Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Wzmacniacze, zasilacze itd. Schematy, parametry, konstrukcje...

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

OTLamp

Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

Czas więc naprawić ten błąd 8) Oto najnowsza konstrukcja, będąca w zasadzie lampowym wzmacniaczem operacyjnym mocy, tyle że z wyjściem symetrycznym, ze względu na zastosowaną topologię stopnia końcowego (Circlotron).
Na wejsciu znajduje się różnicowy (ze sprzężeniem katodowym) inwerter fazy na pentodach E80F. Użycie pentod zapewnia duże wzmocnienie napięciowe (ok. 200V/V) oraz doskonałą symetrię. Potencjometr R9 umożliwia ustalenie odpowiedniego punktu pracy lamp (tym samym regulację pradu spoczynkowego lamp końcowych), natomiast potencjometr R37 umożliwia zrównoważenie układu dla składowej stałej (tym samym sprowadzenie składowej stałej na wyjściu do minimum). Kondensator C9 usuwa lokalne sprzężenie zwrotne obniżajace wzmocnienie tego stopnia. Stopniem następnym jest wzmacniacz różnicowy o dużej amplitudzie sygnału wyjściowego (120V), zapewniajacy wzmocnienie napięciowe około 80V/V. Pentody V5, V6 tworzą źródła prądowe wymuszajace stały prąd (3mA) płynący przez elementy R25, R26 oraz R30, R31, umożliwiając tym sposobem przesunięcie potencjału w zakres ujemnych napięć bez znaczącej redukcji wzmocnienia dla składowej stałej. Potencjometry R26, R30 umożliwiają regulację prądów spoczynkowych lamp w poszczególnych gałęziach stopnia końcowego, w tym również skorygowanie rozrzutów parametrów lamp bez konieczności zaburzenia symetrii stopni poprzednich. Kondensatory C2, C3 zwierają ww. elementy dla składowej zmiennej. Stopień końcowy pracuje w układzie Circlotron. Elementy C6, R42 (dwójnik Zobla), L1, R43 zabezpieczają przed wzbudzeniem przy pracy z obciążeniem o charakterze reaktancyjnym. Cewka L1 stanowi 30 zwojów nawiniętych na oporniku R43 (2W MŁT). Pętlę sprzężenia zwrotnego dla składowej zmiennej tworzą elementy R34, C4, R10. Kondensator kompensacyjny C4 należy ewentualnie dobrać obserwując odpowiedź na falę prostokątną. Pętlę sprzężenia dla bardzo niskich częstotliwości oraz przede wszystkim składowej stałej tworzą elementy R38, C1, oraz druga gałąź R37, C7, R7, C8 umożliwiajaca sprowadzenie wzmocnienia dla składowej stałej do jedności. Rozdzielenie gałęzi pętli umożliwiło osiągnięcie lepszego przebiegu charakterystyki częstotliwościowej dla dolnych częstotliwości przy tej samej wartości pojemności kondensatora C1.
Napięcie na katodach V1, V2 powinno wynosić około +1,7V, na anodach ok. +98V; napięcia na katodach V3, V4 około +101,5V, na anodach około +301,5V. Prąd spoczynkowy każdej z lamp końcowych z zakresu 200..300mA.
Na razie tylko jeden wykresik (fo=1kHz) dający jednak już pewne informacje o możliwościach układu... Kolejne wkrótce.
Załączniki
OTL.PNG
THD vs. Pwy.PNG
ATM
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 578
Rejestracja: pn, 2 lutego 2004, 09:55

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: ATM »

Piękna i mocarna maszyna. Mam nadzieję, że pokażesz wyniki następnych pomiarów, w tym rozkład harmonicznych, przy różnych mocach?
Pozdrawiam.
OTLamp

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

Kojne wyniki pomiarów. Pasmo przenoszenia (-3dB): 2Hz-200kHz. Na przebieg charakterystyki w zakresie większych częstotliwości znaczący wpływ ma cewka L1. Bez niej jednak wzmacniacz niekiedy tracił stabilność przy obciążeniu pojemnością większą od kilkunastu nF.
Harmoniczne stanowią głównie trzecia i piąta. Dla mniejszych mocy widoczny jest większy poziom zakłóceń, gdyż maleje od nich odstęp sygnału. Śmieci te pojawiają się pod dołączeniu wzmacniacza do komputera.
Załączniki
Pasmo.PNG
Odp. sq..JPG
FFT 8R.JPG
ATM
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 578
Rejestracja: pn, 2 lutego 2004, 09:55

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: ATM »

Wyniki pomiarów, rewelacja. Czy przy pełnej mocy, pasmo przenoszenia jest również takie szerokie?
Trzeba będzie w przyszłości pomyśleć o OTL-u, jednak o trochę niższej mocy niż Twój.
OTLamp

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

ATM pisze: Czy przy pełnej mocy, pasmo przenoszenia jest również takie szerokie?
Tak, jest praktycznie takie samo.
Awatar użytkownika
VacuumVoodoo
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2007
Rejestracja: śr, 11 sierpnia 2004, 15:51
Lokalizacja: Goteborg, Szwecja
Kontakt:

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: VacuumVoodoo »

Przez Ciebie chyba zlamie dawne obietnice i znowu zaczne grzebac w hi-fi....
Aleksander Niemand
_______________________________________
Wzmacniacz ma sie do gitary tak jak smyczek do skrzypiec - AN
OTLamp

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

Następne wyniki: zależność zniekształceń intermodulacyjnych od mocy wyjściowej oraz spektrogramy obrazujące produkty modulacji wzajemnej.
Załączniki
IMD vs Pwy.PNG
IMD FFT.JPG
ballasttube
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3317
Rejestracja: czw, 25 marca 2010, 00:12

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: ballasttube »

Jeżeli można: od dłuższego czasu na Allegro za względnie niską cenę Pani carioca bodaj wystawia
radziecki podwójny lampowy wzmacniacz operacyjny.
Kiedyś taki kupiłem znajomemu i wysłałem.Mnie on niepotrzebny,ale ponieważ tu Koledzy taki temat podnoszą,to pozwalam sobie zasugerować zajrzenie, już nie pamiętam, czy do Elektroniki w RTV/AGD, czy podzespołów RTV w Antykach.Za kilkanaście pln wystawiany profesjonalnie wykonany podwójny wzm.operacyjny na lampkach lutowanych pozostawiam do Kolegów oceny.
Pozdrawiam Wszystkich.
Jacek.
ATM
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 578
Rejestracja: pn, 2 lutego 2004, 09:55

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: ATM »

Jeśli to nie jest tajemnicą, z jakiego oprogramowania korzystasz przy pomiarach?
Jakiej karty dźwiękowej używasz?
Szkoda, że tak rzadko na forum pojawiają się tego rodzaju pomiary.
OTLamp

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

Używam darmowego programu Visual Analyser 2011. Karta dźwiękowa zwykła, zintegrowana. Przy pracy "na siebie" daje zniekształcenia nieliniowe rzędu 0,006%. Przymierzam się do kupna czegoś o lepszych parametrach.
nuncjusz1
625...1249 postów
625...1249 postów
Posty: 949
Rejestracja: sob, 2 lipca 2005, 00:16
Lokalizacja: Wyszków/koło Warszawy

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: nuncjusz1 »

Witam
OTLampie czy opublikujesz również schematy zasilaczy?Czy układ pracuje u Ciebie na "desce" ?możesz pokazać kilka zdjęć "warsztatowych".
ATM
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 578
Rejestracja: pn, 2 lutego 2004, 09:55

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: ATM »

OTLamp pisze:Używam darmowego programu Visual Analyser 2011. Karta dźwiękowa zwykła, zintegrowana. Przy pracy "na siebie" daje zniekształcenia nieliniowe rzędu 0,006%.
Hmm, ale pomiar pasma chyba wykonywałeś "na piechotę"? To znaczy generator i woltomierz.
OTLamp

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

Oczywiście do pomiaru pasma nie używałem komputera, mierzyłem "na piechotę" przy użyciu generatora i oscyloskopu w roli szerokopasmowego woltomierza. Akurat z tym nie było dużo roboty, wystarczyło zagęścić liczbę punktów pomiarowych na krańcach pasma. Znacznie bardziej pracochłonne jest wyznaczenie charakterystyki zniekształceń intermodulacyjnych w funkcji mocy wyjściowej, gdzie każdemu punktowi pomiarowemu mocy wyjściowej odpowiada 5 odczytów poziomów z analizatora widma.
nuncjusz1 pisze:Witam
OTLampie czy opublikujesz również schematy zasilaczy?
Zasilacze można zrealizować na wiele sposobów. W układzie prototypowym zasilacze mają dość "patologiczny" układ ze względu na brak pojedynczego transformatora o wymaganych napięciach. Dlatego w zasilaczu są aż 4 transformatory. Zasilacz -300V stanowi prosty parametryczny stabilizator ze stabilitronami StR150/30, natomiast zasilacz +578V jest stabilizatorem tranzystorowym o układzie analogicznym do przedstawionych niegdyś przez RomkaD. Możliwe, że w formie ostatecznej zostanie zastąpiony stabilizatorem lampowym.
OTLamp

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

nuncjusz1 pisze:Czy układ pracuje u Ciebie na "desce" ?możesz pokazać kilka zdjęć "warsztatowych".
Oto kilka pośpiesznie zrobionych zdjęć
Załączniki
1a.JPG
1b.JPG
2.JPG
3.JPG
4.JPG
OTLamp

Re: Przecież dawno nie było żadnego OTLa.....

Post autor: OTLamp »

Nadszedł czas na pokazanie "pięty achillesowej", czyli zależności energetycznych. Poniższe załączniki ilustrują zależność mocy strat w anodzie, średniego prądu anodowego (wartości przeliczone na jedną lampę) oraz sprawności stopnia końcowego w funkcji mocy wyjściowej. Jak widać znacznie korzystniejsze warunki pracy lamp występują przy obciążeniu 16 omów. Dla 8 omów jest gorzej, ale i tak znacznie lepiej niż np. we wzmacniaczu Dickiego i Macovskiego produkowanym przez RCA.
Załączniki
Pa vs. Pwy.PNG
Ia vs. Pwy.PNG
Spr vs. Pwy.PNG
Ostatnio zmieniony śr, 30 listopada 2011, 23:57 przez OTLamp, łącznie zmieniany 1 raz.
ODPOWIEDZ