90 lat

[anka]

Dobry wieczór
Dawno mnie tu nie było. Jestem. I taką mam interesującą informację. Niedawno, w tamtym roku, powstała w Warszawie nowa ulica (powstała od nowa a nie w wyniku zmiany nazwy...). Nosi nazwę Stefana Korbońskiego i Łączy Wilanów z Ursynowem (na południowym skraju obszaru stolicy). Nazwę wybrano nieprzypadkowo. W tym terenie, w czasie okupacji, dokonywano z polowej radiostacji, transmisji dla "Świtu". Szczegóły organizacyjne i techniczne tych akcji opisałem, tu na Forum, przed kilku laty. Bogaty materiał źródłowy (osobny rozdział), działalności grupy radiowców w czasie okupacji w Warszawie i podwarszawskim terenie opisał Stefan Korboński w swej, wydanej po wojnie, poza krajem, książce "W imieniu Rzeczpospolitej".
anka

Ten system łaczności ze " Świtem" , uwzględniając fakty podane w "Kodach Wojny" ( Marian Zacharski , 2015 ) był jedynym " bezpiecznym "...
Pozostawiona w kraju dokumentacja ( książki kodowe ,rozszyfrowane -Enigma - depesze niemieckie poprzedzające wybuch wojny !!!...) przejęte zostały
we wrześniu 1939 r przez Niemców . Pozostałe "kanały" łączności kraju z aliantami w okresie okupacji były (wg autora ) " pod kontrolą " okupanta.

anka

[anka]

Dobry wieczór
...W tym terenie, w czasie okupacji, dokonywano z polowej radiostacji, transmisji dla "Świtu"....
anka

Konstancinie
Jednym z takich " punktów nadawczych" była willa "Boryczówka" w Konstancinie. " Boryczówka" to dom rodzinny Romana Bratnego .I tak na marginesie
taka ta Nasza wspólna historia , Roman Bratny, Kolumbowie ,PRL,Stefan Korboński , "Świt"...

anka

[anka]

W historii polskiej radiofonii temat zaplecza techniczno -produkcyjnego Polskiego Radia (jako przedsiębiorstwa ) ,w okresie przedwojennym, jest względnie mało znany. W roku 1987 ,tematem pracy magisterskiej , absolwentki UW Wydziału Nauk Ekonomicznych ,było : " Zakłady" Radiowe i Telewizyjne ZARAT -1934-1984 , Monografia Historyczno-Ekonomiczna " . Jestem po lekturze tej Monografii.Jest w niej kilka ciekawych i mało znanych informacji . Sądzę jednak (moim zdaniem ) że tytuł pracy jest mylący*. Jest to właściwie monografia przedsięzięć podejmowanych (w dziedzinie radiofonii ..) w latach 1934-1989 , w "lokalizacji" Forty Mokotowskie - ul.Racławicka 99 Cdn.

* ZARAT lata trzydzieste ...?

anka

[anka]

W historii polskiej radiofonii temat zaplecza techniczno -produkcyjnego Polskiego Radia (jako przedsiębiorstwa ) ,w okresie przedwojennym, jest względnie mało znany. W roku 1987 ,tematem pracy magisterskiej , absolwentki UW Wydziału Nauk Ekonomicznych ,było : " Zakłady" Radiowe i Telewizyjne ZARAT -1934-1984 , Monografia Historyczno-Ekonomiczna " . Jestem po lekturze tej Monografii.Jest w niej kilka ciekawych i mało znanych informacji . Sądzę jednak (moim zdaniem ) że tytuł pracy jest mylący*. Jest to właściwie monografia przedsięzięć podejmowanych (w dziedzinie radiofonii ..) w latach 1934-1989 , w "lokalizacji" Forty Mokotowskie - ul.Racławicka 99 Cdn.

* ZARAT lata trzydzieste ...?

W roku 1919 utworzono "Centralne Warsztaty Radiotelegraficzne" w Warszawie stanowiące zalążek powstałego w póżniejszym okresie przemyslu radiotechnicznego .Kolejne stadia "Centralnych Warsztatów.." to "Centralne Zakłady Radiotelegraficzne" , "Centralne Zakłady Wojsk Łączności "i "Państwowa Wytwórnia Łączności" . Program badań i produkcji tych placówek skierowany był na potrzeby wojska.W okresie tym z inicjatywy wojska
i na postawie umowy z wojskiem powstały dwie prywatne firmy "Farad" (udziałowcami Faradu były firmy zagraniczne) i "Radiopol". W roku 1923 w wyniku fuzji obu firm powstał PTR ( 75% kapitału zagranicznego).W roku 1935 następuje upaństwowienie radiofonii ( udzial państwa w kapitale
wzrasta z 40 do 95% ) W okresie lat 1925-1934 polska radiofonia swój rozwój opierała wyłącznie na urządzeniach studyjnych i nadawczych pochodzenia zagranicznego . Cdn.

anka

[anka]

W historii polskiej radiofonii temat zaplecza techniczno -produkcyjnego Polskiego Radia (jako przedsiębiorstwa ) ,w okresie przedwojennym, jest względnie mało znany. W roku 1987 ,tematem pracy magisterskiej , absolwentki UW Wydziału Nauk Ekonomicznych ,było : " Zakłady" Radiowe i Telewizyjne ZARAT -1934-1984 , Monografia Historyczno-Ekonomiczna " . Jestem po lekturze tej Monografii.Jest w niej kilka ciekawych i mało znanych informacji . Sądzę jednak (moim zdaniem ) że tytuł pracy jest mylący*. Jest to właściwie monografia przedsięzięć podejmowanych (w dziedzinie radiofonii ..) w latach 1934-1989 , w "lokalizacji" Forty Mokotowskie - ul.Racławicka 99 Cdn.

* ZARAT lata trzydzieste ...?

W roku 1919 utworzono "Centralne Warsztaty Radiotelegraficzne" w Warszawie stanowiące zalążek powstałego w póżniejszym okresie przemyslu radiotechnicznego .Kolejne stadia "Centralnych Warsztatów.." to "Centralne Zakłady Radiotelegraficzne" , "Centralne Zakłady Wojsk Łączności "i "Państwowa Wytwórnia Łączności" . Program badań i produkcji tych placówek skierowany był na potrzeby wojska.W okresie tym z inicjatywy wojska
i na postawie umowy z wojskiem powstały dwie prywatne firmy "Farad" (udziałowcami Faradu były firmy zagraniczne) i "Radiopol". W roku 1923 w wyniku fuzji obu firm powstał PTR ( 75% kapitału zagranicznego).W roku 1935 następuje upaństwowienie radiofonii ( udzial państwa w kapitale
wzrasta z 40 do 95% ) W okresie lat 1925-1934 polska radiofonia swój rozwój opierała wyłącznie na urządzeniach studyjnych i nadawczych pochodzenia zagranicznego . Cdn.

Już wcześniej , bo po uruchomieniu w 1931 roku Raszyna , kierownictwo techniczne PR zdawało sobie sprawę że dalszy ,niezbędny ,rozwój sieci
nadawczej i studyjnych obiektów radiofonicznych w kraju będzie nierealny ,bez oparcia się o własną , polską produkcję urządzeń. W dniu 15
kwietnia 1934 roku,w wyniku wcześniej podjętej inicjatywy inż Władysława Hellera (dyrektora technicznego PR ) , powołany zostaje Wydział
Budowy Polskiego Radia. Wydział zlokalizowany został na terenie Fortu Mokotowskiego.Strukturę Wydziału tworzyły ,biuro konstrukcyjne i
warsztat.W tym pierwszym okresie w zespole osobowym Wydziału byli m. in Aleksander Woroncew ,Czesław Pożąryski ,Kazimierz Knappe,Kazimierz
Lewinski (tak tak autor Naprawy... i ABC ..)...Cdn.

anka

[anka]

W historii polskiej radiofonii temat zaplecza techniczno -produkcyjnego Polskiego Radia (jako przedsiębiorstwa ) ,w okresie przedwojennym, jest względnie mało znany. W roku 1987 ,tematem pracy magisterskiej , absolwentki UW Wydziału Nauk Ekonomicznych ,było : " Zakłady" Radiowe i Telewizyjne ZARAT -1934-1984 , Monografia Historyczno-Ekonomiczna " . Jestem po lekturze tej Monografii.Jest w niej kilka ciekawych i mało znanych informacji . Sądzę jednak (moim zdaniem ) że tytuł pracy jest mylący*. Jest to właściwie monografia przedsięzięć podejmowanych (w dziedzinie radiofonii ..) w latach 1934-1989 , w "lokalizacji" Forty Mokotowskie - ul.Racławicka 99 Cdn.

* ZARAT lata trzydzieste ...?

W roku 1919 utworzono "Centralne Warsztaty Radiotelegraficzne" w Warszawie stanowiące zalążek powstałego w póżniejszym okresie przemyslu radiotechnicznego .Kolejne stadia "Centralnych Warsztatów.." to "Centralne Zakłady Radiotelegraficzne" , "Centralne Zakłady Wojsk Łączności "i "Państwowa Wytwórnia Łączności" . Program badań i produkcji tych placówek skierowany był na potrzeby wojska.W okresie tym z inicjatywy wojska
i na postawie umowy z wojskiem powstały dwie prywatne firmy "Farad" (udziałowcami Faradu były firmy zagraniczne) i "Radiopol". W roku 1923 w wyniku fuzji obu firm powstał PTR ( 75% kapitału zagranicznego).W roku 1935 następuje upaństwowienie radiofonii ( udzial państwa w kapitale
wzrasta z 40 do 95% ) W okresie lat 1925-1934 polska radiofonia swój rozwój opierała wyłącznie na urządzeniach studyjnych i nadawczych pochodzenia zagranicznego . Cdn.

Już wcześniej , bo po uruchomieniu w 1931 roku Raszyna , kierownictwo techniczne PR zdawało sobie sprawę że dalszy ,niezbędny ,rozwój sieci
nadawczej i studyjnych obiektów radiofonicznych w kraju będzie nierealny ,bez oparcia się o własną , polską produkcję urządzeń. W dniu 15
kwietnia 1934 roku,w wyniku wcześniej podjętej inicjatywy inż Władysława Hellera (dyrektora technicznego PR ) , powołany zostaje Wydział
Budowy Polskiego Radia. Wydział zlokalizowany został na terenie Fortu Mokotowskiego.Strukturę Wydziału tworzyły ,biuro konstrukcyjne i
warsztat.W tym pierwszym okresie w zespole osobowym Wydziału byli m. in Aleksander Woroncew ,Czesław Pożąryski ,Kazimierz Knappe,Kazimierz
Lewinski (tak tak autor Naprawy... i ABC ..)...Cdn.

Wyroby Wydziału Budowy PR cechowały się dużą niezawodnością i względnie niskimi cenami ( poniżej 25% kosztów ewentualnego zakupu urządzenia u producenta zagranicznego ) . Niskie koszty produkcji wynikały m.in. stąd , że Wydział Budowy pracował systemem gospodarczym, korzystając z obsługi administracyjnej , zaopatrzeniowej i finansowej , komórek czynnych dla potrzeb Polskiego Radia.Rozwój produkcji urządzeń
sprzyjał też rozbudowie małych prywatnych zakładów i przdsiębiorstw . Polskie Radio lokowało w tych podmiotach szereg poważnych zamówień.Wydział nie ograniczał się tylko do produkcji .W swym programie działalności miał także montaż i uruchamianie urządzeń . Pierwszym obiektem Polskiego Radia wyposażonym w urządzenia produkcji Wydziału Budowy była radiofoniczna stacja nadawcza w Toruniu (uruchomiona 15 stycznia1935 r.) Cdn.

anka

[anka]

Dzien dobry w 2018

...Zainstalowany w Toruniu nadajnik (24 kW ) był modyfikacją (inne lampy ,większa moc...),zainstalowanego wcześniej w Poznaniu nadajnika (16kW) firmy Marconi.Na wniosek ówczesnego wiceministra poczt i telegrafów Drzewieckiego, aparaturze nadawczej nadano symbole, HRJ - 24 (Heller, Rabęcki i Janik ). Udział w pracach projektowych ( projektowanie elementów i podzespołów ) brali też Władysław Cetner i Władysław Kowalski.Koszt ogólny budowy obiektu wyniósł 480 tys złotych polskich w tym wartość importu wyniosła 6 tys dolarów . Cdn.

anka

[anka]

Dzien dobry w 2018

...Zainstalowany w Toruniu nadajnik (24 kW ) był modyfikacją (inne lampy ,większa moc...),zainstalowanego wcześniej w Poznaniu nadajnika (16kW) firmy Marconi.Na wniosek ówczesnego wiceministra poczt i telegrafów Drzewieckiego, aparaturze nadawczej nadano symbole, HRJ - 24 (Heller, Rabęcki i Janik ). Udział w pracach projektowych ( projektowanie elementów i podzespołów ) brali też Władysław Cetner i Władysław Kowalski.Koszt ogólny budowy obiektu wyniósł 480 tys złotych polskich w tym wartość importu wyniosła 6 tys dolarów . Cdn.

Druga połowa lat trzydziestych. Szybki rozwój radiofonii europejskiej.Rośnie ilość stacji nadawczych.Rozszerza się rynkowa oferta odbiorników
sieciowo-lampowych .Pojawiają się problemy eksplatacyjne w sieci nadawczej .Pierwszy to stabilność częstotliwości sygnału nadajnika.Drugi to
ograniczenia możliwości (stan wiedzy ) w zwiekszaniu zasięgu sygnału stacji nadawczej ( stopien końcowy ). Towarzystwo Marconi opracowywuje tzw
"generator niezależny " a Western Electric Company opracowuje i wprowadza do eksploatacji w technice nadawczej "wzmacniacze dużej mocy ".To z
kolei rodzi kolejny problem - problem "wydajności " energetycznej " ( stosunek wartości mocy pobieranej z elektrowni przez obiekt do mocy w
antenie).W analizowanym okresie eksploatacyjne współczynniki tej "wydajności" osiągały średnio wartość 0,25 .Generowało to wysokie zużycie
energii elektrycznej i przyspieszone zużycie lamp nadawczych ( koszty ) . Podjęto prace nad budową oszczędnościowych systemów nadawczych .Polskie Radio (Wydział Budowy ) było w europejskiej "czołowce" tych przedsięwzięć. Realizacją projektu kierował inż Aleksander Janik . Cdn.

anka

[anka]

Dzien dobry w 2018

...Zainstalowany w Toruniu nadajnik (24 kW ) był modyfikacją (inne lampy ,większa moc...),zainstalowanego wcześniej w Poznaniu nadajnika (16kW) firmy Marconi.Na wniosek ówczesnego wiceministra poczt i telegrafów Drzewieckiego, aparaturze nadawczej nadano symbole, HRJ - 24 (Heller, Rabęcki i Janik ). Udział w pracach projektowych ( projektowanie elementów i podzespołów ) brali też Władysław Cetner i Władysław Kowalski.Koszt ogólny budowy obiektu wyniósł 480 tys złotych polskich w tym wartość importu wyniosła 6 tys dolarów . Cdn.

Druga połowa lat trzydziestych. Szybki rozwój radiofonii europejskiej.Rośnie ilość stacji nadawczych.Rozszerza się rynkowa oferta odbiorników
sieciowo-lampowych .Pojawiają się problemy eksplatacyjne w sieci nadawczej .Pierwszy to stabilność częstotliwości sygnału nadajnika.Drugi to
ograniczenia możliwości (stan wiedzy ) w zwiekszaniu zasięgu sygnału stacji nadawczej ( stopien końcowy ). Towarzystwo Marconi opracowywuje tzw
"generator niezależny " a Western Electric Company opracowuje i wprowadza do eksploatacji w technice nadawczej "wzmacniacze dużej mocy ".To z
kolei rodzi kolejny problem - problem "wydajności " energetycznej " ( stosunek wartości mocy pobieranej z elektrowni przez obiekt do mocy w
antenie).W analizowanym okresie eksploatacyjne współczynniki tej "wydajności" osiągały średnio wartość 0,25 .Generowało to wysokie zużycie
energii elektrycznej i przyspieszone zużycie lamp nadawczych ( koszty ) . Podjęto prace nad budową oszczędnościowych systemów nadawczych .Polskie Radio (Wydział Budowy ) było w europejskiej "czołowce" tych przedsięwzięć. Realizacją projektu kierował inż Aleksander Janik . Cdn.

Po udanym "debiucie " z nadajnikiem toruńskim Wydział Budowy PR rozpoczął realizację programu inwestycjnego który w okresie lat 1934-1939 zamknął się imponującym wynikiem.Było to : 7 nadajników średniofalowych 50 kW , 3 nadajniki średniofalowe 10 kW oraz 1 nadajnik długofalowy
dla Raszyna ( którego zadaniem było zwiększenie mocy w antenie ze 120 do 600 kW). Między innymi w grupie nadajników 50 kW jeden był przeznaczony dla Baranowicz... Warto przy tym zauważyć że , realizacja tego planu rozbudowy polskiej radiofonii ,w tym okresie ( kondycja finansowa Polskiego Radia ) byłaby niemożliwa , gdyby w jego założeniu , odbywał się on w oparciu o o import urządzeń . Cdn.

anka

[radioretro]

Aniu!
Czytam to stale.
To jest dobre.
Pewnie niektórzy nie mogą się doliczyć instalacji tych nadajników PR: 7 +3.
Buźka,
Henryk.

[anka]

Oddalając ewentualne "wątliwości" : Lwów ,Wilno ( 2 kpl ), Poznań ,Katowice,Baranowicze ,i Łuck to razem 7 i Lódż ,Kraków oraz Warszawa II .
anka

[anka]

Oddalając ewentualne "wątliwości" : Lwów ,Wilno ( 2 kpl ), Poznań ,Katowice,Baranowicze ,i Łuck to razem 7 i Lódż ,Kraków oraz Warszawa II .

Na szczególną uwagę zasługuje 10kW nadajnik dla Warszawy ( uruchomiony 1 marca 1937 roku ) . Był on w swym podstawowym zamierzeniu rozpoczęciem realizacji projektu tworzenia programu II Polskiego Radia. Stąd oficjalna nazwa stacji na Racławickiej "Warszawa II " . Miejsce lokalizacji "legendarne" , tu w grudniu 1926 r. rozpoczeła swą pracę pierwsza radiostacja Polskiego Radia. Po roku 1934 podstawowy sprzęt foniczny (miksery . amplifikatornie... ) niezbędny do budowy nowych rozgłośni i modernizacji już istniejących pochodził również z Wydziału Budowy PR . Przedmiotem importu były tylko mikrofony i urządzenia do rejestracji / odtwarzania / dzwięku. Program produkcyjny obejmował również budowę wozów transmisyjnych ( łącznie zbudowano ich 9 ). Cdn.
anka

[marekb]

Dziś mija 90 lat od chwili uruchomienia radiostacji wileńskiej Polskiego Radia. Działała do 16 września 1939 roku.

[anka]

Oddalając ewentualne "wątliwości" : Lwów ,Wilno ( 2 kpl ), Poznań ,Katowice,Baranowicze ,i Łuck to razem 7 i Lódż ,Kraków oraz Warszawa II .

Na szczególną uwagę zasługuje 10kW nadajnik dla Warszawy ( uruchomiony 1 marca 1937 roku ) . Był on w swym podstawowym zamierzeniu rozpoczęciem realizacji projektu tworzenia programu II Polskiego Radia. Stąd oficjalna nazwa stacji na Racławickiej "Warszawa II " . Miejsce lokalizacji "legendarne" , tu w grudniu 1926 r. rozpoczeła swą pracę pierwsza radiostacja Polskiego Radia. Po roku 1934 podstawowy sprzęt foniczny (miksery . amplifikatornie... ) niezbędny do budowy nowych rozgłośni i modernizacji już istniejących pochodził również z Wydziału Budowy PR . Przedmiotem importu były tylko mikrofony i urządzenia do rejestracji / odtwarzania / dzwięku. Program produkcyjny obejmował również budowę wozów transmisyjnych ( łącznie zbudowano ich 9 )

Wydział Budowy PR dostarczał również rozgłośniom regionalnym odbiorniki retransmisyjne ( własnej konstrukcji ). Z uwagi na niską wówczas jakość
kabli międzymiastowych ( temat byl już prezentowany na forum ) retransmisja programu ogólnopolskiego realizowana była drogą radiową.W roku 1937 Wydział rozpoczął prace badawczo -projektowe nad budową 600 kW nadajnika dla radiostacji centralnej w Raszynie. W tym czasie,żadna z radiofonii na świecie nie miała (ani nie podjęła zamiaru budowy ) stacji o takiej mocy (stacja Moskwa 500kW ,pozostałe europejskie stacje 120kW-
150kW ) . Planowany termin oddania 600kW stacji - 1 stycznia 1940 roku... Cdn.
anka

[anka]

Oddalając ewentualne "wątliwości" : Lwów ,Wilno ( 2 kpl ), Poznań ,Katowice,Baranowicze ,i Łuck to razem 7 i Lódż ,Kraków oraz Warszawa II .

Na szczególną uwagę zasługuje 10kW nadajnik dla Warszawy ( uruchomiony 1 marca 1937 roku ) . Był on w swym podstawowym zamierzeniu rozpoczęciem realizacji projektu tworzenia programu II Polskiego Radia. Stąd oficjalna nazwa stacji na Racławickiej "Warszawa II " . Miejsce lokalizacji "legendarne" , tu w grudniu 1926 r. rozpoczeła swą pracę pierwsza radiostacja Polskiego Radia. Po roku 1934 podstawowy sprzęt foniczny (miksery . amplifikatornie... ) niezbędny do budowy nowych rozgłośni i modernizacji już istniejących pochodził również z Wydziału Budowy PR . Przedmiotem importu były tylko mikrofony i urządzenia do rejestracji / odtwarzania / dzwięku. Program produkcyjny obejmował również budowę wozów transmisyjnych ( łącznie zbudowano ich 9 )

Wydział Budowy PR dostarczał również rozgłośniom regionalnym odbiorniki retransmisyjne ( własnej konstrukcji ). Z uwagi na niską wówczas jakość
kabli międzymiastowych ( temat byl już prezentowany na forum ) retransmisja programu ogólnopolskiego realizowana była drogą radiową.W roku 1937 Wydział rozpoczął prace badawczo -projektowe nad budową 600 kW nadajnika dla radiostacji centralnej w Raszynie. W tym czasie,żadna z radiofonii na świecie nie miała (ani nie podjęła zamiaru budowy ) stacji o takiej mocy (stacja Moskwa 500kW ,pozostałe europejskie stacje 120kW-
150kW ) . Planowany termin oddania 600kW stacji - 1 stycznia 1940 roku...

Małą znaną , nawet w środowisku ludzi radia , jest działalność Wydziału Budowy w dziedzinie tak,tak - prac nad telewizją . W roku 1936
Polskie Radio zobowiązało się wykonać (Wydział Budowy ) nadajnik foniczny i wizyjny na fale ultrakrótkie ,modulatory , wieżę antenową oraz
zorganizować laboratorium telewizyjne. Prace początkowo były prowadzone na Racławickiej a póżniej na 16 piętrze Prudientiala. Pierwsze próby
nadawczo - odbiorcze przeprowadzono w dniu 5-go pażdziernika 1938 roku . Polska była jednym z nielicznych krajów na świecie który rozpoczął
własne badania naukowe i eksperymentalno-konstrukcyjne i uzyskał w tej dziedzinie poważne wyniki praktyczne . Cdn
anka