W AVT1428 przestawienie znacznika na inną częstotliwość będzie wymagało ustawienia 3 potencjometrów.
W układzie ze zwykłym komparatorem jest tylko jeden potencjometr, który łatwo można wyskalować.

Dodane: Z drugiej strony układ z komparatorem okienkowym pozwoli podświetlić dowolny przedział częstotliwości. :)
Tomek
Awatar użytkownika
Maciek1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 917
Rejestracja: wt, 22 lutego 2005, 21:26
Lokalizacja: Warszawa

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Maciek1 »

Tomasz Gumny pisze:W AVT1428 przestawienie znacznika na inną częstotliwość będzie wymagało ustawienia 3 potencjometrów.
W układzie ze zwykłym komparatorem jest tylko jeden potencjometr, który łatwo można wyskalować.

Dodane: Z drugiej strony układ z komparatorem okienkowym pozwoli podświetlić dowolny przedział częstotliwości. :)
Ta możliwość bardzo mi się podoba i przyświecała mi kiedy pisałem w poprzednim poście o helitrimach/helipotach. Ustawianie znacznika potrwa trochę dłużej niż przy rozwiązaniu z jednym potencjometrem ale regulacja szerokości markera może się czasem przydać. (Na upartego można zejść do dwóch potencjometrów regulacyjnych na panelu czołowym.

Jak wyżej wspomniałem jedno z wyjść generatora w docelowej obudowie będzie miało połączenie z częstościomierzem. Ułatwi to dobieranie znacznika i jego szerokości. Jako wskaźniki na panel czołowy wyprowadzę trzy „Ledy” pełniące rolę sygnalizacji ustawienia. [ http://www.eres.alpha.pl/elektronika/fu ... ch253i.jpg - Schemat „F-miarki” jaka jest zastosowana w tej chwili]
Dla ustawienia znacznika trzeba będzie wyłączyć przemiatanie i kolejno ustawiać częstotliwości między którymi będzie mieściło się rozjaśnione pole.(Pomocna będzie też sygnalizacja ledami)

Zostaje mi teraz dorobienie dzielnika napięcia wyjściowego i może zbuforowanie go opampem.

Ps.
Przy 12vpp widać już efekt modulacji jasności... muszę jeszcze się z tym pobawić ale to już bliżej następnej soboty.

Dziękuję serdecznie za pomoc i pozdrawiam
Maciek 1
Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2309
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Tomasz Gumny »

Maciek1 pisze:Dla ustawienia znacznika trzeba będzie wyłączyć przemiatanie i kolejno ustawiać częstotliwości między którymi będzie mieściło się rozjaśnione pole.(Pomocna będzie też sygnalizacja ledami)
Lepsza byłaby możliwość podania (np. za pomocą 3-położeniowego przełącznika) na wejście wobulujące generator (7-XR2206):
:arrow: dolnego napięcia progowego (2-IC1A) - podczas ustawiania dolnej częstotliwości;
:arrow: "górnego" napięcia (5-IC1B) - na czas ustawiania górnej granicy przedziału;
:arrow: przebiegu piłokształtnego - w czasie normalnej pracy.
Tomek
Awatar użytkownika
Maciek1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 917
Rejestracja: wt, 22 lutego 2005, 21:26
Lokalizacja: Warszawa

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Maciek1 »

Twój sposób jest dokładniejszy i prostszy w ustawianiu, zrobiłem mały teścik nocą i działa jak należy z dwoma potencjometrami. Zakres regulacji wyszedł nawet spory. Warto pewnie dodać też jeszcze jeden zakres generatora do około 100khz, Xr2206 nie powinien mieć problemów z wygenerowaniem takich częstotliwości, w weekend spróbuję podstawić jeszcze dodatkowy kondensator.
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: gustaw353 »

Swego czasu również myślałem o zbudowaniu wobulatora m.cz. Było to dość dawno.
Posiadałem wówczas kardiomonitor z dużym ekranem o długiej (!) poświacie.
Długa poświata ma zasadnicze znaczenie jeżeli chcemy mierzyć od niskich częstotliwości (20 Hz).
Częstotliwość wobulowania musi być wielokrotnie mniejsza od najniższej częstotliwości obserwowanego pasma.
Duży ekran pozwalał na „wyskrobanie” na plexi logarytmicznej skali częstotliwości – odpadał problem znaczników. Częstościomierz potrzebny by był jedynie przy kalibracji.
Chcecie tworzyć znaczniki w sposób pośredni, nie badając częstotliwość sygnału co obarczone jest dużym błędem pomiaru, szczególnie w górnej części pasma.
Dla zapewnienia odpowiedniej dynamiki obserwowanego sygnału potrzebny jest detektor logarytmujący.
Właśnie „nie manie” takowego detektora i generatora o logarytmicznej zależności częstotliwości od napięcia przestrajania spowodowało że, projekt wyhamował. Robić takie układy na pieszo to zbyt duże wyzwanie – w założeniu układ miał być prosty.
Kiedy pojawiły się ICL8038 to kupiłem je - aż 3 szt (za ogromne pieniądze). Pozostał jeszcze problem detektora log. A gdy można było już kupić MAX-y czy jakieś tam AD... to wobulator przestał mnie zajmować.
W latach siedemdziesiątych miałem do czynienia z ciekawym wobulatorem produkcji zachodniej - nie pamiętam typu. Przestrajany (wobulowany) był mechanicznie, silnikiem elektrycznym – wykonanie tej mechaniki budziło respekt.
Odchylanie plamki na ekranie było w jakiś sposób powiązane z mechanizmem wobulowania i było bardzo powolne a luminofor miał długą poświatę. Pasmo akustyczne uzyskiwano przez zdudnienie dwóch generatorów w.cz. co zapewniało stałą amplitudę sygnału i dużą szerokość pasma. Pamiętam że, podziałka na dużym ekranie była wygrawerowana w skali logarytmicznej. W komplecie był aparat fotograficzny z odpowiednim stożkiem do mocowania na ekranie przyrządu dla dokumentacji pomiarów.
To tak trochę historii - nie mniej jednak myślę że, uwagi zawarte na początku mojej wypowiedzi mogą się komuś przydać.
Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2309
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Tomasz Gumny »

Obawiam się, że obecnie "logarytmiczność" opłaca się robić tylko cyfrowo a CRT z długą poświatą nie ma szans z matrycami LCD, ale i tak zdjęcie z początku wątku pokazuje ekran oscyloskopu analogowego z pamięcią na lampie obrazowej (PM3266 Philips). :D
Tomek
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: gustaw353 »

Kolego Maćku1, przepraszam, że zabiłem temat. Tak jakoś wyszło, nie chciałem.
Mój „park maszynowy” już mocno się zestarzał ( ja oczywiście nieco mniej) i sam powoli uginam karku by, nie bez oporów, sięgnąć po nowe technologie :
http://diyaudio.pl/content.php/57-Speak ... hop-cz.-IV
Dotychczas poświęcony czas i zdobyte doświadczenie zapewne przyda się przy innym projekcie.
Pomiary metodami tradycyjnymi czy też „na pieszo” może są pracochłonne ale dają sporo satysfakcji i bywają dokładniejsze. Po prostu – idzie nowe ! Chętnie podłączę się do dyskusji i nauczę się czegoś nowego. Niestety, te nowe technologie trzeba polubić.
Awatar użytkownika
Maciek1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 917
Rejestracja: wt, 22 lutego 2005, 21:26
Lokalizacja: Warszawa

Re: Wobulowany generator MCZ. – Jak dodać znacznik?

Post autor: Maciek1 »

Gustawie nie uważam żebyś zabił temat, raczej dałeś mi trochę do myślenia. Temat wyhamował ze względu na brak czasu i małą awarię Hamega. [We wtorek dostałem od znajomego radio KARIOKA w zewnętrznie idealnym stanie więc zająłem się strojeniem i wymianą karto flaków]

Coś mnie podkusiło żeby przy strojeniu Karioki użyć Hamega zamiast C1-118 (Do tego wobulowany generator DDS który kupiłem jakiś czas temu) Oscyloskop sprawował się dobrze ale po kilkugodzinnej pracy zacząłem widzieć na ekranie rozmazane bohomazy a po tym przebiegi pojechały poza luminofor.
Po oglądzie oscyloskopu okazało się, że hameg zaopatrywał się u tych samych firm co Revox/Studer w latach 70`. (Pełno w nim kondensatorów Frako i Roe, które słyną z felerów) Awaria jednego z elektrolitów odesłała tranzystory wzmacniacza końcowego Y do „krainy wiecznego przewodzenia”. Dziś dobrałem dwie pary BF257 i BF311 i wymieniłem kondensatory – oscyloskop wrócił do działania.

Przemyślałem też sprawę pod względem kosztów budowy i taniej a do tego pewniej będzie jeśli zdecyduję się na układ zaprojektowany przez Tomasza Gumnego i Traxmana. W avt można jeszcze dostać płytki i zaprogramowane układy. – Do większości zastosowań wystarczy.
Co do pomiarów przy użyciu PC to myślałem o tym ale RMAA 5.5 udowodnił mi że mam bardzo kiepską kartę dźwiękoą. Zakup nowej pewnie byłby równy kosztem budowie wspomnianego wyżej generatora "forumowego"

PS.
Czy próbowałeś mierzyć PC`tem charakterystki układów przy poziomie -20dB?