Strona 2 z 2
Re: Historia polskich ogniw i baterii suchych
: pn, 14 kwietnia 2025, 15:58
autor: Waldemar D.
I ostatnia na dziś, płaska bateria firmy Carbochemia z 1944 roku. Nie posiadała naklejki. Nadruk nanoszono bezpośrednio na tekturkę stanowiącą obudowę. Firma ta wchodziła w skład Zjednoczenia Warszawskich Fabryk Baterii AKA-CARBOCHEMIA- SATURN.
Re: Historia polskich ogniw i baterii suchych
: pn, 14 kwietnia 2025, 17:06
autor: Waldemar D.
Dodam tylko, że firma powstała przed wojną. Miała też swoją filię w Krakowie. Podczas okupacji została przejęta przez Niemców. W czasie powstania warszawskiego została przez powstańców odbita. Działała jeszcze tuż po wojnie. Prawdopodobnie dekret Bieruta położył kres jej istnieniu.
Re: Historia polskich ogniw i baterii suchych
: wt, 15 kwietnia 2025, 22:37
autor: tszczesn
Waldemar D. pisze: ↑pn, 14 kwietnia 2025, 15:37Kolejny ciekawy eksponat. Bateria 3V firmy Supra. Niestety, nie posiadam żadnych danych o tej firmie.
Przemysł Radjowy "Supra" - produkowali cewki i zespoły cewek, kondensatory, trymery, oraz kity radiowe (zestawy części, włącznie z chassis i obudową), nie miałem informacji, że produkowali baterie. Z Warszawy, mam w notatkach adresy Prosta 8 i Zielna 26.
Re: Historia polskich ogniw i baterii suchych
: śr, 16 kwietnia 2025, 17:01
autor: Waldemar D.
Dzięki, świetna wiadomość!
Re: Historia polskich ogniw i baterii suchych
: śr, 16 kwietnia 2025, 19:52
autor: Waldemar D.
Postanowiłem jednak wydzielić opis latarki Mikro produkcji Centry. Zasługuje na to.
![[Z2] Centra Mikro.jpg](./download/file.php?id=110128)
- [Z2] Centra Mikro.jpg (378.9 KiB) Przejrzano 136 razy
Bateria „Mikro” Centry, to efekt wdrożenia patentu Maxa Zeilera z 1927 roku. Była nowoczesną, miniaturową baterią o napięciu 4,5V, stanowiącą element większej całości. Wraz z ebonitowym etui, metalową oprawką i żaróweczką, stanowiła praktyczną, małą latarkę.
![[Z2b] latarka Centra Mikro.jpg](./download/file.php?id=110129)
- [Z2b] latarka Centra Mikro.jpg (364 KiB) Przejrzano 136 razy
Dane techniczne są do wglądu w karcie katalogowej z 1939 roku. Zaprezentowany egzemplarz to absolutny unikat, zachowany przy tym w doskonałym stanie. Należy dodać, że taką samą baterię i latarkę produkował Tytan (o nazwie Bobo), Daimon (nazwa baterii Ognik a latarki Star) oraz Błysk (Picollo).
Poniżej kilka reklam i ożywiona latarka.
Re: Historia polskich ogniw i baterii suchych
: śr, 16 kwietnia 2025, 19:58
autor: zjawisko
Praktycznie wszystkie latarki na baterie płaskie były... no takie zwykłe, z klapką. A tu... Ale bajer!
Kolejny namacalny dowód na prawdziwość mojego motta:
każdego dnia dowiaduję się czegoś nowego.
Re: Historia polskich ogniw i baterii suchych
: pt, 25 kwietnia 2025, 16:36
autor: Waldemar D.

- Kaczmarek.jpg (78.96 KiB) Przejrzano 47 razy
W 1919 roku Andrzej Kaczmarek (na zdjęciu wyżej) przeniósł z Berlina do Poznania swoją fabrykę baterii i ogniw i nazwał ją Pierwsza Poznańska Fabryka Ogniw i Bateryj. Po jego śmierci w 1921 roku nowy właściciel, jego zięć, Wacław Tomaszewski powiększył fabrykę (wchłaniając nowo powstałą fabryczkę Fotgan) i zmienił nazwę na Centra. W 1925 roku pojawiły się pierwsze baterie z nowym logo. Centra szybko odskoczyła od konkurencji, gdzie produkcja odbywała się na wpół chałupniczo, dzięki wprowadzeniu nowoczesnych maszyn i częściowej automatyzacji produkcji. Nowatorskie też było podejście do dystrybucji. Fabryka posiadała własny tabor samochodowy, rozwożący towar do wszystkich zakątków Polski. Dopiero pod koniec lat trzydziestych Daimon stał się porównywalnym konkurentem.

- fabryka.jpg (495.88 KiB) Przejrzano 47 razy
Klimat tamtej dawnej Centry oddają zdjęcia z 1936 roku.

- artykuł Centry 1937.jpg (468.82 KiB) Przejrzano 47 razy
Zachęcam do przeczytania ciekawego artykułu Centry.
Fabryka nie miała sobie równych pod względem jakości graficznej reklam a to za sprawą Tadeusza Latanowskiego, wieloletniego kierownika działu reklamy (przykłady poniżej).
II Wojna Światowa przyniosła Centrze niemiecki nadzór komisaryczny w osobie Arthura Wudge a produkcję początkowo przejęła firma Luna. Oficjalna nazwa brzmiała: Centra Akkumulatorenfabrik. Duże zamówienia dla wojska znacznie poprawiły kondycję firmy. W 1944 roku Centrę wykupił niemiecki potentat w branży elektrotechnicznej, koncern Petrix – Werke G.m.b.H.
W następnym poście zrobię krótki przegląd baterii Centry z mojej kolekcji, z okresu międzywojennego i czasów wojny.