Zrobię to sam - 4 tranzystory

Elektronika retro

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
Alek
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 1940
Rejestracja: wt, 2 października 2012, 08:40
Lokalizacja: Świat

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Alek »

Dziękuję za te wymiary- to sporo wnosi do sprawy. Rzeczywiście, przydałyby się jeszcze inne wymiary, choć po wydrukowaniu obrazka można usiłować skalować samemu. Czy wersja z oczkami lutowniczymi zamiast ścieżek na płytce drukowanej ma zasadniczo takie same wymiary?

Od Henia dostałem oryginalny przełącznik zakresów, a to dobrze, bo mam na wzór. Nie ukrywam, że rozważam wykonanie pewnej liczby części do tego radia, bo zapewne jeszcze ktoś może chcieć składać.

Mając wymiary obudowy można pomyśleć o druku 3D.
cirrostrato
6250...9374 posty
6250...9374 posty
Posty: 6492
Rejestracja: sob, 5 listopada 2005, 15:51
Lokalizacja: Warszawa

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: cirrostrato »

Najciekawsze, że nie mam pojęcia gdzie, kiedy i w jakich okolicznościach mój Zrób to sam zniknął w mrokach dziejów.........nawet futerał mu uszyłem z paskiem na ramię na starym Singerze na czółenko, Singera mam do dziś, Mama kupiła po wojnie. Alku, trymery powietrzne to chyba dalej nie problem bo jest tego trochę nawet na Allegro, u mnie w szufladzie też.
Awatar użytkownika
Alek
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 1940
Rejestracja: wt, 2 października 2012, 08:40
Lokalizacja: Świat

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Alek »

Heniu,
Trymerów powietrznych mam całą torbę, więc one nie stanowią żadnego problemu.
Awatar użytkownika
Nieliniowy
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 269
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Nieliniowy »

Od miesiąca nic nie zbudowałem.. pajęczyna na oscyloskopie w piwnicy :lol:

Chyba da się dodać do układu bonusowy zakres UKF. Przełącznik zakresów tylko dwu sekcyjny.
Strojenie kondensatorkiem od superheterodyny AM 140pF + 90pF
IMG_6118.jpg
Mam już nawinięty dławik, 300zw w miniaturowym kubku ferrytowym. Wyszło 33mH. Antena ferrytowa jest.
Sprawdzę czy to da się uruchomić.

Wzmacniacz audio to standardowa klasa AB na 4 tranzystorach bez transformatorów. (to samo co w ostatnim radyjku FM z przetwornicą)
Zmierzyłem że pobiera 5mA przy wyjściu 700mV RMS na standardowych słuchawkach niskoomowych. Czułość 5mV.

Jak się uda, czy ktoś podejmie się zbudowania wersji germanowej? Na jakimś AF'ie ?
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4077
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Marek7HBV »

Ciekawy eksperyment i gdyby udało się uzyskać jaki taki odbiór lokalnych stacji bezpośrednio na czułych słuchawkach, to byłby hit! :D
Awatar użytkownika
Nieliniowy
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 269
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Nieliniowy »

Zmontowane w 70%, wzmacniacz audio już odpalony i przetestowany.
Brakuje obwodów wejściowych FM i detektora AM:
IMG_6120.jpg
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
Nieliniowy
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 269
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Nieliniowy »

Radyjko już zmontowane i wstępnie uruchomione:
IMG_6121.jpg
IMG_6122.jpg
To chyba będzie działać...

Na FM odbiera ładnie jedną stacje. Nie wiem na której pod-harmonicznej jest oscylator. Fajnie że się nie rozstraja przy zbliżeniu ręki do gałki strojenia. Obwody wejściowe zestrojone losowo :)

Na AM ślady stacji, nie wiem czy jestem poza pasmem. Za dużo sprzężenia dodatniego, ewidentnie wchodzi w oscylacje. Kręcenie brązowym trymerkiem coś tam daje, ale będzie trzeba zredukować cewkę. Polaryzacja diody wpływa na wzbudzanie się.

Antena ferrytowa to 85zw główna cewka + 20zw sprzęgająca + 16zw sprzężenie
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
Nieliniowy
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 269
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Nieliniowy »

Sprawozdanie z uruchamiania:

Okazało się że FM odbiera na 3-ciej harmonicznej. Znaczy się oscylator jest na 29..36 MHz. Trzeba zmniejszyć C3, zamontowane 47pF na 22pF, bo zakres przestrajania jest za duży i ciężko trafić w stacje. Ale przy pomaganiu rdzeniem jako precyzerem odbiera 5 stacji lokalnych. Jak już coś złapie to naturalny efekt ARCZ tego układu całkiem dobrze trzyma. Obwody wejściowe zestrojone na słuch, tak żeby odbierało Jazz na 88.7 i R&B na 107.5 :) Prąd tranzystora ustawiony na 3mA. FM działa w zakresie 1..4mA ale najlepsza czułość wypada gdzieś w połowie.

AM i tu są schody. Z jakiegoś powodu odbiera w przedziale 600-700kHz, dwie stacje na dole zakresu. Jest możliwe że zamieniłem sekcje kondensatora strojeniowego. Sprawdzę zanim zmienię kondensator C3. Odbiera bardzo ładnie z odłączonym uzwojeniem reakcji. Polaryzacja diody na 0.1V w kierunku przewodzenia. Czy ktoś wie teoretycznie, ile powinno być napięcia na detektorze dla optymalnej czułości ? Dioda germanowa, spadek napięcia mierzony na 0.37V. R6 to wartość 10k, nie 4.7k bo taki akurat spadł mi na kolana, wziąłem to za jakiś znak nadprzyrodzony :lol:
W celu usunięcia oscylacji zredukowałem uzwojenie do 3zw. Trymer w szeregu to 5..45pF. Reakcja coś tam pomaga ale dużej różnicy nie ma. Sprawdzałem przy obu kierunkach uzwojenia. AM działa z prądem spoczynkowym od 0.5mA do maksymalnego, czyli mniej wybredne niż FM.

Generalnie, pacjent żyje ! 8)
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4077
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Marek7HBV »

Nieliniowy pisze: sob, 30 sierpnia 2025, 18:34

Generalnie, pacjent żyje ! 8)
I oby doczekał funkcjonalnej obudowy. Taki jedno tranzystorowiec byłby hitem dla małoletnich amatorów z moich młodych lat. Nie budowałem wielozakresowego odbiornika z prozaicznego powodu braku dobrej muzy na AM i jedynie FM {Trójka} dawała radość. Superreakcyjniak na jednym tranzystorze z dodatkowym wzmacniaczem na TG2 był w stanie zasilić słuchawkę douszną {wiadomo że do użytku w szkole :wink: }. Problemem był zakup odpowiedniego tranzystora {AF106}, który kosztował wtedy tyle co kilka TG, a dla uczniowskiej kasy to jednak było sporo. Teraz to jedynie ciekawe eksperymenty :roll: . :D
Awatar użytkownika
Nieliniowy
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 269
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Nieliniowy »

Drobna errata, jakby ktoś chciał to sobie zmontować.

C9 dać 1nF (miniaturowy ceramiczny) zamiast 3.9pF. Pozbywa się szeregowego rezonansu z cewką L4 na dole pasma FM. Układ rezonansowy jest trochę bardziej tłumiony i polepsza się równomierność czułości w całym paśmie.
Sam układ wejściowy można uprościć. Cewkę L3 zrobić jako 3 zwoje od masy + 2 zwoje. Wejście/wyjście podłączyć do wspólnego odczepu L3.
Cewka L2 nie jest potrzebna. Układ ma dobrą czułość bez niej. Kondensator C4 dać 10pF pomiędzy emiter is cewkę L1.
C3 dać 22pF razem z sekcją 0..60pF kondensatora zmiennego pokrywa całe pasmo 88-108MHz.

Dławik L5 ma za dużą indukcyjność. Zciągnięcie połowy kubka ferrytowego polepsza czułość w trybie AM. Prawdopodobnie optymalnie powinno być 100 zwoji, około 3.5mH zamiast 33mH. Z tym trochę jeszcze poeksperymentuje.
Cewka reakcji powinna mieć tylko 3 zwoje zamiast 16.
Kondensator 140pF + cewka anteny 85 zwoji pokrywa całe pasmo fal średnich 520-1700 kHz. Niewłaściwy dławik L5 powodował znaczny spadek czułości w połowie i górze pasma.
Awatar użytkownika
zjawisko
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 1014
Rejestracja: sob, 27 lutego 2010, 00:22

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: zjawisko »

Nieliniowy pisze: sob, 30 sierpnia 2025, 18:34 Ale przy pomaganiu rdzeniem jako precyzerem odbiera 5 stacji lokalnych. Jak już coś złapie to naturalny efekt ARCZ tego układu całkiem dobrze trzyma. Obwody wejściowe zestrojone na słuch, tak żeby odbierało Jazz na 88.7 i R&B na 107.5 :) Prąd tranzystora ustawiony na 3mA. FM działa w zakresie 1..4mA ale najlepsza czułość wypada gdzieś w połowie.
Widziałem kiedyś podobny układ w radzieckim Radio, lata później w Świecie Radio. Przymierzam się do układu w tej topologii od dawien dawna ale jakoś zawsze coś...
Chodziło mi po głowie żeby taki prymitywny odbiornik połączyć z mininadajnikiem na fale średnie, żeby PR 1 zagrał na odbiornikach co nie mają fal długich, żeby coś po polsku zagadało poza Chińczykami. Łącznie 2 tranzystory, plus ewentualnie jakiś stopień m.cz., zasilanie z dwóch ogniw R6.

Odbiera to jakoś sensownie? Mógłbyś na jakiegoś jutuba podrzucić próbkę jak to gra?
Cóż to za robot piękny i młody,
i cóż to za robotniczka,
ona mu z dzbana daje pentody,
on jej - wtyczki z koszyczka.
S. Lem
Awatar użytkownika
Nieliniowy
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 269
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: Nieliniowy »

Zamontowałem to na kawałku drewna. Tak żeby dało się obsługiwać jedną ręką.
Na filmie napędza to głośnik 8ohm samochodowy. Głośnik jest dwu drożny.
Oryginalny malutki głośnik 1.5 cala nie nagrywał się dobrze.

Test odbioru FM i AM : https://youtu.be/g8TAvmvIRwc
Test 2 FM po podstrojeniu czerwonego trymera wejscia FM: https://youtu.be/HOlBWruGr_c

C1 zwiększony z 2.2nF do 10nF. Nie potrzeba wzmacniać pilota stereo :) Poprawiła się jakość AM.
Do kondensatora C7 równolegle dodany miniaturowy kondensator 100uF/25V od spodu płytki.
Poprawiło to jakość demodulacji FM w dolnym zakresie akustycznym.
Reszta tak jak w opisie.
Awatar użytkownika
zjawisko
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 1014
Rejestracja: sob, 27 lutego 2010, 00:22

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: zjawisko »

Ślicznie dziękuję za nagrania.

I tak sobie myślę jakby tak zrobić taki translator germanowy... [wyobraźnia kręci jak chomik w kółku].

W wersji łatwiej dostępnej, sowieckiej: ГТ313 w odbiorniku FM + jakiś m.cz. jako ew. wzmacniacz modulujący np МП41 + generator AM np П401.

W wersji patriotycznej: TG41 w... a nie, wróć :lol: AF51x + TG5 + AF42x.

W wersji krzemowej, na łatwiznę ale nadal retro: BF214/215 + BC528 + BF214.

I wtedy dajmy na to dałoby się nastawić to najbardziej opiniotwórcze radio, co się słucha w domu, w galeriach sklepów, u fryzjera (tylko personel) i w szaletach na tej przystawce FM i jako żywo przekonwertować np do 600 kHz AM.
Haa! I będzie bardziej swojsko, nawet Ryjek Goebbelsa będzie mógł zagadać reklamą na świądy intymne. <3
Cóż to za robot piękny i młody,
i cóż to za robotniczka,
ona mu z dzbana daje pentody,
on jej - wtyczki z koszyczka.
S. Lem
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5517
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: AZ12 »

Witam
Marek7HBV pisze: śr, 27 sierpnia 2025, 13:32Ciekawy eksperyment i gdyby udało się uzyskać jaki taki odbiór lokalnych stacji bezpośrednio na czułych słuchawkach, to byłby hit! :D
Było coś takiego w starej książce bodajże "Nowoczesne zabawki..." J. Wojciechowskiego, ale wątpliwe, czy to zadziała. Natomiast przez przeróbkę głowicy UKF z dalekowschodniego odbiornika radiowego udało mi się uzyskać odbiór na słuchawkach lokalnej stacji radiowej. Były one włączone przez transformator.
Ratujmy stare tranzystory!
staszeks
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 3043
Rejestracja: sob, 18 września 2004, 19:38
Lokalizacja: Bielsko-Biała

Re: Zrobię to sam - 4 tranzystory

Post autor: staszeks »

AZ12 pisze: ndz, 7 września 2025, 15:05 Witam
Marek7HBV pisze: śr, 27 sierpnia 2025, 13:32Ciekawy eksperyment i gdyby udało się uzyskać jaki taki odbiór lokalnych stacji bezpośrednio na czułych słuchawkach, to byłby hit! :D
Było coś takiego w starej książce bodajże "Nowoczesne zabawki..." J. Wojciechowskiego, ale wątpliwe, czy to zadziała. Natomiast przez przeróbkę głowicy UKF z dalekowschodniego odbiornika radiowego udało mi się uzyskać odbiór na słuchawkach lokalnej stacji radiowej. Były one włączone przez transformator.
Mam tłumaczenie 5 wydania na rosyjski, tam nie ma więc gdyby ktoś chciał szukać w Wojciechowskim to wydanie 6 lub późniejsze (nie wiem ile ich było)
sam sobie w życiu
jakoś nie radzę
więc biuro porad
dla innych prowadzę
/Sztaudynger/