Wzmacniacz lampowy Retron-1

Wzmacniacze, zasilacze itd. Schematy, parametry, konstrukcje...

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Einherjer
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2570
Rejestracja: pt, 22 stycznia 2010, 18:34
Lokalizacja: Wałbrzych

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: Einherjer »

USZ może powodować wzbudzenia, urządzenie, w którym się to wykorzystuje nazywa się generator :lol: Częstotliwość wzbudzenia wskazywałaby, że podłączyłeś je odwrotnie i jest dodatnie zamiast ujemnego.
CHOPIN66
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2107
Rejestracja: pn, 10 sierpnia 2009, 17:47
Lokalizacja: Gdańsk

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: CHOPIN66 »

Einherjer pisze: sob, 17 sierpnia 2024, 22:16 USZ może powodować wzbudzenia, urządzenie, w którym się to wykorzystuje nazywa się generator :lol: Częstotliwość wzbudzenia wskazywałaby, że podłączyłeś je odwrotnie i jest dodatnie zamiast ujemnego.
USZ podłączone jest do katody EF12K a napięcie brane jest z uzwojenia wtórnego a dokładnie z uzwojenia głośnika wysokotonowego. Punkt wspólny dla uzwojenia głośnika wysokotonowego i uzwojenia do którego podłączony jest zestaw głośnikowy/rezystor pomiarowy jest połączony z masą. Za bardzo nie ma tam co podłączyć odwrotnie.
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3937
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: Marek7HBV »

CHOPIN66 pisze: ndz, 18 sierpnia 2024, 00:12 Punkt wspólny dla uzwojenia głośnika wysokotonowego i uzwojenia do którego podłączony jest zestaw głośnikowy/rezystor pomiarowy jest połączony z masą. Za bardzo nie ma tam co podłączyć odwrotnie.
Natomiast anodowe bez problemu. :D
CHOPIN66
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2107
Rejestracja: pn, 10 sierpnia 2009, 17:47
Lokalizacja: Gdańsk

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: CHOPIN66 »

Sukces - oba kanały grają równo- wymieniłem najpierw kondensatory na Miflexy 470n/400V i nic, przelutowałem wszystkie punkty lutowanie w podstawkach też nic- na koniec biorę się za terminale głośnikowe i ?- bingo trafiony zatopiony :lol: :lol: - puściły luty( cyna bezołowiowa :twisted: :twisted: :evil: ) na doprowadzeniach masy do terminali głośnikowych- przelutowałem cyną z ołowiem - pomiar i ? - w obu kanałach 12Vpp (4,25V RMS) na 8 omach wzmacniacz oddaje 2,25W bez USZ i bez obcinania.

Muszę jeszcze dołożyć wtórnik emiterowy lub PR-erk między DAC a przełącznik - daje za duży poziom napięcia ale to już jest równia pochyła ku końcowi prac.
CHOPIN66
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2107
Rejestracja: pn, 10 sierpnia 2009, 17:47
Lokalizacja: Gdańsk

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: CHOPIN66 »

Ech wiadomo czemu się wzbudzał po zapięciu UZS :lol: :lol: - zamiast rezystora 1.3k dałem 13k :oops:- mea culpa :lol: . Był problem z ciszą w jednym kanale - myślałem ,że trzaśnięty jest TG5 - cynowy włos zwierał do masy kondensator sprzęgający przełącznik wejść z kolektorem TG5. Po jego usunięciu stopień ożył.

Mam jednak problem ze wzmocnieniem stopnia na TG5- podaję na wejście 1kHz 350mVpp a na wyjściu mam 280mVpp.Napięcie zasilania 8,5V. W symulacji z tymi samymi wartościami co na schemacie uzyskuję 800mVpp przy 1kHz.
1000057194.jpg
1000057194.jpg (995.64 KiB) Przejrzano 993 razy
Bazowałem na schemacie z Radiotechniki dla Praktyków, oryginalnie na BC107 i napięciu zasilania 24V gdzie był częścia regulatora barwy tonu. Ja go przerobiłem na TG5 i zasilanie z 8 do 9V usuwając regulację.
Einherjer
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2570
Rejestracja: pt, 22 stycznia 2010, 18:34
Lokalizacja: Wałbrzych

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: Einherjer »

BCtki mają dużo wieksze wzmocnienie pradowe niż TG5 i pomijalne prady zerowe, więc żywcem przeniesiony uklad ma małe szanse działać. R4 i R5 pewnie są kilka razy za duże. Potrzebujesz w ogóle bootstrapu na wejściu? Tak czy owak, jak nie pomierzysz napięć stałych i zmiennych w pozostałych punktach układu to Ci nie wywróżę, szklana kula mi zaszła mgłą.
CHOPIN66
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2107
Rejestracja: pn, 10 sierpnia 2009, 17:47
Lokalizacja: Gdańsk

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: CHOPIN66 »

Naniosłem napięcia na schemat- na czarno napięcia DC bez sygnału na czerwono napięcie zmienne 1kHz.
1000057194.jpg
1000057194.jpg (223.54 KiB) Przejrzano 928 razy
Napięcie zasilania 8,5V.
Awatar użytkownika
Teslacoil
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 672
Rejestracja: pn, 31 stycznia 2005, 23:51
Lokalizacja: Czarnów

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: Teslacoil »

Napięcie DC na złączu BE 2,44 V...blisko rząd wielkości za dużo. Tranzystor do wymiany.
witko
100...124 posty
100...124 posty
Posty: 117
Rejestracja: sob, 5 stycznia 2008, 13:03
Lokalizacja: Świdnica

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: witko »

Skąd na emiterze napięcie dodatnie?
Awatar użytkownika
Romekd
moderator
Posty: 6941
Rejestracja: pt, 11 kwietnia 2003, 23:47
Lokalizacja: Zawiercie

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: Romekd »

Czołem.
Należałoby rozpocząć od poprawnego narysowania schematu, gdyż ten przedstawiony oraz opis do niego zawiera wiele niejasności. Czy układ zasilany jest dwoma napięciami, dodatnim i ujemnym? Co mają oznaczać te przekreślenia trzech symboli mas? Domyślać się tylko mogę, że układ zasilany jest jednym napięciem ujemnym, mierzonym względem masy. Czy tak jest w tym przypadku i czy przy wartości napięcia na emiterze nie brakuje znaku minus? Poza tym rezystory w obwodzie bazy nie są dobrane optymalnie.

Pozdrawiam
Romek
α β Σ Φ  Ω  μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ − ∞ α β γ ρ . . . .
CHOPIN66
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2107
Rejestracja: pn, 10 sierpnia 2009, 17:47
Lokalizacja: Gdańsk

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: CHOPIN66 »

Romekd pisze: sob, 12 kwietnia 2025, 07:05 Czołem.
Należałoby rozpocząć od poprawnego narysowania schematu, gdyż ten przedstawiony oraz opis do niego zawiera wiele niejasności. Czy układ zasilany jest dwoma napięciami, dodatnim i ujemnym? Co mają oznaczać te przekreślenia trzech symboli mas? Domyślać się tylko mogę, że układ zasilany jest jednym napięciem ujemnym, mierzonym względem masy. Czy tak jest w tym przypadku i czy przy wartości napięcia na emiterze nie brakuje znaku minus? Poza tym rezystory w obwodzie bazy nie są dobrane optymalnie.

Pozdrawiam
Romek
Masa zaznaczona ukośną kreską to masa płytki na której znajduje się przedwzmacniacz a masa zaznaczona linią poziomą to masa ogólna. Napięcie zasilania jest pojedyncze 8,5V. Masa płytki do + zasilania a minus do masy ogólnej stąd takie rozrysowanie podłączenia zasilania. Napięcie na emijest jak najbardziej ujemne :D przy opisywaniu na schemacie coś zjadło minus.
Czyli co zmniejszyć w bazie rezystory o pół rzędu lub rząd wielkości ?
Awatar użytkownika
Romekd
moderator
Posty: 6941
Rejestracja: pt, 11 kwietnia 2003, 23:47
Lokalizacja: Zawiercie

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: Romekd »

Dlatego napisałem, że do rysowania schematów trzeba się bardziej przykładać, by nikt nie miał wątpliwości co do polaryzacji napięć, podobnie jak bardzo starannie trzeba tworzyć projektowane układy, by później nie okazało się, że jakaś "nitka" z cyny robiła zwarcie...
Trzeba zacząć od zmierzenia wartości współczynnika wzmocnienia prądowego (bety) posiadanego tranzystora. Następnie rezystory w dzielniku dobrać tak, by prąd płynący przez dzielnik był np. dziesięciokrotnie większy od prądu płynącego przez bazę tranzystora, a sam dzielnik zapewniał odpowiednie napięcie na wyprowadzeniu bazy.
Tu dodatkowo wartości napięć sygnału o częstotliwości 1 kHz wydają mi się również błędne, np. wartość sygnału na wyprowadzeniach kondensatora C3 to 80 mV i 240 mV, a kondensator o pojemności 10 μF dla częstotliwości 1 kHz stanowi reaktancję pojemnościową o wartości zaledwie 16 Ω, więc jaki prąd zmienny musiałby przez niego przepływać by różnica między wartościami napięcia zmiennego przed nim i za nim była aż trzykrotna? Poza tym w jednych miejscach schematu podajesz wartość międzyszczytową (mVpp), a w innych wartość skuteczną (mV), a to wprowadza spory bałagan. W sumie nie wiemy (ja akurat się domyślam) czy i tu nie wkradły się jakieś poważne błędy w opisach (ewidentnie są takie błędy)...

Pozdrawiam
Romek
α β Σ Φ  Ω  μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ − ∞ α β γ ρ . . . .
Awatar użytkownika
Romekd
moderator
Posty: 6941
Rejestracja: pt, 11 kwietnia 2003, 23:47
Lokalizacja: Zawiercie

Re: Wzmacniacz lampowy Retron-1

Post autor: Romekd »

Czołem.
CHOPIN66 pisze: sob, 12 kwietnia 2025, 07:49 (...)
Czyli co zmniejszyć w bazie rezystory o pół rzędu lub rząd wielkości ?
Prąd rezystorów dzielnika napięcia, polaryzującego bazę tranzystora powinien być co najmniej 10 razy większy od prądu bazy tranzystora. Prąd bazy zależny jest od wartości napięcia na rezystorze w obwodzie kolektora, wartości samego rezystora i współczynnika wzmocnienia prądowego "Beta" użytego egzemplarza TG5. Tu widzę, że zastosowany w obwodzie kolektora rezystor sugeruje prąd o wartości około 2 mA, a ponieważ Beta tranzystora TG5 może wynosić od 20 do 85, to prąd bazy będzie wynosił od ok. 23 μA do 100 μA. Prąd dzielnika dlatego przyjmuje się dużo (co najmniej 10 razy) większy, by rozrzut parametrów tranzystora tylko w niewielkim stopniu wpływał na punkt pracy i działanie stopnia wzmacniającego. Pamiętać należy jednocześnie, że zmniejszanie wartości rezystorów w obwodzie bazy ma duży wpływ na rezystancję wejściową stopnia, która w takim wypadku również ulega obniżeniu, co czasami może utrudniać wysterowanie stopnia, np. gdy źródło sygnału ma większą rezystancję wewnętrzną. W takich przypadkach w pewnym stopniu może pomóc sprzężenie typu bootstrap z emitera na dzielnik bazowy, zrealizowane przy pomocy dodatkowego kondensatora (tu użyte 10 μF) i dodatkowy rezystor, który łączy bootstrapowany dzielnik napięcia z bazą tranzystora. Z tym, że ja zwiększyłbym jego wartość z 3 kΩ do 10 kΩ, gdyż rezystor ten ma dla sygnału sterującego tym większą rezystancję im sygnał w obwodzie emitera mniej różni się od sygnału podawanego na bazę (wtórnik emiterowy ma wzmocnienie zawsze nieco mniejsze od jedności, czyli trochę jednak tłumi wartość napięcia sygnału wejściowego, podawanego na bazę). Po zmianach o których wspomniałem schemat Kolegi przyjąłby postać jak poniżej:
TG5_amp1a.png
TG5_amp1a.png (14.01 KiB) Przejrzano 213 razy

Wykonanie próbnego układu na płytce stykowej wg zamieszczonego przeze mnie schematu nie powinno zająć więcej niż 5 minut, a kolejne 5 minut może zając jego dokładne sprawdzenie i pomierzenie wzmocnienia, rezystancji wejściowej, pasma przenoszenia i charakterystyki w paśmie przenoszenia oraz wprowadzanych zniekształceń nieliniowych.
Układ testowy z TG5.jpg
Układ testowy z TG5.jpg (125.3 KiB) Przejrzano 219 razy


Poświęciłem te kilkanaście minut i zbadałem jak bardzo wartości napięć i prądów w układzie będą różniły się od tych wyliczonych przeze mnie wcześniej dla losowo wybranego tranzystora TG5. Różnice między teoretycznymi wyliczeniami a wykonanym układem okazały się niewielkie. Poniżej zmierzone wartości napięć i pokazane wzmocnienie dla sygnału o częstotliwości 1 kHz i napięcia 100 mV(rms).
TG5_amp2a.png
TG5_amp2a.png (16.24 KiB) Przejrzano 219 razy

Jak widać wzmocnienie napięciowe układu wyniosło ponad 3 (dokładnie 3,25; tę wartość da się też otrzymać z obliczeń), ale trzeba pamiętać, że rezystancja wyjściowa przedstawionego układu wynosi 1,5 kΩ i jeżeli wyjście obciążylibyśmy kolejnym stopniem o takiej samej wartości rezystancji wejściowej (1,5 kΩ), to amplituda sygnału na wyjściu stopnia z TG5 spadnie o połowę, a przy jeszcze mniejszej rezystancji obciążenia, np. po podłączeniu słuchawek o impedancji np. 150 Ω amplituda zmniejszy się aż dziesięciokrotnie, w stosunku do tej jaka wystąpi na stopniu nie obciążonym.

Pozdrawiam
Romek
α β Σ Φ  Ω  μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ − ∞ α β γ ρ . . . .
ODPOWIEDZ