Kolumny zabytkowe

Przetworniki elektroakustyczne, obudowy głośnikowe i zagadnienia pokrewne.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3836
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Kolumny zabytkowe

Post autor: Marek7HBV »

Witam Kolegów :D .Każdy kolekcjoner starego i zabytkowego sprzętu audio ma czasem unikaty lub choć informacje o nich{dane i fotografie}.W natłoku informacji o różnych nowszych konstrukcjach nawet w internecie zanikają ślady pamiątek techniki :cry: .Dlatego proponuję zamieszczać posiadane dane na tej stronie ,,ku ...potomnych,, :lol: Ograniczeniem może być nap. rocznik produkcji :roll: .Może zeszły wiek?-nie za dużo pamiątek? :lol: .Na początek wyrób naszego przemysłu:Fonica A-10
FONICA A-10
FONICA A-10
Minimalizm,prawda?Dzięki zastosowaniu szerokopasmowego głośnika GDS 31/21/5
GDS31/21/5W
GDS31/21/5W
uzyskano pasmo w tamtych latach uznane jako Hi-Fi{50-12000, zdolne zadowolić każdego melomana zza ,,żelaznej kurtyny,, :cry: .Kolumny stanowiły wyposażenie pierwszych polskich zestawów stereo WG 260
WG 260
WG 260
{pełne stereo} i Mimoza
Mimoza Fonica
Mimoza Fonica
{pseudostereo}.Używam je do słuchania big-bitu i rocka z lat 60-tych,oczywiście ze wzmacniaczem lampowym{W-600} ,a teraz z nową,,retro,,konstrukcją :lol:
P2350123.JPG
.Pozdrawiam i zachęcam do publikacji :D
Janusz
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 885
Rejestracja: wt, 8 listopada 2005, 15:36
Lokalizacja: Bytom

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Janusz »

Wpóźniejszych zestawach z tym głośnikiem widywałem obudowy bass-reflex, a te wyglądają na zamknięte. Czy rzeczywiście tak jest?
785mm
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3836
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Marek7HBV »

Janusz pisze: ndz, 3 listopada 2019, 20:54 Wpóźniejszych zestawach z tym głośnikiem widywałem obudowy bass-reflex, a te wyglądają na zamknięte. Czy rzeczywiście tak jest?
Obudowy typu otwartego-perforowana dykta z tyłu{trochę ją słychać :roll: } :)
Wiech
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 998
Rejestracja: ndz, 14 maja 2017, 20:24

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Wiech »

Marek7HBV pisze: pn, 4 listopada 2019, 11:16
Janusz pisze: ndz, 3 listopada 2019, 20:54 Wpóźniejszych zestawach z tym głośnikiem widywałem obudowy bass-reflex, a te wyglądają na zamknięte. Czy rzeczywiście tak jest?
Obudowy typu otwartego-perforowana dykta z tyłu{trochę ją słychać :roll: } :)
Ale przynajmniej były ze sklejki a nie z paździerza czy MDF-u , a fornir był prawdziwy a nie papierowy :wink:

Pozdrawiam
Wiesław
Janusz
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 885
Rejestracja: wt, 8 listopada 2005, 15:36
Lokalizacja: Bytom

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Janusz »

Marek7HBV pisze: pn, 4 listopada 2019, 11:16 Obudowy typu otwartego-perforowana dykta z tyłu{trochę ją słychać :roll: } :)
Chyba trochę za małe na te 50 Hz częstotliwości granicznej. Tu dane głośnika nie muszą być wyznacznikiem.
785mm
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3836
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Marek7HBV »

Tak z ciekawości ,na szybko zmierzyłem rezonans kolumny w prymitywnym układzie szeregowym 15/15 omów.Pomiar amplitudy oscyloskopem na głośniku przy mocy ok 1W.Różnice amplitud były wystarczająco czytelne aby określić częstotliwości rezonansu z dokładnością +/_ 2 Hz.Pomiar wykonałem przy kolumnie otwartej,tak jak na zdjęciu oraz z przykręconą tylnią ścianką.W czasie pomiarów zauważyłem bardzo duży wpływ na rezonans tkaniny maskownicy{ciężka i gruba] dlatego podaję wyniki dla swobodnej tkaniny i wytłumionej ręką :lol: .Pomiar przy otwartej kolumnie:39 Hz i z wytłumioną szmatą 50 Hz.Przy zamkniętej{perforowana dykta+płat gąbki} 32 Hz :!: i wytłumioną szmatą 40 Hz.Szkoda że szmata głośno furkocze :roll: bo idealnie obniża częstotliwość rezonansową kolumny.Tak jak pisałem wyżej używam tych kolumn do okazjonalnego słuchania starej,dobrej muzyki{na imprezach towarzyskich w gronie przyjaciół z ogólnie pogorszoną percepcją dzwięku :lol: },która z zasady była pasmowo ograniczana przez różne czynniki.Do słuchania indywidualnego troszkę nowszych kompozycji jednak preferuję głośniki niskotonowe 25 cm na gumie{bo niestety różnica jest powalająca-choć wolę powalanie na imprezach towarzyskich :D }.Pozdrawiam :D
Janusz
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 885
Rejestracja: wt, 8 listopada 2005, 15:36
Lokalizacja: Bytom

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Janusz »

Ten płat gąbki na ściance - wygląda, jakby zadziałało to jak otwór stratny.
785mm
TELEWIZOREK52
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4165
Rejestracja: czw, 3 grudnia 2009, 00:01
Lokalizacja: Warszawa

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: TELEWIZOREK52 »

Wyglądają jak kolumny od Carmen stereo.
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3836
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Marek7HBV »

TELEWIZOREK52 pisze: wt, 5 listopada 2019, 20:59 Wyglądają jak kolumny od Carmen stereo.
Takie kolumny prezentował Tomek parę lat temu sugerując że są od Carmen.Były zastosowane tak jak napisałem wcześniej do WG260 i WG270 .Do Carmen były mniejsze gabarytowo ale na tych samych głośnikach :D
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3836
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Marek7HBV »

Witam!Poszukując zachomikowanych zapasów znalazłem dwa GDW 12,5/1,5F z 1960r,a więc przed powstaniem Unitry.Głośniki nie są unikatami,ale logo wydrukowane na papierku już tak :D
P2350269.JPG
P2350266.JPG
GDW 12,5/1,5F
GDW 12,5/1,5F
P2350274.JPG
Awatar użytkownika
Tomek Janiszewski
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5244
Rejestracja: śr, 19 listopada 2008, 15:18

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Tomek Janiszewski »

Janusz pisze: wt, 5 listopada 2019, 15:39
Marek7HBV pisze: pn, 4 listopada 2019, 11:16 Obudowy typu otwartego-perforowana dykta z tyłu{trochę ją słychać :roll: } :)
Chyba trochę za małe na te 50 Hz częstotliwości granicznej. Tu dane głośnika nie muszą być wyznacznikiem.
Oczywiście. Te kolumny to ciężka pomyłka. O wiele za małe jak na takie wielkie głośniki aby można było zrobić je w wykonaniu BR czy nawet zamkniętym (wzorem kolumn ZGZ-11 do zestawu DSL201 zawierające 2 takie głośniki), więc zrobiono je jako otwarte. W efekcie głośniki działają w niewiele lepszych warunkach niż w ogóle bez obudowy, i przy większej mocy na niskich częstotliwościach groziłoby im roztrzepanie zawieszenia a nawet samych cewek. Aby temu choć w pewnym stopniu zapobiec - zaimpregnowano obrzeża membran lakierem Nitro usztywniając je i podnosząc tym samym częstotliwość rezonansową. Równocześnie podwyższono i dobroć, co wbrew nazwie jest niekorzystne, powoduje bowiem podbarwienie brzmienia częstotliwością rezonansową, plasującą się gdzieś w pobliżu 100Hz. Grunt że głośnik się nie uszkodzi, a użytkownicy mają się rozkoszować takimi sztucznymi "basami" zaś co dociekliwsi z nich - także nieaktualnymi już parametrami głośników zamieszczonymi na przyklejonych do magnesów karteluchach. :oops:
Opisywałem swoje przejścia z tymi głośnikami, pozyskanymi właśnie z opisywanych wynalazków. Aby zrobić z nich użytek (w kolumnach trójdrożnych a właściwie dwu-i półdrożnych BR: http://www.forum-trioda.pl/viewtopic.ph ... 05#p303527 )
musiałem pozbyć się zajzajeru którym je sikano w fabryce. :evil:
http://www.forum-trioda.pl/viewtopic.ph ... mpregnacja
z powodzeniem zresztą.
Ostatnio zmieniony pt, 15 listopada 2019, 16:36 przez Tomek Janiszewski, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
Tomek Janiszewski
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5244
Rejestracja: śr, 19 listopada 2008, 15:18

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Tomek Janiszewski »

Janusz pisze: ndz, 3 listopada 2019, 20:54 Wpóźniejszych zestawach z tym głośnikiem widywałem obudowy bass-reflex, a te wyglądają na zamknięte. Czy rzeczywiście tak jest?
BR to były kolumny z podobnymi, ale mniejszymi GD26-18/3.
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: gustaw353 »

Tomek Janiszewski pisze: pt, 15 listopada 2019, 16:27 Te kolumny to ciężka pomyłka. O wiele za małe jak na takie wielkie głośniki aby można było zrobić je w wykonaniu BR czy nawet zamkniętym (wzorem kolumn ZGZ-11 do zestawu DSL201 zawierające 2 takie głośniki), więc zrobiono je jako otwarte. W efekcie głośniki działają w niewiele lepszych warunkach niż w ogóle bez obudowy, i przy większej mocy na niskich częstotliwościach groziłoby im roztrzepanie zawieszenia a nawet samych cewek. Aby temu choć w pewnym stopniu zapobiec - zaimpregnowano obrzeża membran lakierem Nitro usztywniając je i podnosząc tym samym częstotliwość rezonansową. Równocześnie podwyższono i dobroć, co wbrew nazwie jest niekorzystne, powoduje bowiem podbarwienie brzmienia częstotliwością rezonansową, plasującą się gdzieś w pobliżu 100Hz. Grunt że głośnik się nie uszkodzi, a użytkownicy mają się rozkoszować takimi sztucznymi "basami"
Widywałem wykonanie tylnej ścianki w postaci płyty perforowanej oklejonej tkaniną właściwie dobraną. Trwalsze wykonanie to dwie płyty z tkaniną między nimi i razem sklejonymi.
W literaturze rosyjskojęzycznej jest wiele opisów takich kolumn . Proces ten oni nazywają "демпфированием"
od nimickiego - Dämpfer - po naszemu : tłumienie.
Chodzi o rozmycie dobroci głośnika z mocno uwypuklonym rezonansem przesuniętym w górę pasma (zbyt mała obudowa). Kolumna taka nie osiąga "nikich dołów" ale nie pdbrzmiewa i brzmi całkiem spkojne.
Swoją drogą, w tamtych latach był stosowany inny mastering, nie nastawiony na sztuczne uwypuklanie / generowanie nienaturalnych basów.
Awatar użytkownika
Tomek Janiszewski
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5244
Rejestracja: śr, 19 listopada 2008, 15:18

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: Tomek Janiszewski »

To co opisujesz nazywa się obudową z otworem stratnym. Rzeczywiście można w ten sposób poprawić odtwarzanie basów przez głośnik umieszczony w małej obudowie. Ale właściwe wykonanie otworu stratnego wymaga chyba jednak czegoś więcej, niż tylko zasłonięcia tylnej kawałkami dziurkowanej dykty i byle jakiej szmaty. Rzekłbym raczej że rolą tej pierwszej jest zabezpieczenie głośnika od tyłu np. przed paluchami ciekawskiego dzieciaka, tej drugiej zaś - ochrony wnętrza obudowy przed kurzem. Efektywnego tłumienia drgań powietrza emitowanych przez tylną stronę membrany (w tym wypadku szkodliwych ze względu na zwarcie akustyczne) oczekiwałbym po grubej warstwie materiału takiego jak np. filc. Podobną rolę (głównie jednak obniżenia dobroci rezonansu, w mniejszym stopniu tłumienia dźwięków wstecznych z uwagi na pomijalną objętość przestrzeni między membraną a materiałem tłumiącym) mogłyby spełnić też wspominane kiedyś przez Ciebie czapki nakładane na głośnik od tyłu. Te kolumny zrobiono natomiast na odwal się, i jeśli do dziś nie wyrzuciłem swoich, to tylko dlatego że stanowią one najbezpieczniejsze miejsce do przechowywania niewykorzystanych w mojej konstrukcji GD31-21/5 które mogą się przydać np. na zapas, w razie uszkodzenia tych wykorzystanych.
A oto porównanie tematycznych kolumn A-17 z wspominanymi wcześniej A-12 (BR z głośnikami GD26-18/3) w przypadku których przynajmniej widać że ktoś nad nimi pracował a nie tylko wepchnął na rympał dobry skądinąd głośnik w niewyszukane dzieło stolarza. Ta słabsza mocowo kolumna jest nieznacznie niższa (wysokość wnętrza 44 cm zamiast 55 cm) za to wyraźnie szersza (30 cm zamiast 24,5cm) a nawet głębsza (21,5 cm zamiast 18cm). W wyniku powyższego mniejszy głośnik pracuje w skrzynce o pojemności 28,4 litra, podczas gdy ten większy - zaledwie 24,3 litra. Odliczając po 1cm z każdej strony na szerokość obrzeża koszy otrzymujemy, że w kolumnie A-17 na tę samą powierzchnię membrany przypada 1,7 raza mniejsza objętość - kompletny nonsens. Już nie mówiąc o tym że dla A-12 nie oszczędzano na grubości płyt (17 mm zamiast 10 mm), Nie dziwota zatem że pokuszono się w przypadku A-12 na BR, podczas gdy A-17 jest w istocie prymitywną, półotwartą skrzynką. Wszak nawet radia w których stosowano te mniejsze głośniki (GD26-18/3) takie jak Tatry czy Bolero miały obudowy większe niż A-17 przewidziana dla głośnika większego. Zatem nie powinno zaskakiwać że nie tylko brzmienie tych odbiorników może się podobać, ale i nie uciekano się ani w ich wypadku, ani też w kolumnie A-12 do barbarzyńskiego zabiegu sikania zawieszenia membrany lakierem, będącym w istocie dostosowaniem (czytaj obniżeniem) parametrów dobrego głośnika do możliwości oferowanych przez marną obudowę. :evil:
Załączniki
P1080071.JPG
Nie zapomniano nawet o wytłumieniu tylnej ścianki A-12 gąbką, o dziwo wciąż w nienagannym stanie.
Nie zapomniano nawet o wytłumieniu tylnej ścianki A-12 gąbką, o dziwo wciąż w nienagannym stanie.
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Kolumny zabytkowe

Post autor: gustaw353 »

Tomek Janiszewski pisze: ndz, 17 listopada 2019, 00:22 Ale właściwe wykonanie otworu stratnego wymaga chyba jednak czegoś więcej, niż tylko zasłonięcia tylnej kawałkami dziurkowanej dykty i byle jakiej szmaty.
Ja napisałem:
gustaw353 pisze: sob, 16 listopada 2019, 13:54 Widywałem wykonanie tylnej ścianki w postaci płyty perforowanej oklejonej tkaniną właściwie dobraną. Trwalsze wykonanie to dwie płyty z tkaniną między nimi i razem sklejonymi.
ODPOWIEDZ