Radio Wanda + przystawka PS-742

Radioodbiorniki lampowe i wszystko co jest z nimi związane.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
zagore1
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2965
Rejestracja: czw, 2 października 2008, 09:48
Lokalizacja: Kraków

Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: zagore1 »

Mam taki zastaw :-) Ukf radioodbiornika Wanda jest przestrojony i odbiera w zasadzie cały wysoki zakres Ukf-u ( szczególnie zależało mi na Rock Radio 103,8 MHz) Problem pojawia się z podłączeniem przystawki PS-742. Gdy podłączę PS-742 do Wandy przez gniazdo głośnikowe to przystawka 'gra" jak należy. Gdy podłączę przystawkę jako lewy kanał stereo, to w głośniku przystawki ledwo co słychać, no i lampka stereo się oczywiście nie zaświeca.
Wołyń 1943. Pamiętamy!
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3816
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: Marek7HBV »

Marnie przestrojony i za słaby sygnał na detektorze. :D
Awatar użytkownika
zagore1
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2965
Rejestracja: czw, 2 października 2008, 09:48
Lokalizacja: Kraków

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: zagore1 »

Aa, no to na to nic nie poradzę. Będę musiał żyć z układem mono...
Wołyń 1943. Pamiętamy!
STUDI_bis
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 306
Rejestracja: wt, 26 kwietnia 2022, 19:46

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: STUDI_bis »

zagore1 pisze: pn, 6 stycznia 2025, 10:01 Mam taki zastaw :-) Ukf radioodbiornika Wanda jest przestrojony i odbiera w zasadzie cały wysoki zakres Ukf-u ( szczególnie zależało mi na Rock Radio 103,8 MHz) Problem pojawia się z podłączeniem przystawki PS-742. Gdy podłączę PS-742 do Wandy przez gniazdo głośnikowe to przystawka 'gra" jak należy. Gdy podłączę przystawkę jako lewy kanał stereo, to w głośniku przystawki ledwo co słychać, no i lampka stereo się oczywiście nie zaświeca.
Do podłączenie przystawki służy gniazdo pod zaślepką na prawej bocznej ścianie obudowa radia Wanda. to nie jest gniazdo głośnikowe (z tyłu obudowy pod przesuwną klapką). Nawet przy braku dekodowania stereo poziomy dźwięku w radiu jak i w przystawce będą jednakowe.
Po pierwsze złe podłączenie - kabel DIN podobny jak do połączenia radia z magnetofonem. Do przystawki jest przekierowywany sygnał MPX z płytki p.cz., a następnie wraca jeden kanał z wyjścia dekodera stereo. Wzmacniacz m.cz. w radiu staje wzmacniaczem m.cz. lewego kanału zaś identyczny (na płytce wzmacniacza m.cz. nie montowano elementów stabilizatora napięcie dla polaryzacji baz tranzystorów na płytce p.cz - tu jest problem bo optymalna wartość tego napięcia dla AM i FM nie jest jednakowa) w przystawce był wzmacniaczem m.cz. dla prawego kanału. Dodatkowo w kablu łączącym radio z przystawką przesyłano też sygnały wyjściowe wzmacniacz m.cz. by na gnieździe słuchawkowym DIN mieć odbiór stereo. Schemat radia Wanda jak i tej przystawki podpowiedzą jak to dokładnie "działa".

Marek7HBV pisze: pn, 6 stycznia 2025, 11:28 Marnie przestrojony i za słaby sygnał na detektorze. :D
Niestety nie. Brak dekodowania stereo spowoduje odtwarzani mono z jednakowymi poziomami na obydwu kanałach. Ponadto patrzy ciut wyżej.

Wielką bolączką PS742 było niestety niechlujne zestrojenie cewek w stereodekoderze. Niestety metoda przełącznikowa dekodowania MPX plus przesunięcia fazowe wprowadzane przez te cewki 19kHz i 38kHz silnie wpływają na separację kanałów a nawet powodują odwrócenie ze sobą dekodowanych kanałów. Maksimum separacji z właściwym "pozycjonowaniem" kanałów nie pokrywa się z maksimum strojenia obwodów. Ta wada oznacza jeszcze jedno, że osiągi dekodowania stereo też silnie zależą od dokładności generowania częstotliwości 19kHz (z synchronizowanej z wytłumiona podnośną 38kHz). Tego efektu nie ma w dekoderach, które mają albo synchronizowany generator 38kHz (np. lampowy dekoder stereo firmy Telefunken z amplitunerów Opus 2430, Opus 2650 itp.) jak i tych gdzie odtwarzanie 38kHz jest zrealizowane za pomocą pętli PLL.

Jeszcze jedno, jakość odbioru stereo silnie zależy od intermodulacji jaka ma miejsce nie tyle z podnośną RDS ale z podnośną SCA 67kHz. Sygnał SCA jest modulowany z pasmem od 5 do 9kHz. Sygnał RDS jest mniej "upierdliwy" od tego SCA. Daje to ogrom prążków intermodulacyjnych ze składowymi całości sygnału MPX. To powoduje te dokuczliwe ćwierkanie / świerszcz. Dekodery oparte na klonach japońskich scalaków firmy Sanyo jak UL1601 i UL16011 nie mają filtrów tych dodatkowych podnośnych. Co gorsze późniejsze ale nadal wczesne dekodery są jeszcze bardziej wrażliwe na tą intermodulację. Przełączanie z silnym przebiegiem prostokątnym przełączania to uwypuklają. Łagodne przełączanie oferuje mniejszy poziom tych zakłóceń intermodulacyjnych. Niestety TCA4500 na bazie, którego produkowano u nas UL1621 ma generowanie przebiegu kluczującego niedokładnie symetrycznego (50% na 50%). Nieco wcześniejszy MC1310 miał już ten przebieg przyłączający dokładnie symetryczny czasowo i był wolny od "ćwierkania". Być może obecnie nie ma już tego SCA ale za wielką kałużą jest kłopot ze świerszczem związany z hybrydową modulacją FM z emisją cyfrową w dodatkowych dwóch bocznych wstęgach otaczających całość widma zmodulowanego sygnału FM z sygnałem MPX (tak, coś odmiennego od multipleksów DAB/DAB+, jedna częstotliwość nośna i dwa emisje analogowa i cyfrowa tego samego programu, coś podobnego próbowano w Europie na AM z emisją cyfrową DRM - już od ponad dekady wyłączony berliński nadajnik AM na długich falach).

Filtrowanie zarówno podnośnej RDS oraz SCA (no w USA dwóch wstęg bocznych sygnału cyfrowego) nie jest trywialnym problemem bowiem filtr analogowy będzie wprowadzać przesunięcie fazowe dla 38kHz oraz we wstęgach bocznych z informacją L-P. Na początku po wprowadzeniu SCA do nadajników FM te ćwierkanie było problemem i niestety już powstawało w samy nadajniku. Na przełomie lat 70-tych i 80-tych w zasadzie już tory nadawcze nie generowały tych zakłóceń intermodulacyjnych ale odbiorniki radiowe niestety ćwierkały. Tu dodam, że nie tylko wystarczy filtrować 57kHz oraz bardziej pasmowo 67kHz ale tez drugie harmoniczne (dla wyższych zwykły prosty filtr LPF już wystarcza i już nie wprowadza znacznego przesunięcia fazy dla składowych MPX od 23 do 53kHz drastycznie degradującego separację kanałów.

Więcej w tej dyskusji w dość ciekawym wątku:
https://www.diyaudio.com/community/thre ... 203/page-3
https://www.diyaudio.com/community/thre ... 203/page-4

To że ten TCA4500 ćwierkał zadecydowało o tym, że firma Tandberg konstruująca wysokiej klasy tuner UKF zastosowała dekoder PLL zbudowany w większości z elementów dyskretnych pozbawiony tej wrednej wady układu TCA4500. Warto zapoznać się (mimo że to nie lampy....) bowiem ma ten tuner kilka fajnych "ficzersów". Serwisówka tego tunera w załączniku.

No i jeszcze ten dekoder stereo Telefunkena. No, lampowy jest więc pasuje idealnie pod to forum. "Ruszenie" rdzeniem cewki filtru 38kHz nie powoduje jak tych dekoderach "cewkowych" (z "epoki ich stosowania") zmiany separacji kanału, zaniku stereo czy odwrócenie kanałów ale po prostu jest dekodowanie ze stałą jakością stereo niezależnie od dostrojenia filtru aż do progów gdzie następuje gwałtowne przerwanie dekodowania.
https://www.jogis-roehrenbude.de/Roehre ... FK/TFK.htm
Załączniki
tandberg_tpt-3001.pdf
(7.02 MiB) Pobrany 17 razy
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3816
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: Marek7HBV »

Czyli jest OK. :D
Awatar użytkownika
zagore1
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2965
Rejestracja: czw, 2 października 2008, 09:48
Lokalizacja: Kraków

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: zagore1 »

STUDI_bis pisze: pn, 6 stycznia 2025, 12:27
Do podłączenie przystawki służy gniazdo pod zaślepką na prawej bocznej ścianie obudowa radia Wanda. to nie jest gniazdo głośnikowe (z tyłu obudowy pod przesuwną klapką). Nawet przy braku dekodowania stereo poziomy dźwięku w radiu jak i w przystawce będą jednakowe.
Po pierwsze złe podłączenie - kabel DIN podobny jak do połączenia radia z magnetofonem. Do przystawki jest przekierowywany sygnał MPX z płytki p.cz., a następnie wraca jeden kanał z wyjścia dekodera stereo. Wzmacniacz m.cz. w radiu staje wzmacniaczem m.cz. lewego kanału zaś identyczny (na płytce wzmacniacza m.cz. nie montowano elementów stabilizatora napięcie dla polaryzacji baz tranzystorów na płytce p.cz - tu jest problem bo optymalna wartość tego napięcia dla AM i FM nie jest jednakowa) w przystawce był wzmacniaczem m.cz. dla prawego kanału. Dodatkowo w kablu łączącym radio z przystawką przesyłano też sygnały wyjściowe wzmacniacz m.cz. by na gnieździe słuchawkowym DIN mieć odbiór stereo. Schemat radia Wanda jak i tej przystawki podpowiedzą jak to dokładnie "działa".
No i się udało :-) Stereo działa. Podłączyłem przez te gniazda MPX. Kiedyś już tak podłączałem, ale chyba nie włączyłem przystawki do prądu, bo wtedy radio grało bardzo cicho.
Wołyń 1943. Pamiętamy!
STUDI_bis
250...374 postów
250...374 postów
Posty: 306
Rejestracja: wt, 26 kwietnia 2022, 19:46

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: STUDI_bis »

zagore1 pisze: wt, 7 stycznia 2025, 15:44 No i się udało :-) Stereo działa. Podłączyłem przez te gniazda MPX. Kiedyś już tak podłączałem, ale chyba nie włączyłem przystawki do prądu, bo wtedy radio grało bardzo cicho.
Jak to było? Urządzenie elektryczne podłączone do zasilania zazwyczaj działa lepiej :mrgreen: .
Awatar użytkownika
zagore1
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2965
Rejestracja: czw, 2 października 2008, 09:48
Lokalizacja: Kraków

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: zagore1 »

STUDI_bis pisze: śr, 8 stycznia 2025, 08:44
zagore1 pisze: wt, 7 stycznia 2025, 15:44 No i się udało :-) Stereo działa. Podłączyłem przez te gniazda MPX. Kiedyś już tak podłączałem, ale chyba nie włączyłem przystawki do prądu, bo wtedy radio grało bardzo cicho.
Jak to było? Urządzenie elektryczne podłączone do zasilania zazwyczaj działa lepiej :mrgreen: .
Znam osobę, która wezwała serwis do niepracującej pralki. Okazało się, że nie była podpięta do napięcia...
Wołyń 1943. Pamiętamy!
bratyslaw
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 716
Rejestracja: pt, 22 maja 2015, 09:04
Lokalizacja: Parczew

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: bratyslaw »

zagore1 pisze: śr, 8 stycznia 2025, 09:46
STUDI_bis pisze: śr, 8 stycznia 2025, 08:44
zagore1 pisze: wt, 7 stycznia 2025, 15:44 No i się udało :-) Stereo działa. Podłączyłem przez te gniazda MPX. Kiedyś już tak podłączałem, ale chyba nie włączyłem przystawki do prądu, bo wtedy radio grało bardzo cicho.
Jak to było? Urządzenie elektryczne podłączone do zasilania zazwyczaj działa lepiej :mrgreen: .
Znam osobę, która wezwała serwis do niepracującej pralki. Okazało się, że nie była podpięta do napięcia...
Zdarza się, i to w poważnych firmach, wczoraj miałem takie zgłoszenie z jednego z największych banków. Po rozmowie telefonicznej udało się rozwiązać problem :)
Awatar użytkownika
Szrot majster
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2111
Rejestracja: śr, 12 listopada 2003, 15:57
Lokalizacja: Dolna Grupa(wioska)

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: Szrot majster »

Witam!
A właściwie to czym się Wanda na tle Jowity wyróżniała?
Dla mnie to w środku te same flaki, pod stereo były inaczej gniazda MPX połączone.
A dekodery bez PLL to zawsze był szmelc....jeszcze nie spotkałem takiego, który "ćwierkał" , piszczał i trzeszczał.....szczególnie po 50 latach są one "dobre" :evil:
Scalak UL1601 to coś w tym stylu, co osławiony MC1305P, który się psuł i jest dziś cholernie drogi, był umieszczany w podstawce, gdyby był "pewny" to byłby lutowany na stałe.
Mam dwa radia SABA, Studio 8050 i Studio 8100, oba na MC1305P, nie do zniesienia jest to brzmienie, docelowo i tak wlecą nowe PCB na MC1310, mam też SABA Meersburg, konstrukcja karkołomna z trzema(sic!) końcówkami mocy na AD161/162 i fatalnym dekoderem stereo na krzemowych tranzystorach, który ledwo już dyszy.
Co do samej Jowity, trafił mi się model 3 IC, całe 10zł, okazało się, że przepalił się bezpiecznik 630mA, myślę o przestrojeniu tego cuda i kupieniu trupa PS-742, wtedy przeszczep w skrzynkę w oliwkowym kolorze, oczywiście z innym dekoderem, czyli MC1309 albo "jamnikowym" TA7343AP.
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3816
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: Marek7HBV »

Ten odbiornik to było stereo dla każdego :lol: , a obecnie traktowany jest jako rzadki okaz PRL-owskiej techniki. Bo faktycznie mało ich było {zwłaszcza przystawek}. :D
Olkus
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2804
Rejestracja: śr, 12 maja 2021, 10:57
Lokalizacja: Kraków/Węglówka
Kontakt:

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: Olkus »

Marek7HBV pisze: pt, 10 stycznia 2025, 10:22 Ten odbiornik to było stereo dla każdego :lol: , a obecnie traktowany jest jako rzadki okaz PRL-owskiej techniki. Bo faktycznie mało ich było {zwłaszcza przystawek}. :D
Przystawka u mnie leży i zbiera kurz, nawet nie testowałem bo nie mam Wandy ani Jowity ani żadnego innego radyjka, które można by podłączyć. Będę się musiał bardziej za takowym porozglądać.

Pozdrawiam,
A.
Kupię lampy: 35Z4GT, 12K8GT,
cirrostrato
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5779
Rejestracja: sob, 5 listopada 2005, 15:51
Lokalizacja: Warszawa

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: cirrostrato »

Chyba jakoś pod koniec lat 60-tych lub trochę później słuchałem pierwszego, jako ciekawostka, przekazu stereo, nie miałem radia UKF ale kolega zza ściany w bloku miał, jak całość ,,poskładać'' było chyba w TV....jeden kanał fonii z TV (na dwójce w Warszawie), drugi kanał z radia UKF, rozstawiliśmy sprzęt, wiadomo, TV nie tak prosto ustawić ale przynajmniej strony lewo/prawo zachowaliśmy......pamiętam jak puszczono dźwięki odbijającej się o podłogę jakiejś piłeczki (ping pong?) z lewego kanału w stronę prawego, doznania dźwiękowe wbiły mnie wtedy w podłogę, separacja kanałów idealna. I tak to się zaczęło.
Awatar użytkownika
zagore1
2500...3124 posty
2500...3124 posty
Posty: 2965
Rejestracja: czw, 2 października 2008, 09:48
Lokalizacja: Kraków

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: zagore1 »

cirrostrato pisze: pt, 10 stycznia 2025, 12:01 Chyba jakoś pod koniec lat 60-tych lub trochę później słuchałem pierwszego, jako ciekawostka, przekazu stereo, nie miałem radia UKF ale kolega zza ściany w bloku miał, jak całość ,,poskładać'' było chyba w TV....jeden kanał fonii z TV (na dwójce w Warszawie), drugi kanał z radia UKF, rozstawiliśmy sprzęt, wiadomo, TV nie tak prosto ustawić ale przynajmniej strony lewo/prawo zachowaliśmy......pamiętam jak puszczono dźwięki odbijającej się o podłogę jakiejś piłeczki (ping pong?) z lewego kanału w stronę prawego, doznania dźwiękowe wbiły mnie wtedy w podłogę, separacja kanałów idealna. I tak to się zaczęło.
Takie transmisje zaczęły się na początku lat 60'
https://www.polskieradio.pl/340/6587/ar ... eje-dwojki
Po 1971 roku było cos co nazywało się "Stereo i w kolorze"
Wołyń 1943. Pamiętamy!
Awatar użytkownika
Szrot majster
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2111
Rejestracja: śr, 12 listopada 2003, 15:57
Lokalizacja: Dolna Grupa(wioska)

Re: Radio Wanda + przystawka PS-742

Post autor: Szrot majster »

Olkus pisze: pt, 10 stycznia 2025, 11:22
Marek7HBV pisze: pt, 10 stycznia 2025, 10:22 Ten odbiornik to było stereo dla każdego :lol: , a obecnie traktowany jest jako rzadki okaz PRL-owskiej techniki. Bo faktycznie mało ich było {zwłaszcza przystawek}. :D
Przystawka u mnie leży i zbiera kurz, nawet nie testowałem bo nie mam Wandy ani Jowity ani żadnego innego radyjka, które można by podłączyć. Będę się musiał bardziej za takowym porozglądać.

Pozdrawiam,
A.
Witam!
Chcesz Jowitę 2?
Rozgrzebałem głowicę UKF ale na Allegro Lokalnie są takie nowe po około 24zł, tylko za przesyłkę trzeba zapłacić.
Pisz na PW.
ODPOWIEDZ